Rau gia vị: Đầu tư nhỏ - Hiệu quả lớn

Thôn La Xá, xã Thạc Lâm có truyền thống sản xuất và kinh doanh rau gia vị từ lâu đời. Cả thôn có trên 130 hộ thì có tới 2/3 số hộ trồng và kinh doanh rau gia vị với diện tích hơn 3ha. Nhận thấy được tiềm năng và lợi thế phát triển rau gia vị tháng 10 năm 2016, xã Thạch Lâm đã đề xuất với Sở Nông nghiệp và PTNT cho thành lập HTX rau gia vị an toàn xã Thạch Lâm. Sau đó, Văn phòng Điều phối xây dựng Nông thôn mới và Chi cục Trồng trọt & Bảo vệ thực vật đã trực tiếp hỗ trợ kinh phí, khảo sát, quy hoạch, tư vấn, thiết kế, xây dựng cơ sở hạ tầng vùng rau theo tiêu chuẩn an toàn, Hợp tác xã rau gia vị an toàn xã Thạch Lâm ra đời với 22 thành viên. 
 

vùng sản xuất rau gia vị an toàn của xã Thạch Lâm
Ông Nguyễn Văn Thái - Trưởng thôn La Xá là Giám đốc HTX rau gia vị an toàn của xã Thạch Lâm cho biết: “Vùng sản xuất rau gia vị tập trung của HTX có tổng diện tích là 1,5ha. Vùng này trước đây là đất 2 lúa, nhưng do địa hình cao, kênh mương không đảm bảo nên nước lấy vào được hôm là ruộng lại khô nên năng suất lúa chỉ đạt 1,5 - 2 tạ/sào, cho doanh thu 35 - 45 triệu đồng/ha/năm, nếu trừ vốn đầu tư để làm đất, giống, phân thì thu nhập không còn là bao, chứ nói chi đến lợi nhuận. Thấy có thể chuyển đổi cây lúa sang cây gia vị trên vùng lúa kém hiệu quả này, năm 2016, thôn và xã đã đề xuất với Sở Nông nghiệp và PTNT cho xây dựng HTX rau gia vị an toàn. Hiện nay, HTX trồng các loại rau gia vị như kinh giới, bạc hà, húng quế, húng chó, tía tô đỏ… Vốn ban đầu để sản xuất rau gia vị ít vì nó chỉ cần cho mua giống và phân, chỉ tốn công làm cỏ, thu hái và chạy chợ. Mà giống thì người dân tự để là chính, phân thì sử dụng phân chuồng nhiều hơn là phân vô cơ, công thì người nông dân lại rảnh rỗi, thậm chí có thể tạo việc làm cho các cháu đang ăn học tại nhà. Nếu tính như hiện nay, mỗi hộ dân có doanh thu từ 150.000 - 200.000 đồng/ngày/sào, doanh thu đạt 800 triệu đồng/ha/năm, trừ chi phí giống, phân bón và công chăm sóc thì lợi nhuận đạt khoảng 400 triệu đồng/ha”. 
Mới thành lập, nhưng với nền tảng trồng rau gia vị trong vườn lâu đời và được tập huấn quy trình kỷ thuật sản xuất rau gia vị an toàn theo VietGAP, không sử dụng thuốc trừ sâu, nước tưới được sử dụng là nước từ nguồn hồ Kẻ Gỗ đảm bảo chất lượng, đất được cày bừa tơi xốp, lên luống đúng các xã viên đã tạo nên những luống rau xanh tươi, xanh đảm bảo chất lượng, đặc biệt giữ được mùi thơm đặc trưng cho từng loại rau mà so với các nơi nhập về không có được. và các thị trường thân quen thì hiện nay nhiều hộ dân đã tự tìm được đầu ra ổn định tại Chợ Thành phố Hà Tĩnh, siêu thị Coopmax, Mitraco, khu công nghiệp Formusa, chợ đầu mối của các xã lân cận … điển hình như hộ chị Nguyễn Thị Bính, Nguyễn Thị Nghĩa. Các hộ này không những tiêu thụ sản phẩm trên diện tích của mình mà còn thu mua sản phẩm cho trên dưới 10 hộ khác trong HTX.
Chị Nguyễn Thị Nghĩa cho biết: “Chị Nghĩa cho biết hằng ngày để chạy chợ nhập rau cho gia đình chị và khoảng 10 hộ dân nên chị phải thuê công nhân thu hái rau… Tuy vậy, thu nhập của chị mỗi tháng cũng đạt từ 5 - 8 triệu đồng tùy vào thị trường. Theo chị nếu như lượng rau sản xuất tại xã chiếm lĩnh được thị trường Hà Tĩnh thôi thì người dân cũng có thể làm giàu rồi. Nhưng hiện nay, do mở cửa thị trường nên rau ở các tỉnh khác tràn về nên việc cạnh tranh về giá và nguồn cung ổn định vẫn còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt Hà Tĩnh là vùng lũ nên vào các mùa có lũ vùng đất bị ngập úng, tại thời điểm lũ không có rau cung ứng cho thị trường nhưng sau thời điểm lũ cũng phải mất một thời gian dài mới khôi phục được lại vườn rau. Thời gian đó, chị phải đi mua rau nơi khác về nhập, giá mua cao lợi nhuận không có nhưng chị vẫn phải làm để giữ mối làm ăn lâu dài”. 
Để giúp HTX rau gia vị phát triển hiệu quả, bền vững, có chổ đứng trên thị trường, tháng 6 vừa qua, HTX rau gia vị an toàn đã tiến hành đăng ký thương hiệu sản phẩm với Sở Khoa học và Công nghệ Hà Tĩnh. Đồng thời, trong thời gian tới HTX sẽ thực hiện các giải quyết các khó khăn về hạ tầng tưới tiêu cũng như giữ vững và phát triển thị trường tiêu thụ rau gia vị của HTX.