Khu dân cư kiểu mẫu thôn Chậu Nội,xã Tùng Ảnh, Đức Thọ
Ngày 16/6/2017, Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh ban hành Kế hoạch số 195/KH-UBND tổ chức cuộc thi “Khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, vườn mẫu Hà Tĩnh năm 2017” với tổng giải thưởng hơn 10,6 tỷ đồng. Ngoài ra các huyện cũng trích ngân sách thưởng từ 1-3 tỷ đồng. Tham gia cuộc thi, nhiều địa phương đã tập trung cao trong lãnh đạo, chỉ đạo và huy động nguồn lực; người dân và mỗi cộng đồng dân cư đã chủ động, tích cực triển khai từ những phần việc của gia đình mình. Nhiều KDCKM, VM đã được nâng cấp các tiêu chí.
Chánh văn phòng điều phối chương trình xây dựng NTM tỉnh Trần Huy Oánh cho rằng, cái được lớn nhất của Hà Tĩnh đó là người dân đã thực sự thay đổi ý thức về vai trò chủ thể trong xây dựng KDCKM, vườn mẫu nói riêng, xây dựng NTM nói chung. Từ cấp thôn đã có ý thức đặt mục tiêu cao hơn so với quy định chuẩn để hướng tới sự bền vững. Rất nhiều người dân đã chủ động tham gia xây dựng kế hoạch của gia đình, thôn xóm mình trong việc thực hiện các tiêu chí KDCKM, VM. Không chỉ ở những thôn kiểu mẫu tiêu biểu mà ở khắp mọi vùng quê bà con đã có sự chuyển động rất đáng mừng. Như ở thôn Thắng Hòa (Thạch Tân), bà con tự bàn bạc và thống nhất đồng loạt cải tạo nhà cửa, xây dựng cảnh quan vườn tược làm sáng cả khu dân cư; thôn Đình Phùng (Cẩm Lạc, Cẩm Xuyên) từ chỗ nhếch nhác, luộm thuộm, mỗi gia đình đã chủ động thực hiện có chiều sâu các tiêu chí “5 không, 3 sạch”; thôn Sơn Bình (Thượng Lộc) dù khó khăn nhưng khi toàn dân dốc sức, mỗi người một hành động đã tạo nên diện mạo khu dân cư miền núi thoáng đãng, đẹp mắt .
5 năm triển khai, đến nay đã có hơn 8.000 khu vườn kiểu mẫu và hàng chục ngàn vườn hộ khác đang được cải tạo để tiếp tục tạo nên giá trị kinh tế mới.
Nhìn về hành trình còn dài để mọi miền quê nông thôn mới đều tươi đẹp, “đáng sống”, nhiều ý kiến cho rằng, việc xây dựng KDCKM, đối với những đơn vị đi sau sẽ khó khăn hơn, vì vậy, cần phát huy cao hơn nữa vai trò lãnh đạo, đồng hành của cả hệ thống chính trị, tiếp tục ban hành chính sách đủ mạnh và có những cuộc thi với giải thưởng lớn để tạo động lực thúc đẩy, cổ vũ người dân.
Kết quả đáng kể hơn đó là xây dựng KDCKM, VM đã trở thành nhu cầu của người dân với 228 thôn đã và đang phấn đấu đạt kiểu mẫu và 8.178 hộ tham gia xây dựng vườn mẫu.
Theo Bí thư Huyện ủy Thạch Hà Trần Nhật Tân thì KDCKM, vườn mẫu chính là kết quả thực chất của chương trình xây dựng NTM, Thạch Hà tiếp tục tập trung cao các giải pháp cho mục tiêu này. Ngoài sự chỉ đạo, đồng hành của huyện thì hệ thống chính trị cấp xã giữ vai trò quyết định. Đây chính là nơi trực tiếp xây dựng khung kế hoạch chi tiết; bám sát tiến độ để đôn đốc, bổ cứu kịp thời, đặc biệt là vận động, thu hút người dân vào cuộc. Điều đáng mừng là, trong quá trình xây dựng KDCKM, vườn mẫu, các xã trong toàn huyện đều đặt mục tiêu khá cao: Mỗi năm tối thiểu xây dựng 2 thôn kiểu mẫu và 20 vườn mẫu (gấp đôi so với kế hoạch tỉnh giao) đồng thời các thôn khác cũng đồng loạt triển khai từng tiêu chí. Đặc biệt, một số địa phương chủ động, mạnh dạn phủ kín KDCKM như: Tượng Sơn, Thạch Tiến, Thạch Lưu... Đến cuối năm 2018, huyện phấn đấu có 74 thôn đạt khu dân cư kiểu mẫu và 500 vườn đạt vườn mẫu.
Vườn mẫu ông Dương Kim Hoàng, thôn Hà Thanh, xã Tượng Sơn, Thạch Hà được quy hoạch bài bản và cho giá trị kinh tế cao
Chủ tịch Hội Làm vườn & Trang trại Hà Tĩnh Nguyễn Xuân Tình cho rằng, phong trào xây dựng vườn mẫu trong chương trình NTM đã thực sự đánh thức nhiều tiềm năng lâu nay bị lãng quên. Những “tấc vàng” ngay trong khu vườn mình sinh sống, nguồn lực lao động trong mỗi gia đình đã được phát huy tối đa để mang lại thu nhập hàng chục, hàng trăm, thậm chí tiền tỷ mỗi năm/hộ. Đặc biệt, vườn kiểu mẫu đã đặt ra yêu cầu hàng đầu là sản phẩm an toàn, phương thức canh tác thân thiện với môi trường sống, cộng đồng và người tiêu dùng. Từ hướng đi đó đã khiến tình làng nghĩa xóm thêm bền chặt và nhân lên những giá trị văn hóa trong nông thôn mới.Điều mừng nhất chính là số đông người nông dân đã có tư duy làm làm kinh tế vườn. Đây chính là cơ sở nền tảng để các cấp chính quyền, ngành chuyên môn tìm tòi hướng phát triển cho các sản phẩm hàng hóa từ vườn.
Thực tiễn đang đặt ra yêu cầu tìm lời giải cho bài toán tiêu thụ sản phẩm khi các khu vườn trên toàn tỉnh đồng loạt đầu tư sản xuất. Làm thế nào để tạo mối liên kết chặt chẽ giữa những người làm vườn, xây dựng thương hiệu kinh tế vườn nói chung và những sản phẩm chủ lực nói riêng. Và những DN nào sẽ là đầu kéo cho kinh tế vườn Hà Tĩnh? Những yêu cầu này cần được đặc biệt quan tâm, giải quyết song song với việc nhân rộng vườn mẫu, phát triển kinh tế vườn, góp phần xây dựng KDCKM, xây dựng NTM bền vững trong thời gian tới.
