Du lịch nông nghiệp-khi nào "ngồi" ở làng cũng kiếm bộn tiền?

Tại Hội thảo Chia sẻ kinh nghiệm phát triển nông nghiệp du lịch Đài Loan - Việt Nam chiều 12.9, ông Nguyễn Duy Lượng – Phó Chủ tịch Hội Trang trại và doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam nhận định, Việt Nam thừa tiềm năng để phát triển nông nghiệp du lịch.

Du khách tới từ châu Âu rất thích thú khám phá đời sống lao động sản xuất, sinh hoạt văn hoá truyền thống của các dân tộc ở Mai Châu (Hoà Bình). Ảnh: IT.

Theo lý giải của ông Lượng, nước ta có ¾ diện tích đất đai là đồi núi, nhiều danh lam thắng cảnh, sản xuất nông nghiệp đa dạng, nhiều ngành nghề, người dân cũng thân thiện, cũng như chiều sâu về sản xuất, văn hóa để phát triển mô hình nông nghiệp du lịch. Hiện nhiều vùng trên cả nước đã có các mô hình vừa làm nông nghiệp vừa phát triển du lịch như ở các tỉnh Tây Bắc: Sơn La, Hòa Bình hay Sa Pa, Tây Nguyên, Đà Lạt…

Dạo trên đồng cỏ ngắm bò tại Nông trại Bò Bay (Đài Loan).

Tuy nhiên, nông nghiệp du lịch Việt Nam mới chỉ là khởi đầu, chưa tương xứng với tiềm năng mà chúng ta có. "Phát triển nông nghiệp du lịch với người nông dân là vô cùng thuận lợi. Nó giúp người dân làm giàu được trên mảnh đất làng quê của mình, nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp. Người dân có thể sống đàng hoàng, sung túc trên mảnh đất của mình mà không phải di cư đi kiếm việc ở nơi khác, có điều kiện gần gũi chăm lo cho gia đình...:, ông Lượng nói.

Theo ông Lượng,  hiện nay, để phát triển nông nghiệp du lịch, người nông dân cần phát triển sâu, làm tốt những sản phẩm nông nghiệp mà mình có, giữ gìn bản sắc địa phương, từ các sản phẩm mang đặc trưng vùng miền đến tập tục truyền thống".

Theo ông Lượng, hiện nay nông dân Việt vẫn theo nếp cũ, sản xuất manh mún, sản xuất không liên kết với nhau, đèn nhà ai nhà đấy rạng.Muốn làm nông nghiệp du lịch thì cần phải tạo mối liên kết giữa nông dân với nông dân, với tập thể như hợp tác xã. Các cá nhân, doanh nghiệp có điều kiện phát triển nông nghiệp du lịch cũng cần có các biện pháp liên kết người nông dân, hướng dẫn họ cách làm nông nghiệp du lịch.

Du khách nước ngoài thích thú với vườn hoa hồng ri do người dân bản địa trồng phục vụ du lịch cộng đồng ở bản Cát Cát (Sa Pa, Lào Cai). Ảnh: IT.

Tại hội thảo, nhiều mô hình nông nghiệp du lịch của Đài Loan đã được giới thiệu. Theo đại diện các chủ nông trại ở Đài Loan, muốn phát triển nông nghiệp du lịch thành công thì nông dân cần làm sâu, làm tốt, làm tinh chính sản phẩm nông nghiệp mà họ có. Nhiều nông trại ở Đài Loan đã thành công nhờ phát triển đa dạng, tinh tế các sản phẩm nông nghiệp của mình.

Giống như Nông trại Nhà hoa (Đài Loan) đã trồng tới 400 loài hoa cho khách du lịch đến ngắm, đồng thời người dân đến thăm Nhà hoa có thể trải nghiệm nhiều hoạt động như ngắm hoa; chiêm ngưỡng và thử gần 150 loại tinh dầu chiết xuất từ hoa, lá; được tự tay làm tinh dầu; được ăn những món ăn làm từ hoa; tắm hoa và hưởng thụ một cuộc sống tràn đầy thiên nhiên, hoa lá.

Còn tại Nông trại Bò Bay (Đài Loan), ngoài việc đi dạo trên các đồng cỏ bát ngát, ngắm các chú bò thong dong gặm cỏ, khách du lịch được trải nghiệm các sản phẩm đa dạng từ sữa như đồ ăn, thức uống thậm chí có dầu gội từ sữa, lẩu sữa…

Trải nghiệm tự tay làm tinh dầu tại Nông trại Ngôi nhà Hoa (Đài Loan)

“Phát triển đa dạng, sâu, độc đáo, sạch, đẹp, thân thiện, ấm cúng, gắn kết gia đình, nuôi dưỡng tinh thần, giữ gìn văn hóa” là những gì mà nông nghiệp du lịch đang hướng tới. Khi đó, nông nghiệp kết hợp với việc tạo ra các trải nghiệm công việc nhà nông, trò chơi dân gian, chế biến món ăn truyền thống… sẽ thu hút khách du lịch. Hiện nông nghiệp du lịch đã giúp nhiều nông dân Đài Loan tăng thu nhập từ 4-16 lần so với sản xuất nông nghiệp truyền thống trên cùng một mảnh đất. 

Theo nhiều đại biểu đánh giá, xu hướng hiện nay, người dân đô thị sẽ ngày càng mong muốn tìm về với cái nguyên gốc của cuộc sống, là cuộc sống tự nhiên nhất, của nông thôn, của bản sắc dân tộc. Vì vậy, nông nghiệp du lịch chính là lợi thế lớn hiện nay của nông dân. 

Đi du lịch ngắm cảnh, trải nghiệm và tự tay làm các sản phẩm thiên nhiên là xu hướng của du lịch nông nghiệp hiện nay. 

Ông Nguyễn Quý Phương- Vụ trưởng Lữ hành- Tổng cục Du lịch Việt Nam đánh giá, Việt Nam cũng đã có nhiều mô hình nông nghiệp du lịch kiểu như du lịch miệt vườn, trang trại, homestay… Tuy nhiên, sự phát triển này còn manh mún, nhỏ lẻ, chưa được định hướng, trùng lặp, chưa có bản sắc riêng, hoạt động trải nghiệm và sản phẩm nông nghiệp cung cấp cho du khách chưa thực sự hấp dẫn, chưa chú trọng thương hiệu. Bà con nông dân vốn chỉ quen với sản xuất nông nghiệp mà chưa có đủ các kỹ năng phục vụ du lịch.

Phần lớn sản phẩm mới chỉ đáp ứng nhu cầu tham quan, nghỉ ngơi, ăn uống, trải nghiệm của du khách ở mức đơn giản mà chưa tận dụng được hết lợi thế để thu hút khách cũng như tăng khả năng chi tiêu từ khách qua khai thác các dịch vụ bổ trợ khác. Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất phụ trợ tại nhiều điểm du lịch nông nghiệp chưa được đầu tư hoàn chỉnh.

Lượng khách nước ngoài chọn các tour du lịch khám phá nông thôn, nông nghiệp các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long ngày càng tăng. Ảnh: Báo Hanoimoi.

Theo ông Phương, người nông dân muốn phát triển nông nghiệp du lịch cần thay đổi tư duy sản xuất truyền thống, không chạy theo số lượng mà phải sản xuất tinh, sản xuất sạch, đặc biệt là yếu tố sạch, thuần tự nhiên.

Nông nghiệp du lịch sẽ giúp người dân khai thác, tận dụng tối đã các giá trị sản phẩm nông nghiệp của mình, thu lợi từ việc cho khách du lịch ngắm, tham quan, trải nghiệm và thưởng thức các sản phẩm nông nghiệp, bán các sản phẩm của mình với giá cao.
Nhu cầu của khách du lịch hiện nay, đặc biệt là du khách Việt cũng muốn dược sống trong không gian xanh, ăn thực phẩm sạch, tận hưởng môi trường phù hợp với cả người già lẫn trẻ con, trải nghiệm những hoạt động hứng thú, lạ lẫm.

Với mô hình nông nghiệp du lịch hiệu quả cao, người dân có thể sống sung túc với nghề nông. Vì hiện tại, cho dù nhiều chính sách hỗ trợ nông dân nhưng thực tế người dân vẫn khó khăn, bán sản phẩm mình làm ra với giá rẻ. Nông dân luôn phải chịu nghịch lý: “được mùa mất giá mà được giá thì mất mùa”.