Nông thôn mới ở Hà Tĩnh phải gắn với khắc phục môi trường biển

Đây là ý kiến của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ tại Hội nghị tiếp xúc cử tri Hà Tĩnh, chuyên đề về nông, lâm nghiệp, phát triển nông thôn và xây dựng nông thôn mới, ngày 4/12.

 

Báo cáo về tình hình phát triển nông nghiệp, lâm nghiệp và xây dựng nông thôn mới trên địa bàn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Ngọc Sơn cho biết, tốc độ tăng trưởng nông, lâm, thủy sản bình quân 5 năm (2011 - 2015) của Hà Tĩnh đạt 6,6%/năm, cao gấp đôi bình quân chung cả nước; tỷ trọng giá trị các sản phẩm nông nghiệp hàng hóa chủ lực tăng từ 46% lên 68,5% trong tổng giá trị sản xuất toàn ngành. Trước đây, toàn tỉnh mới có 1-2 doanh nghiệp lớn sản xuất kinh doanh nông nghiệp, doanh nghiệp vừa và nhỏ rất ít.

 

 Qua hơn 5 năm thực hiện tái cơ cấu nông nghiệp, đã thu hút nhiều doanh nghiệp mở rộng đầu tư vào nông nghiệp với hàng chục doanh nghiệp, tập đoàn lớn; bước đầu đã hình thành các chuỗi liên kết với các hộ nông dân, hợp tác xã, tổ hợp tác, doanh nghiệp vừa và nhỏ. Trước năm 2010, Hà Tĩnh mới có 22 chiếc tàu khai thác xa bờ, đến nay đội tàu đã lên đến gần 300 chiếc.

Sau khi xảy ra sự cố môi trường biển, Hà Tĩnh đã chủ động ban hành các chính sách, kịp thời hỗ trợ ổn định đời sống nhân dân, chỉ đạo thực hiện các giải pháp khôi phục sản xuất. Nhờ vậy, đến nay hoạt động nuôi trồng thủy sản trên địa bàn đi vào ổn định; số tàu khai thác ven bờ hoạt động đạt từ 70 - 80%, tàu khai thác xa bờ đạt từ 85 - 90%; sản lượng hải sản khai thác được thu mua và tiêu thụ, giá bán sản phẩm đang tăng dần.

Đến nay, Hà Tĩnh đã cơ bản hoàn thành công tác kê khai bồi thường, với tổng giá trị thiệt hại kê khai bước đầu là 1.947,2 tỷ đồng. Hiện UBND tỉnh đã phê duyệt hơn 640 tỷ đồng; các địa phương chi được 317,56 tỷ đồng.

Từ điểm xuất phát thấp, khi bước vào thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Hà Tĩnh mới đạt bình quân 3,5 tiêu chí/xã, có đến 181 xã dưới 5 tiêu chí và không có xã trên 10 tiêu chí. Qua hơn 5 năm thực hiện, đến nay bình quân đã đạt 14,5 tiêu chí/xã, không còn xã dưới 8 tiêu chí, có 52 xã đạt chuẩn; năm 2016 dự kiến có thêm 12 xã đạt chuẩn nông thôn mới.

Tại Hội nghị, cử tri đã kiến nghị nhiều vấn đề, tập trung vào việc hỗ trợ, trang bị các hệ thống cảnh báo, dự báo, đặc biệt là hệ thống cảnh báo sớm tại thượng nguồn các hồ chứa nước lớn và các vùng có nguy cơ cao về lũ quét, sạt lở đất; hướng dẫn cơ chế đặc thù trong quản lý đầu tư xây dựng đối với các dự án, công trình đầu tư thuộc các Chương trình Mục tiêu quốc gia giai đoạn 2016-2020, theo hướng phát huy cao sự chủ động, tự chủ của người dân, cộng đồng, đơn giản hóa thủ tục… 

 

Từ thực tiễn thực hiện tái cơ cấu nông nghiệp cho thấy, điểm nghẽn then chốt nhất chính là vấn đề đất đai, quy mô manh mún, nhỏ lẻ, rất khó để thu hút doanh nghiệp vào đầu tư, phát triển liên kết, ứng dụng khoa học công nghệ, sản xuất hàng hóa quy mô lớn. Cử tri đề nghị Quốc hội sửa đổi Điều 129, 130 của Luật Đất đai theo hướng tăng hạn điền hoặc không quy định hạn điền. Đồng thời, đề nghị Chính phủ quy định cụ thể về trình tự, thủ tục thực hiện và có chính sách hỗ trợ cho việc thực hiện thuê đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp theo Luật Đất đai.

Cử tri Hà Tĩnh kiến nghị Chính phủ cần có chính sách cho huyện nông thôn mới, gỡ “cục máu đông” nợ đọng trong xây dựng nông thôn mới; nhanh chóng triển khai hệ thống quan trắc môi trường độc lập không chỉ đối với khu vực Vũng Áng mà cả vùng Bắc Trung bộ để kiểm soát môi trường tuyệt đối. Cử tri cũng đề nghị Chính phủ sớm ban hành chính sách khôi phục nuôi trồng thủy sản sau sự cố môi trường; ban hành các giải pháp thực hiện các tiêu chí nông thôn mới hiệu quả, nhất là các tiêu chí liên quan đến hạ tầng, công trình, bám sát tình hình thực tiễn của địa phương để tránh thất thoát, lãng phí.

Thay mặt đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Tĩnh, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ ghi nhận Hà Tĩnh là một trong những địa phương đi đầu cả nước về thực hiện tái cơ cấu nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới. Phó Thủ tướng cho biết, trong Quý I/2017 các bộ, ngành sẽ hoàn thành hướng dẫn việc thực hiện 19 tiêu chí cho 5 năm tới, theo tinh thần phân cấp triệt để cho địa phương có thẩm quyền quy định cụ thể tiêu chuẩn của mỗi tiêu chí nông thôn mới, đảm bảo tiết kiệm, phù hợp với điều kiện của địa phương. Đặc biệt, các địa phương phải tập trung thực hiện các tiêu chí về thu nhập, đời sống của nhân dân, thay vì chỉ tập trung làm các tiêu chí công trình.

Phó Thủ tướng cho rằng, Hà Tĩnh cần tiếp tục duy trì, nâng cao chất lượng các tiêu chí, trở thành nông thôn mới kiểu mẫu. Trong quá trình xét duyệt các xã đạt chuẩn nông thôn mới, ngoài 19 tiêu chí phải hoàn thành, nếu nhận thấy nợ đọng còn cao hoặc chỉ số đo lường mức độ hài lòng thấp thì cơ quan chức năng sẽ không công nhận với các xã này.

Phó Thủ tướng đề nghị Hà Tĩnh tính toán xây dựng kế hoạch sử dụng đất gắn với bố trí tái định cư, di dân để tránh hậu quả lũ lụt. “Nếu không tín toán kỹ thì mọi công sức ta làm trong 20, 30 năm chỉ trong 1 đêm là bị lũ lụt xóa sạch”, Phó Thủ tướng nói.

Tán thành chính sách dồn điền đổi thửa và tích tụ ruộng đất, song, Phó Thủ tướng cho rằng, điều kiện tự nhiên khu vực Bắc Trung bộ và miền núi phía Bắc không thuận lợi cho kinh doanh đại điền, Hà Tĩnh cần thích ứng với quy mô đất đai nhỏ, lẻ bằng việc phát triển các đặc sản của vùng và quốc gia. Với những ngành hàng, khu vực có điều kiện, vẫn phải tạo điều kiện cho doanh nghiệp đầu tư sản xuất lớn, đồng thời có giải pháp phát triển kinh tế nông nghiệp, giảm bớt lao động nông nghiệp trực tiếp.