Thu hồi hàng loạt dự án "khủng" "đắp chiếu" tại Hà Tĩnh

Đó là một dấu hiệu đáng mừng khi cơ quan Nhà nước “thẳng tay” thu hồi các dự án nông nghiệp mà lâu nay lĩnh vực này được cho là “ngốn” rất nhiều diện tích đất tự nhiên, nhưng hiệu quả kinh tế không cao. Chính những dự án này là con “sâu” làm “nghèo” đi nền kinh tế Hà Tĩnh, ảnh hưởng đến niềm tin của nhân dân.

Điểm sơ qua, trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh có hàng chục dự án cấp xong bỏ đó, “ngâm” đất nhiều năm liền hoặc không thể phát triển dự án.

Theo giải thích của các chủ đầu tư thì lỗi phần nhiều là bởi kinh tế khủng hoảng, thị trường đầu ra của nông nghiệp bị hạn chế, tính toán đầu tư không có lãi… Thế nhưng, phân tích của các nhà chuyên môn lại cho rằng, những lý do trên chỉ là thứ yếu, còn thực chất nằm ở năng lực và tài chính hoặc lập dự án để giữ đất. Bởi thực tế, một số dự án được cấp phép nhiều năm nhưng không triển khai, hoặc triển khai chiếu lệ, để rồi đến kỳ kiểm tra lại thì xin được gia hạn.

Ông Hoàng Văn Sơn, Phó giám đốc Sở KH&ĐT Hà Tĩnh, cho biết: “Trước thực trạng trên, Sở KH&ĐT Hà Tĩnh đã tham mưu lên UBND tỉnh thực hiện một cuộc kiểm tra, rà soát tổng thể hàng loạt dự án kinh tế, nhất là đối với dự án nông nghiệp, để có phương án, quyết định thu hồi những dự án không khả thi. Các dự án bị thu hồi sẽ áp vào những yếu tố như: Dự án chậm tiến độ, vi phạm luật đầu tư, cam kết đầu tư, giấy chứng nhận đầu tư…”

Theo đó, từ năm 2017-2018, Sở này đã rút giấy phép 6 dự án nông nghiệp gồm: Dự án nuôi cá bơn, cá mú và tôm công nghệ cao (thuộc Công ty cổ phần xây dựng Hồng Ngọc, địa chỉ tại Thạch Hà); Dự án trang trại chăn nuôi bò sữa cao sản Viết Triều (thuộc Công ty TNHH Viết Triều, địa chỉ tại thị xã Hồng Lĩnh); Nhà máy sản xuất phân hữu cơ vi sinh từ than bùn (thuộc Công ty cổ phần xây dựng Đại Việt Mỹ, địa chỉ tại thị xã Hồng Lĩnh); Phát triển chăn nuôi bò thịt chất lượng cao (thuộc Công ty cổ phần khoáng sản Mangan, tại địa chỉ Can Lộc); Nuôi cá bơn, cá mú và tôm công nghệ cao (thuộc Công ty TNHH Sao Đại Dương, địa chỉ tại Thạch Hà); Khu chế biến hành lá tại xã Cẩm Hòa, huyện Cẩm Xuyên (thuộc Công ty TNHH MTV Phát triển nông nghiệp nông thôn Hà Tĩnh).

Ngoài ra, có thêm 3 dự án thương mại – dịch vụ - công nghiệp cũng bị rút giấy phép thời điểm này gồm: Chợ Bình Hương tại xã Thạch Trung, TP.Hà Tĩnh (thuộc Công ty TNHH QH – Á Châu); Đầu tư công nghệ cán kéo sản xuất phôi dây thép đen, mạ kẽm, lưới B40, thép gai (thuộc Công ty TNHH MTV lưới thép gai Hưng Thịnh, địa chỉ tại thị xã Hồng Lĩnh); Khu đô thị sinh thái Hương Thanh, tại đảo Xuân Giang 2, huyện Nghi Xuân (thuộc Công ty TNHH Thanh Thành Đạt).

Ông Sơn cũng nói thêm, theo quy định Luật Đất đai, các dự án nào vượt quá 24 tháng kể từ khi giao đất mà doanh nghiệp không đưa đất vào sử dụng sẽ xem xét gia hạn. Nếu hết thời gian được gia hạn mà doanh nghiệp vẫn chưa đưa đất vào sử dụng hoặc không chịu đầu tư kinh tế thì sẽ kiến nghị thu hồi và khi thu hồi sẽ không bồi thường về đất và tài sản trên đất, trừ trường hợp bất khả kháng. Hàng trăm dự án đã được các đoàn kiểm tra liên ngành kiến nghị, đề xuất thu hồi và hủy bỏ là rất lớn nhưng thực chất trên thực tế mới chỉ có 9 dự án được thực thi.

Giải thích cho việc kiểm tra hàng trăm dự án nhưng thực thi pháp luật thu hồi thì rất ít, ông Sơn nói: Với những dự án chưa đầu tư, việc thu hồi không đáng ngại nhưng với các dự án đã đầu tư dang dở, nhất là dự án có số vốn lớn, việc thu hồi không dễ bởi sau thu hồi là hàng loạt vấn đề cần giải quyết. Đây cũng là hạn chế cho cơ quan chức năng, bởi nếu làm không khéo, không cẩn thận sẽ bị chủ đầu tư kiện ngược lại.

“Đơn cử, dự án hơn 10 nghìn tỷ đồng đầu tư xây dựng khu du lịch Bắc Thiên Cầm không được triển khai đúng cam kết, dẫn đến hệ quả tất yếu là việc UBND tỉnh Hà Tĩnh rút giấy phép đầu tư, thu hồi dự án. Cho rằng, các quyết định trên của UBND tỉnh là vi phạm pháp luật, công ty này đã khởi kiện ra toàn án” – ông Sơn nói.

Trước những dự án làm “nghèo” đi nền kinh tế Hà Tĩnh, dư luận đặt ra câu hỏi, phải chăng cơ quan chức năng còn “dễ dãi” về việc cấp giấy phép đầu tư ngày từ đầu, trong đó có đánh giá năng lực nhà đầu tư không? Đây là điều kiện số một để dự án triển khai chậm hay nhanh, khả thi hay không, cũng cần rạch ròi việc chịu trách nhiệm để dự án chậm tiến độ lỗi thuộc về ai? Có như vậy, môi trường đầu tư của tỉnh mới được cải thiện, minh bạch và lành mạnh.