Nâng cao chất lượng các tiêu chí văn hóa trong xây dựng nông thôn mới

Hội đồng nhân dân tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 55/2013/NQ-HĐND, ngày 13/7/2013 về “Tăng cường xây dựng và nâng cao chất lượng hệ thống thiết chế văn hoá, thể thao cơ sở giai đoạn 2013 - 2020”; Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Chương trình hành động số 300/CTr-UBND ngày 15/8/2013 thực hiện Nghị quyết số 55/2013/NQ-HĐND; Quyết định số 18/2015/QĐ-UBND ngày 09/4/2015 quy định một số chính sách hỗ trợ xây dựng thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở giai đoạn 2015 - 2020; Quyết định số 18/2019/QĐ-UBND ngày 05/4/2019 quy định thang điểm xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa”, “Khu dân cư văn hóa” trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh…

Triển khai thực hiện chủ trương, chính sách của tỉnh, đặc biệt là Chương trình xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, cơ sở vật chất văn hóa của các địa phương đã được nâng cấp, cải thiện rõ rệt. Đến cuối năm 2019, số nhà văn hóa xã đạt chuẩn là 195/229 xã (tỷ lệ 85%); khu thể thao xã đạt chuẩn là 194/229 xã (tỷ lệ 84,7%); khu vui chơi giải trí người cao tuổi và trẻ em xã đạt chuẩn 190/229 xã (tỷ lệ 82,7%); nhà văn hóa - khu thể thao thôn đạt chuẩn 1.555/1.714 thôn (tỷ lệ 90,7%). Sau khi sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã, có 152/182 xã (tỷ lệ 83%) đạt tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa, 166/182 xã (tỷ lệ 91%) đạt tiêu chí văn hóa. Các huyện Can Lộc, Đức Thọ, Vũ Quang, thị xã Hồng Lĩnh và thành phố Hà Tĩnh có 100% xã có nhà văn hóa.

Cùng với việc đầu tư xây dựng cơ sở vật chất văn hóa, các địa phương đã tập trung chỉ đạo nâng cao chất lượng cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” gắn với xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh. Phong trào văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao ở các làng, xã diễn ra sôi nổi. Xuất hiện nhiều khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu. Việc quan tâm thực hiện các tiêu chí văn hóa trong xây dựng nông thôn mới không chỉ nâng cao mức hưởng thụ về đời sống tinh thần của Nhân dân mà còn góp phần tích cực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, giữ gìn an ninh trật tự, an toàn xã hội.

Bên cạnh những kết quả đạt được thì việc thực hiện các tiêu chí văn hóa trong xây dựng nông thôn mới còn một số khó khăn, hạn chế. Tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa (Tiêu chí 6 ) đòi hỏi nhiềukinh phí, việc huy động xây dựng các công trình văn hóa ở thôn chủ yếu từ Nhân dân trong khi thu nhập của người dân nhìn chung chưa cao. Tại một số địa phương, nhà văn hóa thôn chưa đạt chuẩn, thiếu trang thiết bị, dụng cụ thể dục - thể thao; việc quản lý, khai thác, sử dụng và tổ chức các hoạt động ở một số trung tâm văn hóa - thể thao xã, nhà văn hóa - khu thể thao thôn chưa phát huy hết công năng sử dụng, chưa thu hút đông đảo người dân tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao… Tiêu chí văn hóa (Tiêu chí 16 ) là một tiêu chí khó, có tính biến động, nhiều chỉ tiêu mang tính định tính; kinh phí đầu tư hạn hẹp, chất lượng danh hiệu văn hóa chưa cao. Đội ngũ cán bộ có chuyên môn phụ trách thực hiện tiêu chí văn hóa phải kiêm nhiệm nhiều đầu việc nên việc tổ chức hoạt động phong trào văn hóa cơ sở gặp nhiều khó khăn.

Để giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí văn hóa trong xây dựng nông thôn mới, trong thời gian tới, cần tăng cường nguồn lực củng cố và phát triển hệ thống cơ sở vật chất văn hóa đảm bảo đạt chuẩn theo quy định mới, đồng thời đẩy mạnh hướng dẫn công tác quản lý, khai thác hiệu quả các thiết chế văn hóa. Rà soát nhóm các xã chưa đạt các tiêu chí văn hóa, chỉ đạo tháo gỡ những khó khăn đặc thù của các địa phương để hoàn thành tiêu chí. Kiểm tra, đôn đốc các xã đã đạt chuẩn, tiếp tục củng cố bền vững tiêu chí, xác định một số hạng mục cơ sở vật chất, các nội dung tiêu chí còn yếu để bổ sung hoàn thiện. Chỉ đạo nâng cao công tác tuyên truyền, tập huấn bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ cán bộ cơ sở đáp ứng với yêu cầu xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn hiện nay. Nâng cao chất lượng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, chú trọng việc xét, công nhận gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa theo Nghị định số 122/2018/NĐ-CP của Chính phủ nhằm phát huy tính chủ động, tích cực của người dân trong xây dựng đời sống văn hóa. Xây dựng và nhân rộng một số mô hình xã điểm về văn hóa, mô hình phát triển du lịch nông thôn, mô hình văn hóa ứng xử trong gia đình...

Nguyễn Thị Nga - Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch/Hatinh.dcs.vn