Mục tiêu 70 xã đạt chuẩn nông thôn mới năm 2013: Triển khai 4 giải pháp

 

Những kinh nghiệm và thành công trong chỉ đạo điểm xây dựng NTM đã khẳng định chủ trương lớn, hợp lòng dân tạo bước chuyển cơ bản về nhận thức trong cán bộ, đảng viên và người dân về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc xây dựng NTM. Đó là sự khẳng định xây dựng NTM phải do dân bàn, dân quyết định, dân kiểm tra, người dân là chủ thể làm và hưởng lợi. Kết quả, đến nay đã có 8/19 xã điểm đạt và cơ bản đạt 19 tiêu chí là: Thụy Hương (Chương Mỹ), Đa Tốn (Gia Lâm),  Liên Mạc (Mê Linh), Yên Sở (Hoài Đức), Đại Đồng (Thạch Thất), Tây Tựu (Từ Liêm), Mai Đình (Sóc Sơn), Xuân Nộn (Đông Anh); còn lại 11 xã đạt từ 14 đến 18 tiêu chí.

Đặc biệt, có 4 xã không thuộc diện làm điểm cũng "cán đích" sớm là Đông Ngạc, Minh Khai, Xuân Đỉnh (Từ Liêm) và Đông Mỹ (Thanh Trì). Công cuộc xây dựng NTM đã huy động được nguồn lực tổng hợp với tổng kinh phí đầu tư toàn thành phố khoảng trên 8,5 nghìn tỷ đồng, trong đó người dân đóng góp hơn 426 tỷ đồng, không kể người dân hiến hàng nghìn mét vuông đất và hàng chục nghìn ngày công lao động.

Năm 2013, nhiệm vụ xây dựng NTM khá nặng nề và đứng trước nhiều khó khăn. Theo Giám đốc Sở NN&PTNT Hoàng Thanh Vân, còn 4 tồn tại lớn, đó là: Nhận thức của một bộ phận cán bộ và nhân dân chưa đầy đủ nên tiến độ thực hiện ở một số xã, huyện chậm; nguồn lực chưa bảo đảm, việc huy động kinh phí đóng góp của dân và doanh nghiệp còn hạn chế; các dự án phát triển sản xuất còn lúng túng, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi chậm nên thu nhập của nông dân vẫn thấp; việc lập đề án vẫn chưa sát thực tế, còn khoán trắng vào tư vấn nên tính khả thi chưa cao.

Tại buổi tổng kết 19 xã điểm NTM mới đây, Phó Chủ tịch UBND TP Trần Xuân Việt đã thẳng thắn chỉ ra những hạn chế cần khắc phục đó là: Sản xuất nông nghiệp còn manh mún, thiếu bền vững, chưa khai thác hết tiềm năng của đất đai; số lượng mô hình và điển hình tiên tiến, ứng dụng kỹ thuật công nghệ cao còn quá ít, việc triển khai nhân ra diện rộng còn hạn chế; chưa tạo dựng được thương hiệu nông sản xứng tầm, sản phẩm vẫn chưa được chế biến, bảo quản nên giá trị thấp, chưa thu hút được nhiều doanh nghiệp đầu tư. Nhìn chung hạ tầng kinh tế kỹ thuật nông thôn còn thấp, chưa đồng đều, chưa đáp ứng sản xuất thâm canh và phục vụ đời sống sinh hoạt của người dân; đời sống và thu nhập của nông dân vẫn thấp, không ổn định, nhiều lao động thiếu việc làm.

 Có thể nhận thấy còn khá nan giải để đạt mục tiêu năm 2013 có 70 xã đạt chuẩn NTM và năm 2015 có trên 40% số xã của Hà Nội cán đích. Đến thời điểm này, toàn thành phố mới có 161/401 xã đạt và cơ bản đạt 10-19 tiêu chí, hiện chỉ có 12 xã đạt và cơ bản đạt 19 tiêu chí, 62 xã đạt và cơ bản đạt 14-18 tiêu chí, 87 xã đạt và cơ bản đạt từ 10 đến 13 tiêu chí. Như vậy, khối lượng công việc còn rất lớn. Qua gần 3 năm triển khai xây dựng NTM, thu nhập bình quân đầu người mới tăng từ 15 triệu lên 17 triệu đồng/năm, để đạt mục tiêu năm 2015 đạt 25 triệu đồng/người/năm là rất khó khăn. Bên cạnh đó ở nông thôn tỷ lệ lao động nông nghiệp còn quá cao (tới 48%, trong khi mục tiêu của năm 2015 chỉ còn 20% lao động nông nghiệp), tỷ lệ lao động nông nghiệp qua đào tạo mới đạt 42,1%. 

Để đạt kế hoạch năm 2013, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Trưởng ban chỉ đạo Chương trình 02 Thành ủy Nguyễn Công Soái cho rằng, cần thực hiện tốt 4 giải pháp, đó là: Tiếp tục tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên về ý nghĩa, tầm quan trọng của Chương trình 02 để người dân thực sự là chủ thể trong xây dựng NTM; tăng cường đào tạo, tập huấn cho cán bộ làm công tác xây dựng NTM từ thành phố đến cơ sở, xác định đây là nhân tố quan trọng quyết định thành công trong xây dựng NTM; huy động mọi nguồn lực, đặc biệt là vận động người dân và các doanh nghiệp tham gia; phát huy hiệu quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cả hệ thống chính trị trong xây dựng NTM.

Sau gần 3 năm xây dựng NTM, từ thực tiễn triển khai 19 xã điểm, đã bộc lộ những bất cập cần sớm điều chỉnh cho phù hợp, tạo thuận lợi cho việc nhân rộng. Đó là Chính phủ cần sớm quyết định sửa đổi bộ tiêu chí quốc gia xây dựng NTM, gộp một số tiêu chí gần giống nhau cho gọn lại, sớm quy định chấm điểm xã đạt chuẩn và có mẫu bằng công nhận đạt chuẩn NTM thống nhất trong cả nước.

Đặc biệt là cần sửa đổi Nghị định 61/2010/NĐ-CP về chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp nông thôn theo hướng nâng mức hỗ trợ và thủ tục đơn giản hơn cũng như cần sớm có chính sách hỗ trợ mô hình sản xuất hàng hóa lớn. Bên cạnh đó, các xã đề nghị thành phố phân cấp cho huyện chịu trách nhiệm đấu giá quyền sử dụng đất nhằm giảm thủ tục hành chính huy động nội lực cho xây dựng NTM; đồng thời sớm có cơ chế khuyến khích hỗ trợ các dự án phát triển sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu để tạo ra các vùng sản xuất hàng hóa, tăng thu nhập cho người dân sớm về đích trong xây dựng NTM.