Nhất trí bổ xung vốn trái phiếu Chính phủ để hoàn thành mục tiêu XDNTM

Trình bày báo cáo Sơ kết 3 năm thực hiện các chương trình MTQG, Bộ Trưởng Bộ KH và ĐT Bùi Quang Vinh, cho biết, tổng kinh phí huy động thực hiện Chương trình trong giai đoạn 2011 - 2013 khoảng 27.678 tỷ đồng, trong đó ngân sách trung ương là 4.914 tỷ đồng, ngân sách địa phương là 16.553 tỷ đồng, vốn tín dụng là 1.903 tỷ đồng, vốn huy động khác là 4.308 tỷ đồng.

Đến cuối năm 2012, bình quân trên cả nước đạt 6,41 tiêu chí/xã, tăng 1,13 tiêu chí/xã so với năm 2011. Trong đó: có 35 xã đạt 19 tiêu chí (chiếm 0,4%); 276 xã đạt từ 14 - 18 tiêu chí (chiếm 3,2%); 1.701 xã đạt từ 9 - 13 tiêu chí (chiếm 20%); 3.982 xã đạt từ 5 - 8 tiêu chí (chiếm 46,8%); 2.523 xã đạt dưới 5 tiêu chí (chiếm 29,6%). 

Về công tác quy hoạch: Tính đến cuối năm 2012, các địa phương đã hoàn thành cơ bản nhiệm vụ do Ban Chỉ đạo đề ra với 83,5% số xã của cả nước hoàn thành quy hoạch chung xây dựng nông thôn mới.

Về lập Đề án xây dựng nông thôn mới cấp xã: Đến cuối năm 2012, cả nước có 5.442/9.008 xã (chiếm 60,4%) đã phê duyệt xong đề án, 865 xã đã hoàn thành thẩm định và đang chờ thủ tục phê duyệt. 

Về xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu cấp xã: Về giao thông nông thôn: kiên cố hóa đường giao thông nông thôn đã trở thành phong trào rộng khắp ở các địa phương và các vùng trong cả nước, đã và đang triển khai được gần 5.000 công trình, với khoảng 64.000 km. Trong điều kiện nguồn lực hạn chế, nhiều địa phương đã có những chính sách hỗ trợ phù hợp nên đã huy động được nhiều hơn sự tham gia của người dân và cộng đồng, dần hình thành phong trào về kiên cố hoá đường giao thông nông thôn…; về thủy lợi: các địa phương đã cải tạo và nâng cấp được gần 1.000 công trình, trong đó đã kiên cố hóa, nạo vét được 7.000 km kênh mương, xây dựng tu bổ sửa chữa, nâng cấp được hàng ngàn công trình thủy lợi gồm bờ bao, cống, trạm bơm phục vụ tưới tiêu. 

Về phát triển sản xuất: Tính đến nay, các địa phương trong cả nước đã thực hiện hơn 7.000 mô hình sản xuất góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất từ 15% - 20%. Một số phong trào nổi bật về phát triển sản xuất là “dồn điền, đổi thửa” gắn với quy hoạch vùng sản xuất hàng hóa; xây dựng “Cánh đồng mẫu lớn”, “cơ giới hoá sản xuất nông nghiệp”; tập trung phát triển cây trồng, vật nuôi theo lợi thế hoặc có chính sách hỗ trợ lãi suất cho nông dân, doanh nghiệp xây dựng các khu sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. 

Về văn hoá - xã hội - môi trường: Hiện, có trên 60% số dân cả vùng nông thôn tham gia các hình thức bảo hiểm y tế. Bên cạnh đó, đã hình thành được các thiết chế văn hóa và môi trường ở nông thôn. Đến thời điểm hiện nay, có khoảng 40% số xã thành lập tổ thu gom rác thải (tăng 10% xã so với trước thời điểm thực hiện xây dựng nông thôn mới). 

Tuy nhiên, vẫn còn hững khó khăn, tồn tại. Cả nước hiện còn 52 xã chưa đạt tiêu chí nào, gồm 06 xã ở Lai Châu, 15 xã ở Cao Bằng, 25 xã ở Quảng Nam và 06 xã ở Quảng Ngãi; công tác xây dựng hạ tầng chưa chú trọng đến các công trình y tế, văn hoá và vệ sinh môi trường nông thôn… Công tác quản lý, duy tu và bảo dưỡng các công trình hạ tầng sau khi đưa vào sử dụng còn hạn chế; chất lượng công tác quy hoạch chưa đáp ứng được yêu cầu, đặc biệt là quy hoạch nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ trên địa bàn xã thiếu tính kết nối vùng, nội dung còn dàn trải; các đề án phê duyệt xây dựng nông thôn mới chưa bám sát quy hoạch của xã, nặng về tính toán đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, chưa chú trọng tới sản xuất, môi trường, văn hoá...; các giải pháp thực hiện còn thiếu tính thực tiễn. ;công tác quy hoạch phát triển sản xuất cấp xã còn chưa gắn kết với quy hoạch vùng nên sản xuất ở nhiều xã còn mang nặng tính tự phát. Liên kết sản xuất giữa nông dân - doanh nghiệp và nhà khoa học; công tác tập huấn, đào tạo nông dân còn hạn chế, do đó chưa hình thành được nhiều vùng hàng hóa tập trung; việc lồng ghép các Chương trình MTQG thực hiện Chương trình MTQG Xây dựng nông thôn mới chưa được thực hiện tốt do mỗi Chương trình MTQG có một cơ chế riêng. Hơn nữa, việc lồng ghép chỉ có thể thực hiện được khi tiến hành ở khâu xây dựng kế hoạch ở các Bộ và cấp tỉnh.

Mục tiêu 20% số xã đạt tiêu chuẩn nông thôn mới vào năm 2015 của Chương trình MTQG Xây dựng nông thôn mới đến nay mới đạt 3,7%.

Để hoàn thành được mục tiêu 20% số xã đạt 19 tiêu chí nông thôn mới vào năm 2015 của Chương trình MTQG Xây dựng nông thôn mới thì nhu cầu về nguồn vốn đầu tư rất lớn. Trong khi đó, ngân sách trung ương trong những năm tới rất khó khăn. Vì vậy, Chính phủ trình Quốc hội cho phép sử dụng nguồn trái phiếu Chính phủ năm 2014 - 2015 để thực hiện Chương trình.

Nguồn: kinhtenongthon.com.vn