Tăng cường đầu tư hạ tầng thương mại nông thôn

Còn khó huy động vốn

Quyết định số 4800/QĐ-BCT ngày 8/2/2016 của Bộ trưởng Bộ Công Thương về việc hướng dẫn thực hiện và xét công nhận tiêu chí cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn (tiêu chí số 7) được ban hành đã tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương đánh giá xã đạt tiêu chí cụ thể, rõ ràng hơn. Trên cơ sở này, một số Sở Công Thương đã tham mưu cho UBND tỉnh/thành phố ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết các xã trên địa bàn thực hiện tiêu chí số 7, rà soát lại toàn bộ hệ thống chợ, siêu thị mini, cửa hàng tiện lợi…, bảo đảm cho việc thẩm định, xét công nhận được chính xác và khách quan.

6 tháng đầu năm 2017, các tỉnh/thành phố đã đầu tư xây mới, nâng cấp, cải tạo cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn với nguồn kinh phí khoảng 5.838 tỷ đồng. Đồng thời, với sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp, hợp tác xã quản lý, phát triển chợ, việc trao đổi, mua - bán hàng hóa tại các chợ đã góp phần thúc đẩy hoạt động thương mại, đáp ứng đầy đủ nhu cầu của người dân nông thôn.

Sau khi rà soát, đánh giá, thẩm định xét công nhận tiêu chí đạt chuẩn theo hướng dẫn của Bộ Công Thương tại Quyết định số 4800/QĐ-BCT, số liệu thống kê cho thấy, hiện nay, cả nước có 4.276 xã (48,018%) đạt tiêu chí số 7, tăng 2,16% so với đầu năm 2017. Một số tỉnh/thành phố có số xã đạt chuẩn tiêu chí số 7 đạt tỷ lệ cao so với tổng số xã trên địa bàn là: TP. Hồ Chí Minh (100%), Đà Nẵng (100%), Bắc Ninh (97,938%), Thừa Thiên Huế (99,038%).

Bên cạnh những kết quả đạt được, theo Ban Chỉ đạo Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới của Bộ Công Thương (Ban Chỉ đạo), việc đánh giá xét công nhận tiêu chí số 7 theo Quyết định số 4800/QĐ-CT đã được triển khai, song đến nay, một số tỉnh/thành phố vẫn khó khăn trong việc rà soát, tổng hợp dữ liệu báo cáo. Công tác đầu tư xây dựng chợ nông thôn triển khai thực hiện chậm do hiệu quả đầu tư thấp, khả năng huy động sức dân đóng góp rất hạn chế, ngân sách địa phương không có nguồn kinh phí để hỗ trợ đầu tư xây dựng chợ. Bên cạnh đó, một số địa phương không có quỹ đất công, khi xây dựng chợ phải thực hiện giải phóng mặt bằng nhưng việc giải tỏa, di dời các hộ dân rất khó khăn, phức tạp.

Bên cạnh đó, công tác kiểm tra, giám sát việc chấp hành các quy định về an toàn thực phẩm tại các chợ còn hạn chế do nhân lực quá ít, cán bộ tuyến xã, phường kiêm nhiệm nhiều chương trình cùng lúc và phần đông chưa đào tạo nghiệp vụ quản lý chất lượng, an toàn, vệ sinh thực phẩm, thiếu tính hệ thống, chưa thực sự gắn kết để phối kết hợp triển khai thực hiện.

Nhận thức của một bộ phận trong ban quản lý chợ và bà con tiểu thương kinh doanh trong chợ còn hạn chế, không muốn thay đổi, sợ mất quyền lợi, do đó đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến công tác chuyển đổi hình thức quản lý kinh doanh, khai thác chợ. Công tác giải tỏa tụ điểm kinh doanh tự phát trên địa bàn chưa đạt yêu cầu đề ra, việc tái lấn chiếm sau khi giải tỏa vẫn còn xảy ra. Tại các vùng sâu, vùng xa rất khó huy động vốn của các thành phần kinh tế ngoài nhà nước, nguồn vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước cho công tác phát triển cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn (nhất là chợ) còn nhiều hạn chế... Vì vậy, việc đầu tư, nâng cấp chợ bị chậm, chưa đáp ứng được yêu cầu, kế hoạch của địa phương.

Triển khai nhiều nhiệm vụ trọng tâm

Đại diện Ban Chỉ đạo cho biết, từ nay đến cuối năm, Bộ Công Thương tiếp tục bám sát Chương trình công tác năm 2017 của Ban chỉ đạo Trung ương thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, triển khai có hiệu quả, bảo đảm tiến độ các nhiệm vụ được giao. Đồng thời, tiếp tục triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm để đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả thực hiện tiêu chí số 7 về hạ tầng thương mại nông thôn.

Theo đó, sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền để tầng lớp nhân dân các cấp, ngành hiểu, thấy rõ được trách nhiệm và lợi ích của chương trình. Thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, kịp thời tuyên truyền phổ biến, biểu dương các tổ chức, cá nhân điển hình, những cách làm hay, những mô hình tiên tiến thực hiện tiêu chí số 7 về cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn.

Mặt khác, sẽ tổ chức thực hiện tốt công tác chỉ đạo, điều hành các đơn vị trực thuộc triển khai chương trình. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện tiêu chí số 7 tại một số địa phương để hướng dẫn, theo dõi, nắm bắt thông tin, tổng hợp các kiến nghị, đề xuất của địa phương trong quá trình triển khai thực hiện, kịp thời hướng dẫn, hoặc nghiên cứu, điều chỉnh bổ sung các quy định cho phù hợp với tình hình thực tiễn từng địa bàn và báo cáo Ban chỉ đạo trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2016 - 2020.

Để việc thực hiện tiêu chí số 7 về cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn đạt hiệu quả cao nhất, Bộ Công Thương kiến nghị UBND các tỉnh/thành phố tăng cường chỉ đạo địa phương thường xuyên rà soát, tổng hợp báo cáo kết quả thực hiện các tiêu chí trong chương trình, những khó khăn vướng mắc về sở, ban, ngành liên quan. Trên cơ sở đó, chỉnh sửa, ban hành kịp thời các văn bản chỉ đạo, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn cho cơ sở trong quá trình thực hiện xây dựng nông thôn mới. N