Xây dựng nông thôn mới đã “bắt rễ” tại nhiều địa phương

Thứ sáu - 16/11/2012 01:46

Tại hội nghị sơ kết 2 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) xây dựng nông thôn mới (NTM) vừa mới diễn ra tại Hà Nội dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh (Trưởng ban chỉ đạo TƯ Chương trình MTQG xây dựng NTM), Ban chỉ đạo đánh giá: Hầu hết các tỉnh trong cả nước đã tích cực triển khai và đạt được nhiều kết quả tốt, thể hiện ở những mặt như: Đã làm chuyển biến, nâng cao nhận thức trong các cấp chính quyền, đoàn thể và người dân; Hình thành bộ máy tổ chức chỉ đạo, thực hiện chương trình ở các cấp từ Trung ương đến xã thôn; đặc biệt nhiều địa phương đã chủ động cơ chế, chính sách làm cơ sở thực hiện từng tiêu chí và một số xã cơ bản đã đạt NTM theo 19 tiêu chí.

Sau 2 năm triển khai Chương trình MTQG Xây dựng NTM, bộ mặt nông thôn tại nhiều địa phương đã có nhiều đổi mới, khang trang, hiện đại…

Về công tác quy hoạch xây dựng NTM, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Đăng Khoa, Phó trưởng Ban Chuyên trách BCĐ Trung ương Chương trình MTQG xây dựng NTM cho biết: Đến hết tháng 10/2012 đã có 68% các xã hoàn thành, trong đó ở cấp xã, có 4.017 xã phê duyệt xong đề án quy hoạch xây dựng NTM; tỉ lệ đạt cao nhất là Đồng bằng sông Hồng và thấp nhất ở đồng bằng sông Cửu Long và Đông Nam bộ.

Sau 2 năm triển khai chương trình, cả nước đã làm được 64.000km giao thông nông thôn, cải tạo được gần 1.000 công trình thủy lợi, xây dựng và nâng cấp được hơn 1.000 công trình nước sạch, 500 bãi thu gom rác tập trung, đặc biệt đã xuất hiện những phong trào nổi bật như dồn điền, đổi thửa, cánh đồng mẫu lớn, cơ giới hóa nông nghiệp…

Trong 2 năm qua, ngân sách trung ương đã hỗ trợ cho 59 tỉnh là 3.265 tỷ đồng; ngân sách địa phương bỏ ra 14.080 tỷ đồng, trong đó cao nhất là TP.HCM 2.162 tỷ, Vĩnh Phúc 1.948 tỷ và Hà Nội 1.923 tỷ. Tuy nhiên, xây dựng NTM còn nổi lên các vấn đề khó khăn như huy động nguồn lực từ các nguồn ngoài ngân sách còn hạn chế, nhất là từ DN, tín dụng; Cơ chế quản lý đầu tư, giải ngân và thanh quyết toán còn vướng mắc; Chưa chú trọng đến các hoạt động về xây dựng thiết chế văn hóa, giữ gìn nét đẹp văn hóa truyền thống ở nông thôn và môi trường vẫn là một vấn đề nhức nhối với những yếu kém trong xử lý rác thải, nước thải; an ninh trật tự còn nhiều nơi chưa tốt. Một số địa phương còn chạy đua theo phong trào nên thiếu bền vững, hiệu quả thực hiện thấp.

Để tập trung nguồn lực, giải quyết các vấn đề còn vướng mắc trong thời gian tới, BCĐ Chương trình MTQG xây dựng NTM đề nghị các Bộ, ngành cần khẩn trương hoàn thiện và trình cấp có thẩm quyền ban hành các cơ chế, chính sách điều chỉnh, bổ sung và sửa đổi. Theo đó, Bộ NN&PTNT sẽ sửa đổi thông tư hướng dẫn thực hiện một số tiêu chí xây dựng NTM thay thế Thông tư 54 cũ; Bộ Kế hoạch - Đầu tư sửa đổi cơ chế, thủ tục quản lý đầu tư xây dựng cơ bản, khuyến khích DN đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn và Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu đề xuất chính sách hỗ trợ lãi suất tín dụng cho phát triển sản xuất thuộc Chương trình MTQG xây dựng NTM; Bộ Giao thông - Vận tải thực hiện đề án hỗ trợ xi măng cho phát triển giao thông nông thôn; Bộ Xây dựng nghiên cứu và ban hành quy chế mẫu về quản lý xây dựng trên địa bàn nông thôn, ban hành bộ kiến trúc mẫu nhà ở, bố trí khuôn viên hộ gia đình nông thôn phù hợp với tập quán, văn hóa các dân tộc để người dân lựa chọn…

Về phía địa phương, hàng năm cần dành tối thiểu 10% ngân sách địa phương để thực hiện các nội dung NTM, đồng thời cần kiện toàn và củng cố ban chỉ đạo và bộ phận giúp việc ban chỉ đạo các cấp theo hướng tăng cường chuyên trách; thực hiện lồng ghép các chương trình, dự án trên địa bàn…

Tại hội nghị này, đại diện một số địa phương cũng kiến nghị với BCĐ Chương trình MTQG Xây dựng NTM là chưa nên giao chỉ tiêu phấn đấu xã đạt chuẩn NTM đến năm 2015, đồng thời tiếp tục hỗ trợ các xã điểm đạt chuẩn vào năm 2015. Bên cạnh đó cũng cần có có chủ trương hỗ trợ cho phát triển hạ tầng giao thông nông thôn và kiên cố hóa kênh mương nội đồng. Theo đó, ngân sách nhà nước hỗ trợ 40-60% kinh phí trực tiếp bằng xi măng, số còn lại do cộng đồng huy động nội lực. Chính sách này được đánh giá là sẽ thúc đẩy nhân dân các xã tự huy động nội lực cho phát triển hạ tầng nông thôn đồng thời giải quyết được một lượng lớn xi măng dư thừa trong các nhà máy như hiện nay…/.

Nguyễn Tiến Dũng

Theo ven.vn