Ngành công thương đặt mục tiêu duy trì xuất siêu trong năm 2021

Sáng ngày 7/1, tại Hà Nội, Bộ Công Thương đã tổ chức Hội nghị tổng kết tình hình thực hiện nhiệm vụ năm 2020 và triển khai kế hoạch năm 2021 ngành công thương. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc dự và phát biểu chỉ đạo Hội nghị.

Những con số biết nói

Báo cáo với Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết, năm 2020, có 3 khó khăn, thách thức lớn ảnh hưởng đến kế hoạch phát triển kinh tế xã hội, trong đó, dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp ngay từ những ngày đầu năm và cho đến thời điểm hiện tại đã tác động mạnh tới nền kinh tế toàn thế giới nói chung và kinh tế Việt Nam nói riêng.

Năm 2020 cũng ghi nhận diễn biến thiên tai cực đoan xảy ra trên nhiều vùng miền của cả nước: nắng nóng gay gắt kỷ lục, sau đó bão và mưa lớn dồn dập hạn hán, xâm nhập mặn nghiêm trọng, sạt lở bờ sông, bờ biển, sụt lún đê biển cũng xảy ra trên diện rộng tại đồng bằng sông Cửu Long... Trong khi đó, tình hình kinh tế-chính trị trong khu vực và thế giới tiếp tục diễn biến “nhanh và khó lường” hơn trước, sự cạnh tranh chiến lược giữa các nền kinh tế lớn, chủ nghĩa dân tộc, chủ nghĩa đơn phương và xu hướng bảo hộ, xung đột thương mại tiếp tục gia tăng đã tạo ra thách thức rất lớn đối với kinh tế Việt Nam trong năm 2020.

“Đứng trước hoàn cảnh đặc biệt như vậy, song dưới sự chỉ đạo sáng suốt của Đảng và sự chỉ đạo điều hành quyết liệt, linh hoạt, chính xác, kịp thời của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, ngành công thương đã cùng cả nước nỗ lực vượt qua khó khăn, thử thách và đạt được kết quả toàn diện trong Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2020”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho hay.

Kết thúc năm 2020, Việt Nam đã xuất khẩu được 281,5 tỷ USD, tăng 6,5% so với năm 2019 và là một trong những nền kinh tế có tốc độ xuất khẩu cao nhất trên thế giới trong bối cảnh đại dịch COVID-19; xuất siêu ở mức cao kỷ lục 19,1 tỷ USD, qua đó ghi nhận 5 năm liên tiếp thặng dư cán cân thương mại. Việt Nam vẫn duy trì được đà tăng trưởng ổn định trong hoạt động xuất nhập khẩu với việc tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm thứ hai liên tiếp đạt mức trên 500 tỷ USD.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nêu rõ, năm 2019, khi kết quả xuất nhập khẩu đạt kết quả kỷ lục với mức trên 500 tỷ USD, kim ngạch xuất khẩu vượt 250 tỷ USD, xuất siêu ở mức cao, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu năm 2020, kim ngạch xuất khẩu phải đạt 300 tỷ USD. So với con số kim ngạch xuất khẩu năm 2019, chỉ tiêu này phải vượt thêm 50 tỷ USD, là con số rất lớn. Tuy nhiên năm nay, dù gặp khó khăn do dịch COVID-19, kim ngạch xuất khẩu cả nước vẫn rất khả quan và đã đạt giá trị tuyệt đối 281 tỷ USD.

“Đây là con số nói lên nhiều điều. Vì nếu không có con số đó, các ngành sản xuất và người nông dân sẽ gặp nhiều khó khăn về đầu ra cho hàng hóa, vai trò của doanh nghiệp Việt Nam trong chuỗi cung ứng không thể giữ vững. Kết quả xuất nhập khẩu này cho thấy chiến lược xuất nhập khẩu hàng hóa bền vững đang đi đúng hướng và đạt kết quả tích cực. Đây cũng là mục tiêu phải kiên định phát triển trong giai đoạn tới”, Bộ trưởng chia sẻ.

Đáng chú ý, hoạt động hội nhập quốc tế không những được duy trì trong bối cảnh dịch COVID-19 lan rộng trên toàn cầu mà còn được thúc đẩy với nhiều phương thức mới và sáng kiến mới của Việt Nam được quốc tế và khu vực đồng thuận, đánh giá cao. Công tác đàm phán, ký kết và triển khai thực thi các hiệp định thương mại tự do (FTAs) đạt được kết quả quan trọng, đặc biệt là các hiệp định như CPTPP, EVFTA, RCEP, UKVFTA...

Các chương trình kết nối cung cầu, kích thích tiêu dùng trong nước được tổ chức thực hiện liên tục và rộng khắp trên phạm vi toàn quốc, gắn với đó là các chương trình kích thích thương mại điện tử và kinh tế số, tạo động lực thúc đẩy thị trường trong nước phát triển sôi động, nâng cao tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng xã hội và đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế của cả nước.

Cùng với đó, quá trình xây dựng, hoàn thiện thể chế và triển khai Chính phủ điện tử được Bộ Công Thương kiên trì thực hiện, thúc đẩy triển khai và đi vào chiều sâu. Tới nay, với 2 đợt cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Công Thương, đã có 880 điều kiện trong tổng số 1.216 điều kiện đầu tư kinh doanh được cắt giảm (chiếm 70% tổng số điều kiện đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực công thương); toàn bộ 295 thủ tục hành chính cấp Trung ương thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương đã được triển khai trực tuyến ở mức độ 2 trở lên, trong đó có 220 dịch vụ công trực tuyến được thực hiện ở mức độ 3, 4 trực tiếp tại Cổng dịch vụ công của Bộ Công Thương.

Lấy sự phát triển của doanh nghiệp làm mục tiêu

Bước sang năm 2021, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh đánh giá, tình hình thế giới và khu vực được dự báo sẽ tiếp tục có những diễn biến phức tạp, nhanh và khó lường hơn trước; xu hướng bảo hộ mậu dịch, cạnh tranh chiến lược giữa các nền kinh tế lớn tiếp tục diễn ra gay gắt; đặc biệt là dịch COVID-19 tiếp tục diễn biến phức tạp...

Trước tình hình đó, Bộ trưởng yêu cầu, các đơn vị của Bộ phải tập trung bám sát mục tiêu đề ra, bám sát diễn biến thị trường để có phản ứng, xử lý kịp thời; phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương, lắng nghe doanh nghiệp, tìm mọi biện pháp tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp thúc đẩy sản xuất kinh doanh, bảo đảm thực hiện mục tiêu tăng trưởng đề ra.

“Chúng ta cố gắng phấn đấu để thực hiện ở mức cao hơn các chỉ tiêu được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao cho ngành công thương trên tinh thần đổi mới sáng tạo và khát vọng phát triển”, Bộ trưởng nói.

Bộ trưởng yêu cầu các đơn vị bám sát yêu cầu, nhiệm vụ đề ra trong Nghị quyết 01, Nghị quyết 02 của Chính phủ để tổ chức triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ; thường xuyên kiểm tra, đánh giá để xử lý linh hoạt, kịp thời những khó khăn vướng mắc phát sinh. Tăng cường trao đổi trực tiếp để xử lý công việc, hạn chế giấy tờ, không để mất thời gian bằng xin ý kiến qua văn bản kéo dài nhiều lần...

Các đơn vị trong toàn ngành cần quán triệt, cụ thể hóa và tổ chức triển khai thực hiện khẩn trương, nghiêm túc các chủ trương, định hướng lớn của Đảng theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc khóa XIII sắp tới đây. Đặc biệt là xây dựng và triển khai thực hiện các cơ chế chính sách để thực hiện thực chất, có hiệu quả các đột phá chiến lược trong phát triển kinh tế-xã hội của đất nước những năm tới đây trên tinh thần quyết tâm cao hơn. Coi thể chế là nền tảng quan trọng nhất để thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội và đưa đất nước tiến lên.

Đặc biêt, Bộ trưởng khẳng định: “Phải lấy sự phát triển của doanh nghiệp làm mục tiêu và là trọng tâm cho hoạt động của ngành Công Thương”. Các cơ chế, chính sách, chương trình hoạt động của các cơ quan, đơn vị trong ngành công thương, phải lấy hiệu quả và sự hài lòng của doanh nghiệp và người dân làm thước đo của quá trình đổi mới và tái cơ cấu.

Về các mục tiêu cụ thể, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, ngành công thương đặt ra 7 mục tiêu để góp phần đạt tốc độ tăng trưởng GDP của cả nước năm 2021 tăng 6,5%. Cụ thể, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng khoảng 8% so với năm 2020. Tổng kim ngạch xuất khẩu tăng khoảng 4-5% so với năm 2020. Cán cân thương mại tiếp tục duy trì xuất siêu. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ năm 2021 tăng khoảng 8% so với năm 2020. Tăng trưởng thị trường thương mại điện tử B2C khoảng 20-22%. Tỉ lệ doanh nghiệp ứng dụng thương mại điện tử đạt 55%.

Riêng về cân đối điện, Bộ trưởng cho biết mục tiêu năm 2021, điện sản xuất và nhập khẩu toàn hệ thống điện quốc gia (bao gồm cả sản lượng điện mặt trời mái nhà) năm 2021 đạt khoảng từ 262 tỷ kWh đến 269 tỷ kWh, tăng khoảng từ 5,2% đến 8,0% so với năm 2020. Điện thương phẩm toàn hệ thống năm 2021 đạt khoảng 226 tỷ kWh đến 232 tỷ kWh, tăng khoảng 5,6% đến 8,3% so với năm 2020.