Biến chất thải thành tài nguyên: Mô hình chăn nuôi tuần hoàn ở xã Đức Thịnh

Chủ nhật - 27/07/2025 22:10

Mô hình chăn nuôi lợn an toàn sinh học của anh Phan Văn Quang ở xã Đức Thịnh đang thu hút sự quan tâm đặc biệt từ người dân và các nhà quản lý. Không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế cao, mô hình còn góp phần tích cực bảo vệ môi trường, tạo nền tảng phát triển nông nghiệp bền vững.

Từ hộ chăn nuôi nhỏ lẻ đến mô hình tuần hoàn sinh học
Bắt đầu chăn nuôi từ năm 2018, ban đầu anh Quang chỉ nuôi vài con lợn với chuồng trại đơn sơ, phụ thuộc hoàn toàn vào cám công nghiệp. Tuy nhiên, sau nhiều khó khăn do chi phí tăng cao và môi trường ô nhiễm, anh quyết định thay đổi tư duy sản xuất theo hướng sinh thái, giảm chi phí, tận dụng phụ phẩm và đặc biệt là xử lý chất thải ngay tại chuồng.
Sau khi tham quan một số mô hình ứng dụng đệm lót sinh học, anh đã cải tạo toàn bộ chuồng trại: nền chuồng được phủ mùn cưa, trấu, rơm băm nhỏ kết hợp men vi sinh. Cách làm này giúp phân giải chất thải ngay tại chỗ, giảm mùi hôi, hạn chế dịch bệnh và tạo môi trường nuôi sạch sẽ, thông thoáng.

Nuôi lợn bằng đệm lót sinh học mang lại nhiều hiệu quả tích cực như: giảm ô nhiễm môi trường, cải thiện sức khỏe và năng suất lợn, tiết kiệm chi phí và công sức, cũng như tạo ra nguồn phân bón hữu cơ chất lượng cao.

Chăn nuôi chủ động, khép kín, tiết kiệm chi phí

Hiện trang trại của anh Quang duy trì khoảng 100 con lợn, trong đó có 10 con nái sinh sản và 1 đực giống. Việc tự chủ con giống giúp anh kiểm soát chất lượng và chi phí. Lợn sau cai sữa được phân phối một phần ra thị trường, phần còn lại nuôi thịt tại chỗ.
Đặc biệt, anh tận dụng phụ phẩm địa phương như chuối cây, rau, cám ngô phối trộn với men vi sinh để làm thức ăn, giúp tiết kiệm 30–40% chi phí so với cám công nghiệp. Phân lợn sau khi ủ hoai trở thành phân bón hữu cơ cho cây trồng xung quanh, tạo thành vòng tuần hoàn khép kín, vừa tiết kiệm vừa thân thiện với môi trường.

Hiệu quả kinh tế, xây dựng nông thôn xanh, sạch, bền vững

Mỗi năm, trang trại xuất bán khoảng 6–7 lứa lợn thịt, mỗi lứa 25–30 con, trọng lượng đạt từ 100–110kg/con. Với giá bán dao động 65.000–70.000 đồng/kg, anh Quang đạt lợi nhuận từ 2,5–3 triệu đồng/con. Tổng thu nhập hàng năm từ 200–250 triệu đồng – một con số đáng khích lệ trong điều kiện chăn nuôi nông hộ hiện nay.
Ngoài ra, chất lượng thịt đảm bảo, nguồn gốc rõ ràng giúp trang trại được thương lái ưu tiên thu mua tận nơi, không phụ thuộc vào biến động thị trường.
Anh Quang luôn tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình an toàn sinh học: định kỳ khử trùng, tiêm phòng đầy đủ, không lạm dụng thuốc kháng sinh. Nhiều năm liền, đàn lợn khỏe mạnh, không xảy ra dịch bệnh. Khu chăn nuôi không phát tán mùi hôi, đảm bảo vệ sinh môi trường và không ảnh hưởng đến cộng đồng xung quanh.

“Trước đây nuôi lợn vất vả mà chẳng lời được bao nhiêu mấy. Nay thì vừa nhàn, vừa sạch, vừa có lãi. Quan trọng là bà con xung quanh cũng ủng hộ vì không còn ô nhiễm”, anh Quang chia sẻ.

Anh Phan Văn Quang kiểm tra chuồng nuôi lợn sử dụng đệm lót sinh học

Cần được nhân rộng
Trong bối cảnh ngành chăn nuôi đang đối mặt với nhiều khó khăn như giá thức ăn tăng cao, dịch bệnh diễn biến phức tạp, thị trường tiêu thụ thiếu ổn định…, mô hình chăn nuôi sinh thái tuần hoàn của anh Phan Văn Quang cho thấy một hướng đi hiệu quả, phù hợp với xu thế phát triển nông nghiệp bền vững. Đây là mô hình cần được quan tâm khuyến khích, hỗ trợ và nhân rộng tại các địa phương, nhằm góp phần thực hiện mục tiêu xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu trong giai đoạn tới.
Không chỉ tạo ra sản phẩm an toàn và thân thiện với môi trường, mô hình còn đang trở thành địa chỉ học tập kinh nghiệm cho nhiều hộ dân tại xã Đức Thịnh. Thực tế đã có một số gia đình mạnh dạn áp dụng phương pháp chăn nuôi sinh học, xử lý chất thải tại chỗ, tận dụng phụ phẩm nông nghiệp để từng bước nâng cao hiệu quả sản xuất và cải thiện đời sống

Hoàng Anh Thơ
Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh