Xây dựng nông thôn mới là bước cụ thể hóa Nghị quyết 26-NQ/TW

Mô hình sản xuất rau sạch trong nhà lưới ở thị trấn Yên Ninh (Yên Khánh). Ảnh: Đức Lam

Có thể thấy, trong 3 vấn đề của Nghị quyết 26-NQ/TW: Nông nghiệp, nông dân, nông thôn thì khó có thể tách rời; hoặc chú trọng một vấn đề nào bởi chúng có sự liên quan mật thiết, hữu cơ với nhau, tác động hỗ trợ bổ sung cho nhau; vì vậy trong chính sách phát triển cần có giải pháp tổng thể, toàn diện; trong đó lấy nông dân làm trung tâm, là động lực để giải quyết. 
Mặt khác cần phải có giải pháp mạnh để phát triển nông nghiệp, nông thôn ở trình độ cao hơn; giải quyết được vấn đề bức xúc hiện đang đặt ra là khả năng cạnh tranh của nền nông nghiệp nước nhà, việc làm cho lao động nông thôn, xoá đói, giảm nghèo cho nông dân (đa số các hộ thuộc diện đói nghèo đều nằm ở khu vực này) và tổ chức phát triển nông nghiệp một cách hài hoà, bền vững, khắc phục nếp nghĩ, cách làm nhỏ lẻ, manh mún, thụ động, ăn xổi, sợ rủi ro, tính kỷ luật kém... của người nông dân. 

Ông Trần Văn Hà, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp & PTNT, Chánh Văn phòng điều phối xây dựng nông thôn mới tỉnh cho biết: Sau 7 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia XDNTM và 10 năm thực hiện Nghị quyết 26, Ninh Bình đạt được một số kết quả nổi bật là: Đã ban hành các cơ chế, chính sách, chủ trương, giải pháp thực hiện đồng bộ, phù hợp để chỉ đạo, tổ chức thực hiện Chương trình đạt được kết quả cao; hoàn thiện hệ thống quản lý, giúp việc các cấp từ tỉnh đến cơ sở, thường xuyên kiện toàn, phân công, phối hợp hoạt động có hiệu quả. Chương trình có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức đoàn thể, các đơn vị, doanh nghiệp và mọi người dân, tạo thành phong trào sâu rộng, có sức lan tỏa cao trong cộng đồng mà các chương trình khác từ trước đến nay chưa có được. 

Bộ mặt nông thôn đã thay đổi một cách toàn diện, từng bước phát triển theo quy hoạch với 100% số xã đã hoàn thành quy hoạch chung, quy hoạch phát triển sản xuất; hoàn thành cắm mốc chỉ giới, ban hành quy chế quản lý quy hoạch; tiếp tục rà soát, điều chỉnh quy hoạch tổng thể gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp, thích ứng với biến đổi khí hậu, quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa của địa phương. 

Tập trung ưu tiên đầu tư các công trình hạ tầng thiết yếu phục vụ phát triển sản xuất, đời sống, dân sinh của nhân dân, phù hợp với nhu cầu sử dụng và nguồn lực huy động. Xác định xây dựng hệ thống hạ tầng giao thông nông thôn là khâu đột phá với chính sách tỉnh hỗ trợ xi măng, các đơn vị, doanh nghiệp hỗ trợ thêm vật tư, phương tiện, nhân dân tự nguyện hiến đất, đóng góp vật liệu, nhân công để làm đường. 

Đến hết năm 2017 toàn tỉnh đã cấp 184.409 tấn xi măng, làm được 11.847 tuyến đường giao thông với tổng chiều dài 1.403 km; kiên cố hóa 957 tuyến kênh mương với chiều dài là 41.045 km; xây mới, nâng cấp 552 trường học các cấp; 115 trạm y tế xã; 63 chợ nông thôn; 104 nhà văn hóa xã; 684 nhà văn hóa thôn; 119 bãi tập kết rác; 102 nghĩa trang... Tiếp tục thực hiện chủ trương xã hội hóa công trình nước sạch, cơ sở hạ tầng thương mại, khu thể thao, vui chơi nhằm tiết kiệm cho ngân sách và đáp ứng nhu cầu của người dân. 

Đã triển khai hỗ trợ nhiều mô hình phát triển sản xuất có giá trị kinh tế cao từ nguồn vốn chương trình mục tiêu Quốc gia XDNTM và gắn xây dựng nông thôn mới với quá trình cơ cấu lại ngành nông nghiệp, thực hiện Nghị quyết 05 - NQ/TU ngày 24/10/2016 của Tỉnh ủy, Nghị quyết số 37/NQ-HĐND ngày 14/12/2016 của HĐND tỉnh về phát triển kinh tế nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa ứng dụng công nghệ cao, hình thức sản xuất tiên tiến, bền vững; đã triển khai hỗ trợ được trên 500 mô hình sản xuất, trong đó có 6 mô hình công nghệ cao với giá trị sản xuất bình quân trên 1 ha đất canh tác đạt 110 triệu đồng/ha/năm. 

Triển khai kịp thời Chương trình Quốc gia “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP), bước đầu đã khảo sát lập danh mục được 33 loại sản phẩm để đưa vào triển khai thực hiện. Sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ, thương mại tiếp tục khuyến khích tạo điều kiện thuận lợi để thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào khu vực nông thôn, đã hình thành nhiều cụm, điểm công nghiệp ở khu vực nông thôn, thu hút nhiều lao động với mức thu nhập khá cao; khuyến khích các hộ dân mở rộng, phát triển thêm ngành nghề, nhất là các nghề truyền thống như: Chế biến nông sản, cơ khí, nghề mộc, gốm sứ, đá mỹ nghệ, thêu ren... Xây dựng nông thôn mới gắn với phát triển các loại hình dịch vụ tham quan, du lịch sinh thái nông thôn. 

Năm 2017, GRDP bình quân đầu người toàn tỉnh đạt 44,5 triệu đồng; thu nhập bình quân đầu người đạt 34,25 triệu đồng; trong đó khu vực nông thôn đạt 31,15 triệu đồng/người, tăng 18,6 triệu đồng so với năm 2010. Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều còn 4,52%, giảm 1,25% so với năm 2016. 

Đến hết năm 2017, tổng nguồn vốn huy động xây dựng nông thôn mới đạt 32.528 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách là 7.649 tỷ đồng, chiếm 23,5%; vốn tín dụng tham gia 15.422 tỷ đồng, chiếm 47,41%; vốn khu vực doanh nghiệp là 1.380 tỷ đồng, chiếm 4,24%; nguồn huy động từ cộng đồng dân cư là 8.077 tỷ đồng, chiếm 24,83% (trong đó dân đóng góp bằng tiền là 877,2 tỷ đồng).
Đã có 80/119 xã đạt chuẩn nông thôn mới, bằng 67,2%, có 2 đơn vị cấp huyện là huyện Hoa Lư đạt chuẩn nông thôn mới và thành phố Tam Điệp hoàn thành nhiệm vụ XDNTM. Số tiêu chí đạt bình quân toàn tỉnh là 17,5 tiêu chí/xã (tăng 12 tiêu chí/xã so với năm 2010), không còn xã đạt dưới 10 tiêu chí.

Theo Đinh Chúc/ Bao Ninh Binh