An toàn vệ sinh thực phẩm: “Nóng” từ trang trại đến... bàn ăn

Hỏi bất kỳ người nội trợ nào về thị trường thực phẩm hiện nay, chúng tôi đều nhận được câu lời: “Sợ lắm!”. Nhưng điều mà các bà nội trợ lo sợ nhất là ở cách bảo quản thực phẩm. Bà Nguyễn Thị Sen (phường Bắc Hà - TP Hà Tĩnh) cho biết: “Giờ đi chợ không biết đường nào mà lần. Hàng Trung Quốc lẫn lộn hàng Việt Nam. Mà có phát hiện, tránh được hàng Trung Quốc thì mua hàng Việt Nam cũng không biết thế nào. Rau, cà chua gì mà chở từ Đà Lạt về phơi giữa chợ mãi vẫn còn tươi? Rồi cá cũng vậy, chế biến, bảo quản bằng cách nào mà từ miền Nam ra, cá vẫn không bị ươn? Nếu là đông lạnh thì chúng tôi không lo ngại. Chỉ lo bị ướp hóa chất. Mà nói rứa thôi chứ nhiều lúc cũng phải mua về mà ăn”…

Vấn đề ATVSTP đang khiến người tiêu dùng hết sức lo ngại. Ảnh: Biện Nhung

Không chỉ người tiêu dùng lo sợ mà ngay cả người bán thực phẩm cũng không dám sử dụng. Chị L.T.H, một người quen làm chủ cửa hàng thịt cảnh báo với tôi: “Mùa này, em chớ mua thịt buổi chiều nhé. Thịt bò cũng như thịt lợn, cứ gần trưa là nhiều người dùng nước hàn the bôi vào để bảo vệ miếng thịt, nếu không nó sẽ bị mùi hôi và khô thịt”…

Không chỉ ở chợ thành phố, tình trạng sử dụng chất bảo quản tràn lan, không quản lý này đã về tận mỗi ngõ ngách ở nông thôn. Bún Đức Thọ - một trong những thương hiệu được người dân thành phố và các vùng lân cận tin tưởng vì còn giữ được nét đặc trưng của “hương đồng gió nội”, nhưng qua kết quả thanh, kiểm tra VSATTP vừa rồi cũng đã khiến mọi người choáng váng. Hầu hết các cơ sở sản xuất được kiểm tra đều vi phạm VSATTP. Đáng lên án nhất là cơ sở bún Hoàng Lý đã sử dụng chất phụ gia không rõ nguồn gốc và thuộc danh mục cấm sử dụng chế biến thực phẩm theo qui định của Bộ Y tế. Ngoài ra, tình trạng sử dụng chất kích thích, hóa chất trong sản xuất hàng hóa của bà con nông dân vẫn chưa kiểm soát được…

Từ thị trường tất yếu sẽ đến bàn ăn. Để đảm bảo VSATTP, các bộ, ngành từ T.Ư đến địa phương đã triển khai nhiều hoạt động. Đặc biệt, một trong những giải pháp mang tính chiến lược, bền vững đó là thực hiện chuỗi ATVSTP “từ trang trại đến bàn ăn”, trong đó phân công nhiệm vụ cho 3 ngành: Nông nghiệp (trang trại), Công thương (thị trường) và Y tế (bàn ăn).

Tuy nhiên, hiệu quả của chuỗi hoạt động này vẫn còn rất thấp. Riêng về “bàn ăn”, trong Tháng hành động vì chất lượng VSATTP vừa qua, ngoài phát hiện và xử phạt hành chính các cơ sở vi phạm, các đoàn thanh, kiểm tra VSATTP trên địa bàn toàn tỉnh phát hiện và tiêu hủy một số lượng lớn hàng quá hạn hoặc không rõ nguồn gốc xuất xứ, gồm: 3.000 cái kem giả, 20 kg lòng lợn, 3 thùng mì tôm Hảo Hảo, 80 lon bia các loại, 57 bánh nướng, 8 két nước giải khát bí đao, 60 gói mì tôm Mum Mum; 10 két nước giải khát Vifresh, 12 két nước cam ép, 10 gói bánh hura... Kết quả này là cả một câu chuyện phải bàn về tính chất, phạm vi vi phạm và về số lượng bị xử lý tiêu hủy.

Thị trường thực phẩm trôi nổi như hiện nay đã khiến nhiều người đặt câu hỏi: Phải chăng đó là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng tỷ lệ người mắc bệnh ung thư gia tăng chóng mặt như hiện nay? Từ thành thị cho đến nông thôn, từ đồng bằng cho đến miền núi, cả người già lẫn người trong độ tuổi lao động... mắc và chết vì ung thư rất nhiều. Đến đâu chúng tôi cũng nghe người dân khẩn thiết hãy cho họ biết vì sao nơi họ sống lại có nhiều người chết vì ung thư như vậy, có phải do thực phẩm bẩn không?

Đáng tiếc là tất cả những băn khoăn, lo lắng của người dân cho đến bây giờ vẫn còn bị bỏ ngỏ. Bác sỹ Nguyễn Văn Hùng – Chi cục trưởng Chi cục VSATTP tỉnh cho biết: “Thời gian gần đây, chúng ta có tăng cường công tác thanh, kiểm tra, đặc biệt là đối với các cơ sở sản xuất, chế biến và kinh doanh thực phẩm, dịch vụ ăn uống, các bếp ăn tập thể và đã đạt được kết quả nhất định. Đã hạn chế được các vụ ngộ độc cấp tính. Tuy nhiên, chúng tôi chưa đủ năng lực để phân tích các chất độc hại chứa đựng trong các loại thực phẩm có mặt trên thị trường để cảnh báo người dân”.

Những lo sợ của người dân về ATVSTP sẽ vẫn còn đeo đẳng; tỷ lệ người dân mắc và chết vì bệnh ung thư vẫn tiếp tục gia tăng... Thử hỏi đâu là chất lượng cuộc sống khi các ngành chức trách luôn bàn đến nó trong khi người dân lại phải đối mặt với tình trạng này quá dài?!

BIỆN NHUNG
theo baohatinh