Học tập đạo đức HCM

Trả lại thiên nhiên cho rau

Thứ năm - 06/08/2015 03:28
Ở Đà Lạt, rau không chỉ được gieo trồng trên giá thể sắp đặt ở ban công, sân thượng, hiên nhà mà còn luân canh, xen canh theo từng luống đất lọt thỏm giữa bốn bề đồi núi. Dù điều kiện sinh thái khác nhau song tất cả các loại “rau thiên nhiên” đều cho tôi cảm nhận một hương vị nồng đượm của cao nguyên Lâm Đồng.
 

Mỗi ngày, trang trại "rau thiên nhiên" của anh Nguyễn Quốc Thắng xuất bán ra thị trường 200kg rau, củ, quả.

Hạt neem trừ sâu bọ

Vượt chặng đường xa, tôi đặt chân đến trang trại “rau thiên nhiên” rộng 7ha của anh Nguyễn Quốc Thắng, ở xã Ka Đơn, huyện Đơn Dương. Trước khi vào trang trại, Thắng đưa cho tôi một đôi ủng cao để thay thế đôi giày nhuộm đầy bùn đất và giải thích: “Đây là những đôi ủng giành riêng cho người đi làm vườn và khách tham quan. Hàng ngày, trước khi sử dụng, từng đôi ủng được rửa sạch sẽ bằng nước giếng khoan và “vô trùng” bằng thuốc trừ sâu sinh học để bảo vệ môi trường ở vườn rau”.

 Bên cạnh nơi treo những “đôi ủng sinh học” là hệ thống đường ống nước ngầm bơm lên hòa tan với nước hạt neem và một tỷ lệ rượu gạo để tưới phun đều đến từng luống rau. Dừng lại bên một chiếc thùng lớn “trung chuyển” nước hạt neem tỏa mùi hăng hắc, Thắng cho biết, mỗi diện tích rau được bơm phun nước hạt neem ít nhất mỗi tuần một lần, theo tỷ lệ 1kg hạt neem xay nhuyễn hòa với 500 lít nước và một ít rượu gạo. “Phun dung dịch này không chỉ giúp diệt trừ nhanh các loài sâu, nấm bệnh trên mặt đất, tuyến trùng dưới mặt đất mà còn phát tán mùi ngai ngái để xua đuổi các loại côn trùng gây hại, đồng thời ức chế và giảm khả năng đẻ trứng của các loài sâu bệnh khác trên vườn rau”, Thắng cho biết.

Với mong muốn được tự cung, tự cấp thuốc sinh học, những ngày đầu thực hành trồng “rau thiên nhiên”, Thắng đã trồng thử nghiệm cây neem trên vùng đất Đơn Dương nhưng không có kết quả. Thiệt hại đáng kể nhất ở thời điểm này (năm 2010) không phải những hàng neem chết non mà chính là không thể cân đối được liều lượng nước hạt neem tương ứng với mức độ hoành hành của sâu bọ trên cây trồng, chưa tạo ra được môi trường tự nhiên đối kháng giữa sinh vật có lợi và sinh vật có hại, lượng tồn dư phân bón, thuốc hóa học trong đất vẫn còn nhiều dẫn đến hàng ngàn mét vuông cà chua, ớt ngọt và nhiều loại rau xanh khác đều trơ cành trụi lá.  

 “Gia đình tôi có một cửa hàng kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật ở xã Lạc Lâm (Đơn Dương). Chỉ cần mở tủ lấy ra đôi, ba chai, khuấy vào nước tưới sẽ diệt trừ ngay tức khắc các loài sâu bọ gây hại. Nhưng nếu làm như vậy thì đồng nghĩa với việc phá sản đường hướng xây dựng trang trại “rau thiên nhiên” mà tôi đã ấp ủ bao năm”, Thắng kể.

Bơm phum hoạt chất hạt neem để phòng trừ sâu bệnh cho rau.

Là chủ nhân một vườn ươm lớn ở huyện Đơn Dương, Thắng chợt nhớ đến những bạn hàng người nước ngoài cung cấp các hạt giống rau cho mình cũng là những chuyên gia đầu tư nông nghiệp tại Việt Nam, nên tức tốc hẹn gặp để “thọ giáo” kỹ thuật trồng rau hữu cơ. Hóa ra quy trình sản xuất rau hữu cơ rất đơn giản: bố trí hài hòa giữa luân canh, xen canh rau với rau và rau với các loài thực vật đối kháng nhằm thu hút hoặc xua đuổi côn trùng. Trong đó, biện pháp quyết định là phải tăng cường trồng luân canh với mục đích cải tạo đất”.    

Luân canh, xen canh và cách ly

Dẫn tôi đến những hàng cây muồng vàng, trảng cỏ sữa trồng đệm theo ranh giới đất trang trại rau hữu cơ với đất trồng cây càphê, chuối, các loại cây đậu, đỗ ngắn ngày, Thắng liên tưởng đến một hình thức dùng thiên nhiên bên trong để thu hút và cách ly sự xâm nhập của sâu bệnh từ thiên nhiên bên ngoài. Rồi trở lại ngồi gần luống cà rốt trồng xen dưới chân cây bắp và liên canh với cà tím, khoai lang, củ cải, Thắng nhổ lên một bụi củ cà rốt đeo bám dày đặc: “Đất tơi xốp là nhờ sự phát triển của cây đậu phộng hoang dại…”. Nhìn qua, thân dây, lá, bông của cây đậu phộng hoang dại không khác gì đậu phộng thường nhưng dưới bộ rễ - thay vì kết trái cho hoa lợi trực tiếp thì nó ngày đêm tỏa ra từng nhánh nhỏ, tạo môi trường thuận lợi cho “rồng đất” và các sinh vật có lợi khác đua nhau sinh sôi, nhân đàn, giúp bộ rễ các cây rau, củ, quả phát triển khỏe mạnh, loại bỏ mầm mống sâu bệnh hại.

Bước sang đám khoai lang ngoài trời, Thắng bất ngờ lôi lên từ dưới lớp lá xanh thẫm một chiếc chai nhựa khoét chiếc lỗ hổng bên phía hông. Đưa mắt lại gần thấy rõ từng con bọ đen chết nổi lềnh bềnh trong chai nước. “Con sùng đó. Là đối tượng dịch hại đục phá củ khoai lang làm rỗng phần ruột, thu hoạch bao nhiêu cũng phải bỏ đi”, Thắng nói và cho biết thêm, cứ trên 1ha trồng khoai lang thì đặt 120 chai nước, bỏ vào trong một miếng mồi làm bẫy con sùng. Miếng mồi này bằng đầu ngón tay út, một dạng chế phẩm sinh học  do một viện nghiên cứu ở Tây Nam Bộ sản xuất. Khi đặt bẫy, chai nhựa sẽ phát tán một mùi hương mời gọi, lôi cuốn từng con sùng cách xa cả trăm mét cũng đến rồi chìm vào nước chết ngạt. Hôm tôi đến, Thắng đang gửi mua 120 miếng mồi bẫy con sùng với tổng số tiền 2,4 triệu đồng, đủ sử dụng trong thời hạn 6 tháng để bảo vệ gần như sạch bệnh tuyệt đối ở các phần lá, thân dây, gốc cây và củ khoai lang từ lúc xuống giống đến lúc chăm sóc, thu hoạch.

Tương tự, ở bên trong nhà kính của trang trại, Thắng treo phất phơ những miếng bẫy bằng vải nhựa vàng đậm hình chữ nhật, trên mặt vải quét một lớp keo dính sinh học với nhiều mùi hương hấp dẫn nhiều loại côn trùng khác nhau. Đi giáp một vòng 5.000m² nhà kính, tôi được tùy thích ngắt hái thưởng thức các loại trái cây tươi như: cà chua, đậu cove, đậu nành, đậu rồng… Được tản bước bên những thửa rau từ trong nhà kính ra đến ngoài trời với ngập đầy hoa cỏ, dập dềnh đàn bướm bay, đàn ong lượn, nghe tiếng ếch nhái rộn ràng sau những ngày mưa, cảm giác thật vô cùng khó tả.

Những triền đồi “rau thiên nhiên”

Những luống hoa ngăn cách sâu bệnh xâm nhập vào luống rau bên trong nhà kính.

Nghỉ chân bên hiên nhà quản lý trang trại, Thắng lại nhổ lên một củ cà rốt vừa rửa sạch đất bazan đưa tôi ăn sống. Củ cà rốt có kích thước tương đương bằng ngón chân cái, vỏ ngoài thô nhám, gân guốc, nhưng có vị giòn giòn, ngọt đậm đặc chất nhựa tươi như đang còn lưu dẫn, chuyển hóa dinh dưỡng hữu cơ trong đất. “Hiện mỗi ngày, trang trại cung cấp cho thị trường khoảng 200kg rau, củ, quả tươi sản xuất theo phương pháp hữu cơ, số lượng chia đều các chủng loại gồm cà rốt, cà chua, cà tím, bắp ngọt, đậu nành… Trong đó, người Nhật sinh sống tại Việt Nam tiêu thụ đến 80%, 20% còn lại là thực khách của các nhà hàng lớn ở TP.Hồ Chí Minh. Phần lớn hệ thống siêu thị và chợ đầu mối rau trong nước chưa nhận làm kênh phân phối rau hữu cơ vì giá bán khá cao, gấp 5-10 lần giá các loại rau thông thường”, Thắng nói thêm về năng suất “rau thiên nhiên” của trang trại.

Đến nay, Thắng đã đầu tư cả chục tỷ đồng để trả thiên nhiên về cho rau, củ, quả trên diện tích 7ha trang trại, lợi nhuận trong những năm tới dự kiến đạt 800 triệu đồng đến 1 tỷ đồng/ha/năm. Tôi nêu những con số này, anh Nguyễn Trúc Bồng Sơn, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Lâm Đồng, đánh giá: “Trên vùng rau Lâm Đồng vài năm gần đây, Trung tâm đã triển khai thành công các mô hình sản xuất rau hữu cơ theo kỹ thuật quảng canh truyền thống và theo hướng ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao. Mô hình của anh Thắng cũng là địa chỉ đáng để học hỏi. Trước xu hướng phát triển mạnh mẽ thị trường tiêu thụ rau hữu cơ trong tương lai, Lâm Đồng cần xác định những vùng chuyên canh lớn để định hướng sản xuất, bố trí các nguồn vốn ưu đãi, vận động nông dân mở rộng liên kết tạo ra chuỗi giá trị sản phẩm đa dạng, tuyệt đối đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng”.

Lúc trò chuyện ở trang trại, Thắng còn cho biết, gần nửa tháng trời tiếp cận kỹ thuật sản xuất rau hữu cơ ở vùng ven Tokyo mới hay chất đất bên Nhật Bản pha trộn rất nhiều cát, nhiệt độ chênh lệch ngày và đêm khá cao nhưng những cánh đồng rau hữu cơ của họ đã hình thành và phát triển tươi tốt hàng chục năm qua, mang lại lợi nhuận vượt trội cho người nông dân. Từ câu chuyện này tôi liên tưởng nếu so sánh lợi thế tự nhiên với vùng sản xuất ở Nhật Bản mà Thắng đã đến thì thổ nhưỡng, khí hậu của Đà Lạt và các vùng phụ cận rất may mắn được “lộc trời” hào phóng ban tặng sự phì nhiêu, trong lành để có thể cho ra đời những triền đồi “rau thiên nhiên” ngút ngàn tầm mắt.
 

Nguồn: kinhtenongthon.com.vn
 Tags: n/a

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

Văn bản ban hành

Công văn số 6748/UBND-NL5

Tập trung đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới năm 2024

Văn bản số 4414/UBND-NL5

Về việc tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Chương trình OCOP trong thời gian tới

Văn bản số 4305/UBND-NL5

Hướng dẫn thành lập BCĐ cấp huyện và bộ phận giúp việc BCĐ cấp huyện, BCĐ đạo cấp xã, BQL cấp xã, Ban Phát triển thôn, tổ dân phố

Quyết định số 15/2024/QĐ-UBND

Sửa đổi một số tiêu chí, chỉ tiêu của các Bộ tiêu chí ban hành kèm theo Quyết định số 36 và Quyết định số 37 ngày 09/12/2022 của UBND tỉnh

Công văn số 3608/UBND-NL5

Giao hướng dẫn thành lập Ban Chỉ đạo các Chương trình MTQG cấp huyện, cấp xã

Hát về nông thôn mới
MÃ QR CODE ZALO-BỘ NỘI VỤ Bộ nông nghiệp Cổng thông tin Đảng bộ hà tĩnh Công báo tỉnh Điều hành tỉnh Dự thảo văn bản văn bản Nhật ký truyền thanh
Thăm dò ý kiến

Theo bạn thực hiện Chương trình OCOP nên phát triển theo hướng nào:

Thống kê
  • Đang truy cập363
  • Hôm nay47,046
  • Tháng hiện tại752,159
  • Tổng lượt truy cập90,815,552
®VĂN PHÒNG ĐIỀU PHỐI CHƯƠNG TRÌNH MTQG XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI
Trưởng ban biên tập:  Nguyễn Văn Việt - Chánh Văn phòng 
Phó trưởng ban biên tâp: Ngô Ðình Long - Phó Chánh Văn phòng
Địa chỉ: 148 - Đường Trần Phú - Thành Phố Hà Tĩnh
Điện thoại: 02393.892.689;  Email: nongthonmoitinhhatinh@gmail.com
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây