Giải pháp khắc phục sản phẩm thủy sản bị cảnh báo, trả về

Theo đó, thời gian qua, mặc dù tình trạng các lô hàng thủy sản xuất khẩu bị cảnh báo vi phạm quy định về ATTP tại các thị trường nhập khẩu đã giảm nhưng vẫn ở mức cao, ảnh hưởng không tốt đến hình ảnh, uy tín sản phẩm thủy sản Việt nam trên thị trường thế giới, làm giảm hiệu quả kinh tế của các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu thủy sản và tác động tiêu cực đến đời sống của ngư dân và người NTTS. Phải kể đến một số nguyên nhân như:

- Một số hóa chất, kháng sinh bị cấm sử dụng trong NTTS nhưng vẫn được sử dụng trong y tế, công nghiệp và chăn nuôi động vật trên cạn. Các hộ nuôi thủy sản có thể dễ dàng tiếp cận và lạm dụng vào nuôi thủy sản.

- Vẫn còn hiện tượng nhập lậu hóa chất, kháng sinh, thuốc thú y không rõ nguồn gốc xuất xứ và bị lạm dụng trong NTTS.

- Việc quản lý, cấp phép cũng như kiểm tra, giám sát lưu thông, mua bán, sử dụng các sản phẩm thuốc thú y, sản phẩm xử lý, cải tạo môi trường trong NTTS chưa chặt chẽ, các hộ nuôi lạm dụng dẫn đến gây tồn dư trong sản phẩm.

- Các cơ sở nuôi trồng, thu mua thủy sản còn nhỏ lẻ, chưa đáp ứng quy định về bảo đảm an toàn thực phẩm; Một số cơ sở vì lợi ích trước mắt đã sử dụng hóa chất, kháng sinh để bảo quản thủy sản.

- Chương trình quản lý chất lượng của các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu thủy sản chưa được thường xuyên rà soát, cập nhật để kiểm soát hiệu quả vệ sinh, ATTP.

Để xử lý dứt điểm, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiều nhiệm vụ, giải pháp, trong đó đáng chú ý là:

Với Bộ NN&PTNT:

- Rà soát, hoàn thiện các cơ chế, chính sách trong quản lý ATTP thủy sản xuất khẩu theo hướng tạo điều kiện tối đa cho người dân, doanh nghiệp và đáp ứng đầy đủ yêu cầu của các thị trường nhập khẩu;

- Quản lý chặt chẽ việc cấp phép lưu hành thuốc thú y, chất xử lý, cải tạo môi trường NTTS; thường xuyên tổ chức rà soát, loại bỏ các sản phẩm kém chất lượng, không an toàn ra khỏi Danh mục sản phẩm được phép lưu hành;

- Chỉ đạo đẩy mạnh nghiên cứu, cải tiến công nghệ sản xuất giống thủy sản để chủ động nguồn giống bảo đảm chất lượng; vận động, hướng dẫn người nuôi, doanh nghiệp áp dụng biện pháp NTTS theo hướng bền vững;

- Tổ chức phổ biến quy định pháp luật và chủ trì, phối hợp với Bộ Công thương cập nhật quy định của thị trường nhập khẩu; hướng dẫn, hỗ trợ các cơ sở nuôi, sơ chế, chế biến thủy sản áp dụng quy trình sản xuất an toàn, chương trình quản lý chất lượng tiên tiến;

- Tổ chức giám sát tồn dư hóa chất độc hại trong thủy sản nuôi để kịp thời phát hiện, cảnh báo, truy xuất, xử lý tận gốc đối với sản phẩm, cơ sở vi phạm;

- Phối hợp với Bộ Y tế và Bộ Công thương tổ chức kiểm soát chặt chẽ hóa chất, kháng sinh nhập khẩu để sử dụng trong y tế, công nghiệp nhưng bị lạm dụng trong sản xuất kinh doanh thủy sản; tiếp tục phối hợp với Bộ Công an trong việc tổ chức điều tra, thu thập thông tin, triệt phá dứt điểm các đường dây nhập lậu, tàng trữ, lưu thông, mua bán chất cấm, chất xử lý, cải tạo môi trường, thuốc thú y ngoài danh mục được phép lưu hành và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm;

- Tăng cường thanh, kiểm tra trong sản xuất, lưu thông, mua bán, sử dụng thuốc thú y, chất xử lý, cải tạo môi trường trong NTTS và việc lạm dụng kháng sinh trong quá trình bảo quản thủy sản; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm…

Bộ Công thương: Bên cạnh việc phối hợp thực hiện nhiệm vụ chung với Bộ NN&PTNT, cần tăng cường công tác xử lý các vụ việc tranh chấp thương mại quốc tế, đặc biệt là phòng vệ thương mại để bảo vệ lợi ích chính đáng của người sản xuất, doanh nghiệp kinh doanh, xuất khẩu thủy sản.

Bộ Y tế: Trọng tâm rà soát, cập nhật quy định về mức giới hạn tối đa cho phép tồn dư thuốc thú y, hóa chất trong thực phẩm, quy định về sử dụng phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm phù hợp với hướng dẫn của Ủy ban Tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế Codex.

Bộ Công an: Phối hợp với các Bộ thực hiện nhiệm vụ chung; đồng thời tham gia tổ công tác liên ngành kiểm tra, thanh tra các cơ sở có dấu hiệu vi phạm trong sản xuất, lưu thông, mua bán, sử dụng thuốc thú y, chất xử lý, cải tạo môi trường dùng trong nuôi trồng thủy sản và việc lạm dụng kháng sinh trong bảo quản thủy sản; phát hiện những vấn đề tiêu cực và có biện pháp xử lý đối với cá nhân, doanh nghiệp cố ý vi phạm.

Bộ Ngoại giao: Phối hợp với Bộ NN&PTNT trong đàm phán song phương, đa phương, ký kết các hiệp định, thỏa thuận hợp tác, công nhận lẫn nhau với cơ quan thẩm quyền nước nhập khẩu và phản đối, góp ý đối với những quy định về ATTP không phù hợp của các thị trường nhập khẩu.

Về phần VASEP: Phối hợp với Bộ NN&PTNT, Bộ Công thương cập nhật thông tin, thông báo cho doanh nghiệp về thay đổi trong chính sách nhập khẩu, tiêu chuẩn vệ sinh ATTP, yêu cầu kiểm dịch, điều kiện nhập khẩu của các nước đối với hàng thủy sản.