TP HCM: Giữ vững và phát triển thành quả xây dựng nông thôn mới

Xác định xây dựng NTM là một tiến trình, phải thường xuyên kiên trì, bền bỉ, vì vậy các xã NTM của TP HCM đang tiếp tục thực hiện nhiều biện pháp nhằm duy trì, nâng cao chất lượng các tiêu chí đã đạt được dù còn nhiều khó khăn.

“Chỉ là mở đầu, phải tiếp tục làm nữa”

Chương trình Xây dựng NTM tại TP HCM giai đoạn 2010 - 2015 kết thúc đã cho thấy sức mạnh từ sự đồng thuận của lòng dân, trong 5 năm mà nhiều vùng nông thôn đã có nhiều thay đổi mạnh mẽ.

Ông Trần Ngọc Hổ, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn TP HCM, kiêm Chánh Văn phòng Điều phối Chương trình Xây dựng NTM cho biết: Xây dựng NTM, người dân hăng hái tham gia xây dựng cơ sở hạ tầng bằng việc đóng góp ý kiến, hiến đất, vật kiến trúc, sức lao động. Bên cạnh đó, người dân còn tham gia vào việc góp sức xây dựng giáo dục, y tế… Động viên con cháu mình tiếp tục đi học văn hóa, học nghề, khám chữa bệnh, tham gia phát triển sản xuất, xây dựng các thiết chế văn hóa là những việc làm thiết thực để sớm hoàn thành 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Điều này đã được thể hiện qua việc 19.650 hộ dân trên địa bàn 56 xã xây dựng nông thôn mới hiến đất xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội với hơn 2 triệu m2 đất, quy giá trị trên 1.400 tỷ đồng.

Bà con xã Xuân Thới Sơn, huyện Hóc Môn có nơi khám chữa bệnh khang trang sau khi Chương trình XDNTM được triển khai.

Cùng với sự đồng lòng của người dân, Chương trình xây dựng NTM đã nhận được sự hỗ trợ, ưu tiên đặc biệt như đảm bảo đủ, kịp thời nguồn vốn đầu tư các hạng mục công trình theo đề án xây dựng NTM, đẩy nhanh và hoàn thành công tác quy hoạch NTM tại tất cả các xã, đẩy mạnh đầu tư cơ sở vật chất hạ tầng nông thôn.

Với phong trào thi đua “Thành phố chung sức xây dựng nông thôn mới”, tổ chức ký kết giữa các quận, Đảng ủy cấp trên cơ sở, các Tổng Công ty với các huyện để hỗ trợ các xã thực hiện Chương trình xây dựng NTM, vận động nhân dân hiến đất làm đường, thành phố đã huy động các nguồn lực tổng hợp khá lớn, trên 41.800 tỷ đồng, trong đó, vốn ngân sách Trung ương và thành phố chiếm 22,7%, còn lại là vốn doanh nghiệp, vốn tín dụng và đóng góp của nhân dân.

Bên cạnh đó, thành phố còn đầu tư nâng cấp 1.172km đường giao thông nông thôn; trên 320km kênh mương được xây mới hoặc nạo vét; xây mới 263 trường học với trên 5.500 phòng học, giúp xây dựng 2.797 nhà ở, xóa nhà dột nát, thực hiện tốt việc các chính sách an sinh xã hội… với kinh phí hơn 100 tỉ đồng từ đóng góp của các cơ quan, đơn vị trên địa bàn.

Sự đồng lòng và nỗ lực đã đem lại cho người dân vùng nông thôn mức thu nhập bình quân ngày càng cao, năm 2010 là 22 triệu đồng (1,83 triệu đồng/người/tháng), đạt 66,7% so với thu nhập khu vực thành thị và đến cuối năm 2015, thu nhập khu vực nông thôn trên 41 triệu đồng (3,46 triệu đồng/người/tháng), đạt 81% so với thu nhập khu vực thành thị. Như vậy, xây dựng NTM đã rút ngắn khoảng cách thu nhập giữa thành thị và nông thôn của TP HCM.

“Xây dựng NTM không phải tới năm 2015 hay 2020 sẽ kết thúc mà là quá trình tiếp tục vận động theo sự phát triển để đáp ứng nhu cầu vật chất, tinh thần của người dân, đó cũng là xu hướng phát triển của xã hội. Ban chỉ đạo Trung ương cũng đã yêu cầu chính quyền các cấp phải nâng cao chất lượng các tiêu chí NTM. Do vậy, tới nay tính đồng đều và bền vững của Chương trình có ở các xã đạt chuẩn nhưng tất cả chỉ là mở đầu, phải tiếp tục làm nữa”, ông Hổ khẳng định.

Tiếp tục chung sức, đồng lòng

Nông thôn TP HCM là nông thôn vùng ven đô thị đặc biệt, vì vậy, đã tồn tại những vấn đề đặc thù như quy mô dân số cao, có sự đô thị hóa mạnh mẽ, diện tích đất nông nghiệp giảm nhanh; quy mô sản xuất nông hộ còn nhỏ lẻ, chưa tập trung; thị trường nông sản trong và ngoài nước có nhiều biến động; biến đổi khí hậu ảnh hưởng mạnh và tiêu cực đến sản xuất nông nghiệp, xây dựng NTM; vấn đề bảo vệ cảnh quan môi trường nông thôn trong quá trình phát triển đô thị cũng gặp nhiều thách thức..

Bên cạnh đó, một số KCN, doanh nghiệp phát triển trên địa bàn nông thôn lén lút xả thải mà chưa qua xử lý, gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân nơi địa phương.

Vẫn còn một số ít đất nông nghiệp đang bị bỏ hoang do liên quan đến quy hoạch treo, đầu cơ đất, gây lãng phí cho kinh tế thành phố, nhất là tại các xã có tốc độ đô thị hóa cao. 

Công tác dạy nghề cho lao động nông thôn mới đạt một số kết quả bước đầu, tuy nhiên chưa bảo đảm yêu cầu chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn.

Việc triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về NTM tuy cấp cơ sở đã có nhiều cố gắng, nhưng do đa số cán bộ đều kiêm nhiệm và chưa được đào tạo, tập huấn chuyên sâu nên còn lúng túng, tiến độ còn chậm so với yêu cầu mong muốn.

Chính sách, giải pháp thực hiện dù đã có bổ sung, điều chỉnh, nhưng chưa đủ mạnh để phát huy lợi thế của xã ven đô thị lớn như gắn kết du lịch, tận dụng đất chờ của khu công nghiệp để khai thác thế mạnh của từng khu vực.

Xây dựng NTM được xác định là một tiến trình, vì thế đòi hỏi mọi chủ thể tham gia phải kiên trì, bền bỉ bám sát mục tiêu nâng cao đời sống vật chất, văn hóa tinh thần cho nông dân và cư dân nông thôn.

Ông Hổ chia sẻ: Để thực hiện được mục tiêu đã đề ra, Ban Thường vụ Thành ủy đã thống nhất tiếp tục thực hiện phong trào “Thành phố chung sức xây dựng nông thôn mới” gắn liền với giảm nghèo bền vững giữa quận với huyện, giữa các Tổng Công ty với huyện, giữa huyện với các cấp Đảng ủy... Trong đó, tập trung hỗ trợ nhà tình nghĩa, giảm hộ nghèo, đào tạo nghề, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, hỗ trợ vật tư làm đường có quy mô dưới 500m,...

Giờ phút bà con xã Thạnh An, huyện Cần Giờ có nguồn điện từ lưới điện Quốc gia.

Ngoài ra, còn chú trọng nâng cao năng lực, chất lượng và hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị từ các huyện, bổ sung đội ngũ cán bộ có năng lực, phẩm chất đáp ứng yêu cầu phát triển nông nghiệp, nông thôn. Phát triển Đảng viên mới từ thực tiễn xây dựng nông thôn mới. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, xây dựng nông thôn mới cấp cơ sở. Đẩy mạnh, phát huy vai trò của Mặt trận, đoàn thể chính trị - xã hội trong xây dựng nông thôn mới. Nâng cao chất lượng hoạt động của Văn phòng Điều phối chương trình xây dựng NTM và cán bộ phụ trách nông thôn mới từ cấp thành phố đến xã.

Để giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí của NTM thì ngoài quyết tâm cao, sự tham gia tích cực của cả Nhà nước, sự góp sức của toàn xã hội, của cộng đồng doanh nghiệp và đặc biệt từ chính những người dân – những chủ thể của chương trình này. Đây sẽ là động lực quan trọng để các xã NTM của thành phố có thể vượt qua khó khăn, tiếp tục về đích trong giai đoạn mới.

Mai Thanh/baoxaydung.com.vn