Ngành thủy sản nỗ lực đạt mục tiêu và thành quả ấn tượng

Nhận diện cơ hội và thách thức từ thị trường xuất khẩu (XK) thủy sản, ngày 19/9 tại TP Cần Thơ Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến chủ trì Hội nghị Đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm, an toàn dịch bệnh thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ thủy sản. 

 Đón thị trường hồi phục

Theo nhận định chung về tình hình sản xuất và xuất khẩu nông - lâm - thủy sản nước ta từ đầu năm đến nay, nhiều ý kiến lãnh đạo các cơ quan Bộ NN-PTNT và Sở NN-PTNT địa phương cho rằng: Với niềm tin đẩy lùi dịch bệnh Covid-19, vượt qua khó khăn đón tin vui từ nỗ lực sản xuất nông nghiệp gặt hái nhiều thành quả mới. Vùng nuôi trồng thủy sản tỷ lệ dịch bệnh giảm thấp, đơn đặt hàng thủy sản có dấu hiệu tăng trở lại trên 10%, phấn đấu tổng kim ngạch XK thủy sản năm 2020 đạt 8,9 tỷ (Năm 2019 đạt 8,5 tỷ USD).

Dự báo của các cơ quan chuyên ngành thủy sản và các doanh nghiệp XK thủy sản nhận định. Trong 4 tháng cuối năm nhu cầu tiêu dùng thời hậu dịch bệnh Covid-19 thị trường thực phẩm thủy sản trong nước và XK sẽ phục hồi, tăng mạnh trở lại. Đặc biệt Hiệp định EVFTA có hiệu lực cơ hội thị trường EU đang mở ra, cùng với thị trường các nước Trung Quốc, Nhật Bản, Hoa Kỳ…từ nay đến cuối năm sẽ chuyển biến tích cực.

Tuy nhiên, để tận dụng tốt thời cơ mới, các cơ quan chuyên ngành thuộc Bộ NN-PTNT khuyến cáo từ vùng nuôi đến khai thác thủy hải sản và doanh nghiệp chế biến thủy sản và xuất khẩu thủy sản không ngừng nâng cao chất lượng, đảm bảo an toàn thực phẩm (ATTP). Trong khâu nuôi trồng thủy sản, người nuôi cần phải hết sức lưu ý quản lý chặc chẽ từ con giống, thức ăn đến các công đoạn nuôi thành phẩm, chú trọng thực hiện thật tốt chương thình kiểm soát dư lượng hóa chất kháng sinh. 

Cục Quản lý Chất lượng Nông Lâm sản - Thủy sản đã cập nhật, phổ biến đến các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản về những quy định mới, hệ thống kiểm soát chất lượng, ATTP và an toàn dịch bệnh đối với các sản phẩm đáp ứng theo yêu cầu của các thị trường tiêu thụ thủy sản của Việt Nam như EU, Trung Quốc, Hàn Quốc….

Tổng Cục Thủy sản đề nghị các địa phương bên cạnh các biện pháp thúc đẩy phát triển sản xuất, cần khuyến cáo đến người nuôi, vùng nuôi cần đảm bảo chất lượng ATTP, an toàn dịch bệnh nhắm đến mục tiêu trên hết là nâng cao uy tín các mặt hàng nông, thủy sản Việt Nam.

 Sản phẩm phải đảm bảo, chất lượng ATTP

Bà Ngô Tường Lan, Phó Tổng Thư ký Hiệp Hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho rằng: Đối với 2 sản phẩm chủ lực, thị trường XK cá tra còn gặp nhiều khó khăn, sản lượng sản xuất và thị trường XK sụt giảm gần 30%, cân lưu ý nâng cao chất lượng và cần có giải pháp làm mới sản phẩm để phát triển thị trường.

Theo bà Lan, dịch Covid-19 đang tác động là cơ hội để ngành thủy sản thích ứng, phục hồi và phát triển trong giai đoạn mới. Các quốc gia cạnh tranh thủy sản với Việt Nam như: Ấn Độ, Ecuador, Indonesia… đang phải phong tỏa, cách ly chống dịch nên hiện giảm 30 -50% sản lượng sản xuất và xuất khẩu. Đây là cơ hội lớn cho thủy sản Việt Nam gia tăng thị phần trên các thị trường.

Ông Như Văn Cẩn, Vụ trưởng Vụ Nuôi trồng Thủy sản (Tổng Cục Thủy sản) cho biết: Để thủy sản Việt Nam XK thuận lợi trước mắt cần phải đặt lên hàng đầu về khâu đảm bảo chất lượng, ATTP trong khai thác, nuôi trồng thủy sản, đáp ứng các quy định của thị trường tiêu thụ: Thứ nhất là quản lý điều kiện cơ sở sản xuất, ương dưỡng giống và chất lượng sản phẩm. Con giống khi lưu thông trên thị trường phải đáp ứng theo 4 yêu cầu là thuộc danh mục loài thủy sản được phép kinh doanh ở Việt Nam, được công bố tiêu chuẩn áp dụng và công bố hợp quy theo quy định, chất lượng phải phù hợp tiêu chuẩn công bố áp dụng và được kiểm dịch…

Đến nay, Tổng Cục Thủy sản đã cấp mã số nhận diện cơ sở nuôi trồng thủy sản đối với cá tra trên 1.200 cơ sở nuôi, nuôi lồng bè cấp mã số 230 cơ sở, cấp mã số 2.100 cơ sở nuôi tôm. Trong 6 tháng đầu năm 2020, cấp mã số tiếp nhận vật tư thủy sản trên 4.800 sản phẩm. Riêng cả năm 2019 cấp vật tư thủy sản 11.529 sản phẩm.

Kết luận hội nghị, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đánh giá cao các cơ quan chuyên ngành thủy sản, thú y trong thời gian qua cập nhật kịp thời những qui định mới phổ biến đến vùng nuôi và các phương tiện khai thác thủy hải sản, các doanh nghiệp chế biến thủy sản XK để đáp ứng theo yêu cầu thị trường. Đặc biệt, việc triển khai cấp mã số vùng nuôi đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Thứ trưởng đề nghị các địa phương chú trọng công tác quản lý, có biện pháp kiểm soát, kiểm tra hoạt động sản xuất, kinh doanh các chế phẩm sinh học, thức ăn, thuốc thú y thủy sản có chất lượng tốt, giá cả hợp lý để giúp vùng nuôi thủy sản đảm bảo an toàn dịch bệnh, sản phẩm đạt chất lượng tốt nhất. Nuôi trồng thủy sản gắn với chuỗi sản xuất chế biến, phối hợp cùng các Viện, trường nghiên cứu các giải pháp ứng dụng kỹ thuật tốt, tăng cao hiệu quả sản xuất, nâng cao giá trị sản phẩm. 

“Nếu chúng ta nỗ lực phấn đấu, thúc đẩy phát triển sản xuất, tiêu thụ thủy sản đến cuối năm 2020 nhất định ngành hàng thủy sản nước ta đạt được mục tiêu, thành quả ấn tượng”, Thứ trưởng nhấn mạnh.

EVFTA mở ra thêm cơ hội mới

Vừa qua hiệp định EVFTA mở ra thêm cơ hội mới cho sản xuất nông nghiệp nước ta, trong đó có ngành hàng thủy sản XK sang thị trường EU. Tuy vậy khi thực hiện EVFTA buộc chúng ta phải tuân thủ theo những tiêu chuẩn, qui chuẩn đã cam kết. Do vậy hội nghị đặt trọng tâm về các giải pháp thị trường, thúc đẩy SX và tiêu thụ thủy sản trong 4 tháng cuối năm. Đồng thời, tiếp nhận ý kiến đề xuất của các DN để tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh XK nhằm thực hiện đạt mục tiêu kế hoạch tăng trưởng ngành hàng thủy sản trong năm 2020.

Mong sớm nối lại các chuyến bay quốc tế

Hiện nay, Công ty Vĩnh Hoàn gặp khó khăn là XK cá tra có phần sụt giảm. Nguyên nhân là do ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19, có một số khách hàng và chuyên gia không đến được công ty để đàm phán đơn hàng cá tra, vì chưa nối lại các chuyến bay quốc tế.

Chúng tôi đề nghị với Bộ NN-PTNT hỗ trợ giúp doanh nghiệp có ý kiến về một số trường hợp kiến nghị Ban chỉ đạo Quốc gia Phòng chống dịch Covid-19 nhằm giải quyết cho khách hàng sang Việt Nam đến công ty để đàm phán.

Mặt khác, liên quan việc thực hiện Quyết định 1802/QĐ-BNN-QLCL về  “Chương trình kiểm soát an toàn thực phẩm cá và các sản phẩm cá bộ Siluriformes XK sang thị trường Hoa Kỳ” có hiệu lực từ ngày 6/7/2020, còn tồn đọng 2 vấn đề:  Giấy chứng nhận cấp cho cơ sở nuôi giống nhỏ lẻ chưa được thực hiện theo qui định từ ngày 1/1/2020 nên doanh nghiệp còn gặp khó khăn và cần sớm có biện pháp tháo gỡ về thủ tục chứng nhận (về ATVSTP) cho phương tiện ghe vận chuyển cá nguyên liệu (một công đoạn theo chuỗi giá trị sản xuất) theo qui định.