Liên kết sản xuất theo chuỗi để phát triển nông nghiệp bền vững

Mô hình trang trại tổng hợp sản xuất nông sản sạch với quy mô gần 5ha ở khu 4, xã Trung Thịnh, huyện Thanh Thủy trồng bưởi Diễn, ổi Đài Loan, chanh tứ thời, mít siêu sớm, nuôi lợn, cá... mỗi năm cho thu nhập hàng tỷ đồng, tạo công ăn việc làm ổn định cho khoảng 20 lao động trong và ngoài địa phương với thu nhập 3,5 - 6 triệu đồng/người/tháng.

Về xã Tân Phương, huyện Thanh Thủy, chúng tôi đến thăm gia đình anh Nguyễn Văn Tuấn ở khu 6 với mô hình nuôi gà đồi an toàn thực phẩm và nghe anh chia sẻ: “Từ năm 2019, gia đình tôi tham gia liên kết với Công ty Dabaco - Bắc Ninh thực hiện nuôi gà ri thả vườn sử dụng đệm lót an toàn sinh học với 5.000 con/lứa, thời gian nuôi 105 ngày, gối liên tục. Nhờ được tập huấn, hướng dẫn và áp dụng nghiêm ngặt quy trình kỹ thuật nên chất lượng sản phẩm đảm bảo, được bao tiêu sản phẩm đầu ra nên gia đình hoàn toàn yên tâm, giá bán ổn định, sản phẩm làm ra không đủ đáp ứng nhu cầu thị trường…”. Hiện nay, trên diện tích 3ha, gia đình anh Tuấn đầu tư trang trại tổng hợp gồm 3 khu chuồng trại nuôi gà ri thả vườn, lợn siêu nạc và lợn rừng sử dụng đệm lót an toàn sinh học; trồng cây ăn quả, thả cá… mỗi năm cho thu nhập trên 300 triệu đồng. Được biết, gia đình anh Tuấn là 1 trong 20 hộ tham gia mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao giữa HTX chăn nuôi gà xã Tân Phương với các DN cung cấp con giống và bao tiêu sản phẩm đầu ra. Mô hình có tổng quy mô nuôi trên 60.000 con gà, gồm các giống gà ri Dabaco, Hòa Phát, Ja Fa và gà lai trọi Tiến Đạt, đây là những giống gà dễ nuôi, ít bệnh tật, thịt ngon, phù hợp với thị hiếu, nhu cầu thị trường. 

Thời gian qua, nhiều mô hình liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn tỉnh đã hình thành, giúp tăng năng suất, chất lượng cây trồng vật nuôi, tăng giá trị sản phẩm và từng bước nâng cao thu nhập cho nông dân. Đây cũng là tiền đề quan trọng giúp các DN tạo ra vùng nguyên liệu lớn, mở rộng sản xuất, đưa nông sản đến với thị trường thế giới. Tỉnh đã cụ thể hóa các chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước qua việc khuyến khích liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, phát triển HTX, xây dựng cánh đồng lớn… đáp ứng được yêu cầu thực tiễn đời sống, đồng thời cụ thể hóa Nghị định số 98/2018/NĐ-CP của Chính phủ về khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp mà các bên đối tác đều được hưởng lợi, trực tiếp là nông dân. Thông qua đó, tạo kết nối chuỗi giá trị sản xuất và tiêu thụ nông sản bền vững, ứng dụng rộng rãi khoa học kỹ thuật nông nghiệp thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0 để giành những vụ mùa bội thu, tạo sản phẩm hàng hóa chất lượng cung ứng thị trường. 

Nuôi gà sử dụng đệm lót an toàn sinh học của người dân khu 5, xã Tân Phương, huyện Thanh Thủy cho thu nhập cao.

Khi tham gia liên kết trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, Nhà nước hỗ trợ xây dựng hệ thống hạ tầng, tập huấn kỹ thuật, vốn cho nông dân, DN, tăng năng suất, chất lượng và sản phẩm nông sản của nông dân, đời sống được nâng lên. Hiện nay, toàn tỉnh bước đầu hình thành và phát triển trên 20 chuỗi cung ứng nông sản thực phẩm an toàn trên rau, quả, chè, thịt; có 33 HTX, 115 trang trại, gia trại chăn nuôi gia súc, gia cầm, trồng trọt quy mô lớn đã liên kết sản xuất tiêu thụ theo chuỗi với hơn 40 DN. Giá trị sản phẩm liên kết sản xuất và tiêu thụ chiếm khoảng 5,5% tổng giá trị sản xuất ngành nông nghiệp trên địa bàn tỉnh, trong đó, nhiều cơ sở, DN liên kết đưa sản phẩm vào hệ thống các siêu thị trên địa bàn như Big C, Coop mart, Vinmart... góp phần tạo chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn, đảm bảo cho điều tiết cung cầu thị trường và truy xuất nguồn gốc sản phẩm thực phẩm.

Ông Trần Ngọc Đương- Phó Chủ tịch UBND huyện Thanh Sơn cho biết: Xác định phát triển liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị sản phẩm hàng hóa, dịch vụ nông, lâm, thủy sản là xu thế tất yếu và nhu cầu không thể thiếu của các tổ hợp tác, HTX, hộ dân, cá thể, huyện đã có cơ chế tạo điều kiện để phát triển các mô hình liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp, trong đó có các sản phẩm đặc thù của địa phương; thực hiện hỗ trợ cho người dân theo chương trình hỗ trợ phát triển sản xuất của tỉnh tại Nghị quyết số 01/2016/NQ-HĐND ngày 19/7/2016 của HĐND tỉnh về cơ chế hỗ trợ sản xuất nông nghiệp trên địa bàn giai đoạn 2016-2020. Khuyến khích nông dân phát triển các vùng sản xuất lúa chất lượng cao, chăn nuôi an toàn sinh học, trồng cây ăn quả… theo hướng hàng hóa, bước đầu tạo thương hiệu được khách hàng tìm đến đặt mua, đặc biệt là sản xuất các loại cây, con giống chất lượng có giá trị kinh tế. Trên địa bàn huyện nhiều mô hình liên kết hiệu quả như chăn nuôi gà ri lai thả vườn của HTX nông nghiệp An Phú, xã Địch Quả; trồng và chế biến chè ở các HTX chè an toàn Thanh Hà- xã Võ Miếu, Văn Miếu, chè Cẩm Mỹ, chè Suối reo, chè xanh Núi Vân, chè sạch Sơn Hùng…; nuôi ong mật ở xã Tinh Nhuệ, thịt chua Thanh Sơn, nuôi cá lồng… góp phần tạo ra sản phẩm đặc trưng và nâng cao giá trị cho sản phẩm nông nghiệp. 

Đáp ứng yêu cầu của tình hình mới, các địa phương đã và đang tăng cường thực hiện hỗ trợ các HTX đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, hỗ trợ thành lập mới; phối hợp đào tạo, tập huấn, nâng cao trình độ…; chỉ đạo các phòng chuyên môn, các xã, thị trấn thường xuyên tổ chức tập huấn, hướng dẫn bà con đẩy mạnh áp dụng KHKT trong trồng trọt, chăn nuôi gia súc, gia cầm và nuôi trồng thuỷ sản; tăng cường liên kết đưa cây, con giống mới năng suất cao vào sản xuất, chế biến sản phẩm nông nghiệp; đồng thời, xây dựng các mô hình trình diễn để các HTX, bà con nhân rộng, ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất, như áp dụng theo tiêu chuẩn “5 không” (không dư lượng kháng sinh, không kích thích tăng trưởng, không chất tạo màu, không biến đổi gen, không hoá chất khi giết mổ) trong chăn nuôi; trồng và chế biến chè an toàn đảm bảo an toàn thực phẩm, ứng dụng quản lý dịch hại tổng hợp; gắn tem truy xuất nguồn gốc cho các sản phẩm nông nghiệp của địa phương; tích cực đẩy mạnh thực hiện các hoạt động xúc tiến thương mại cho sản phẩm đến các thị trường trong và ngoài tỉnh. 

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tỉnh đã và đang lựa chọn một số sản phẩm nông nghiệp có lợi thế để tập trung hỗ trợ phát triển sản xuất với quy mô lớn, bảo đảm chất lượng gắn với thị trường thông qua hợp đồng, đồng thời mời gọi các DN tham gia thực hiện các chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản, nhất là các DN chế biến sâu. Để đẩy mạnh liên kết phát triển bền vững nông nghiệp, tăng sức cạnh tranh cho nông sản, nâng cao thu nhập cho nông dân, tỉnh xây dựng các đề án nâng cao năng lực cạnh tranh sản phẩm nông nghiệp trong bối cảnh hội nhập quốc tế, phát triển nông nghiệp…; đồng thời, thực hiện chủ trương phát triển ngành công nghiệp chế biến nông sản, giải quyết việc tiêu thụ các sản phẩm nông sản theo hướng chế biến sâu, bền vững.

Với những lợi thế sẵn có, thời gian tới, tỉnh tiếp tục chỉ đạo đẩy mạnh thực hiện liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp như hỗ trợ tư vấn liên kết; đào tạo, tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật; đào tạo nghề; hỗ trợ về giống, vật tư, bao bì, nhãn mác sản phẩm; chuyển giao, ứng dụng khoa học kỹ thuật mới theo mô hình ứng dụng công nghệ cao; tạo vùng nguyên liệu, lấy nông nghiệp phục vụ công nghiệp chế biến theo hướng xuất khẩu, đưa việc áp dụng khoa học - công nghệ vào sản xuất và chế biến là hướng đi phù hợp, nâng cao khả năng cạnh tranh bằng sản phẩm chất lượng cao, đẩy mạnh phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa chuyên canh tập trung. Tập trung ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, bảo đảm phát triển bền vững, vệ sinh an toàn thực phẩm, nhất là đối với lĩnh vực có thế mạnh như trồng trọt, chăn nuôi gia súc, gia cầm sản xuất giống… Tiếp tục mở rộng các chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản; phối hợp tổ chức các hội chợ, triển lãm, chương trình xúc tiến đầu tư quảng bá sản phẩm nông nghiệp; hỗ trợ nông dân, HTX tham gia các chương trình xúc tiến, quảng bá sản phẩm; đào tạo nghề cho lao động khu vực nông thôn; tăng cường kiểm tra, giám sát, chứng nhận chất lượng nông sản…

                                                                                                                                        Ngọc Lam