Trong một lần về Hà Tĩnh gặp gỡ với khán giả yêu thơ, nhà thơ Trần Đăng Khoa nhận định: Có một Hà Tĩnh tỏa sáng ngay trên chính mảnh đất quê hương và có một Hà Tĩnh tỏa sáng muôn phương. Tôi muốn dùng ý tứ ấy của Trần Đăng Khoa để nói về những người con ưu tú của quê hương Hà Tĩnh, những nhà khoa học, văn nghệ sĩ, trí thức đã chắt lọc tinh chất từ dòng sữa mát lành và truyền thống, khí chất quê hương để góp phần làm rạng danh đất nước trên khắp hành tinh.

Non nước Đèo Ngang, con đèo lịch sử đã đi vào ca dao huyền thoài. Vua Lê Thánh Tông, Thiệu Trị, nhà văn hóa Vũ Tông Phan, chí sĩ yêu nước Ngô Thì Nhậm, văn hào Nguyễn Du, Cao Bá Quát.. đã từng lưu dấu tại nơi này và để lại những tuyệt phẩm thơ cổ. Đặc biệt, trong bài thơ “Qua đèo Ngang” của Bà huyện Thanh Quan, cảnh đèo hiện lên như bức tranh thủy mặc, đẹp đến nao lòng người, nhưng phảng phất một nỗi buồn cố hữu. Vùng đất “cỏ cây chen lá đá chen hoa”, ngàn năm qua vẫn luôn được coi là vùng đất giàu tiềm năng chưa được đánh thức. Rồi, tới một ngày…