Giá phân bón tăng và câu chuyện quy luật thị trường mới

Đầu vào, đầu ra chưa tương ứng

Kết vụ đông xuân, dù trúng mùa, trúng giá nông sản, nhưng cuối vụ thu hoạch nhà nông không lãi được nhiều do phân bón tăng giá, kéo chi phí đầu vào tăng. Vậy đâu là nguyên nhân cốt lõi khiến giá đầu vào sản xuất nông sản tăng, song đầu ra không tăng tương ứng, liệu đây có phải câu chuyện mới của quy luật thị trường?

Từ đầu năm 2021, giá phân bón thế giới tăng kéo giá trong nước tăng theo. Trung tuần tháng 6, xu hướng này tiếp tục với hầu hết các dòng phân bón phục vụ vụ hè thu. Thị trường phân bón trong nước cũng liên thông giao thương 2 chiều với thị trường lân cận như: Lào, Campuchia, Thái Lan, Trung Quốc,… nên xu hướng tăng giá chung của thế giới thẩm thấu vào thị trường nội địa rất nhanh.

Nhu cầu chăm bón tăng mạnh do đầu vụ giá lúa tăng cao thúc đẩy nông dân xuống giống nhiều hơn, trong khi nguồn cung phân bón từ các thị trường nhập khẩu truyền thống giảm.

Tuy nhiên, gần đây giá nông sản đổi chiều giảm, nhưng giá phân bón không đồng pha khi một số nông sản như khoai lang, bơ, hành tím… giá lao dốc khi đến vụ thu hoạch trong bối cảnh nước ta đang vào đợt bùng phát dịch Covid-19 lần thứ 4. Việc phải hạn chế, giãn cách khiến các hoạt động dịch vụ logistic, thương lái thu mua nông sản vắng bóng, tiêu thụ nông sản cực kỳ khó khăn.

Tình trạng trên cho thấy, thị trường phân bón trong và ngoài nước đang phải đối diện với thách thức toàn cầu. Đại dịch kéo dài, diễn biến phức tạp, sức ép đảm bảo an ninh lương thực, thiên tai, hạn hán khiến nguồn cung phân bón bất ổn, giá nông sản cũng tương tự.

Xét tổng thể nguồn cung phân bón trong nước, Việt Nam hầu như chỉ chủ động được số ít mặt hàng như phân ure, phân lân. Sản xuất còn phụ thuộc lớn vào nguyên liệu nhập khẩu, các chi phí đầu vào khác cũng đang tăng theo diễn biến chung. Mức tăng được ghi nhận ở các thương hiệu lớn, chạm mức 495.000 đồng/bao ure 50kg.

Các dòng sản phẩm khác là DAP, NPK, Kali… sản xuất trong nước không đáp ứng đủ buộc phải nhập khẩu. Cầu nhiều, cung hiếm càng đẩy giá bán tăng. Dòng DAP hiện được một số doanh nghiệp bán với giá 790.000 đồng - 800.000 đồng/bao, có nơi cũng bán với giá 560.000 đồng - 590.000 đồng/bao. Kali miểng, mặt hàng nóng trong vụ hè thu đang được cung ứng tại thị trường Tây Nam Bộ có giá mỗi bao từ 420.000 đồng - 450.000 đồng và 430.000 đồng - 440.000 đồng ở Đông Nam Bộ - Tây Nguyên. Một số mặt hàng khác như NPK 16-16-8, NPK 20-20-15 và NPK 20-20-15+TE giá đều cao hơn cuối 2020.

Hài hòa lợi ích người tiêu dùng

Là một trong những doanh nghiệp đầu ngành phân bón, Công ty Cổ phần Phân bón Dầu khí Cà Mau (PVCFC) không nằm ngoài quy luật giá thị trường. Trong một sân chơi chung, khi các doanh nghiệp cùng ngành tăng giá theo giá phân bón thế giới, Phân bón Cà Mau cũng phải điều chỉnh giá bán phù hợp theo quy luật thị trường.

Tuy nhiên, PVCFC luôn bám mục tiêu kiểm soát hài hòa lợi ích cho người tiêu dùng, song song đảm bảo hiệu quả kinh doanh của đại lý phân phối. PVCFC yêu cầu nhà phân phối cấp hàng kịp thời khi nhận hàng từ nhà sản xuất, tránh tình trạng găm hàng kiếm lời cho khâu trung gian mà nông dân không được hưởng lợi.

Giá mỗi kỳ ra hàng được PVCFC định giá sát với giá FOB của thị trường khu vực và thế giới. Trong điều kiện chi phí hàng nhập khẩu tăng cao người tiêu dùng trong nước rất có lợi với mặt bằng giá sát giá FOB này. Quá đó, đáp ứng phần nào giá thị trường trong bối cảnh giá ure thế giới đã vững tăng vượt mốc 430 USD/tấn (giao hàng trong tháng 7), trong bối cảnh tồn kho và lượng xuất khẩu của các nước đều rất hạn chế.

Để có đủ nguồn cung phục vụ bà con trong tình hình này, Nhà máy Đạm Cà Mau quyết tâm vận hành 105% công suất sản xuất ure cũng như cung ứng ra thị trường, 25.000 tấn NPK các loại cho vụ hè thu.

Nhìn chung, đã là doanh nghiệp hiệu quả kinh doanh cần phải đảm bảo, song Phân bón Cà Mau với vị thế hiện nay đang nỗ lực tối đa để có thể cân bằng và đồng hành với lợi ích nông dân, không chỉ dừng lại ở giá bán phân bón mà còn là câu chuyện sẻ chia qua các chương trình đồng hành, các chương trình khuyến mãi thường xuyên, giải thưởng giá trị và chính sách thu mua nông sản với giá hợp lý nhất…

Tâm huyết đồng hành và gắn bó dài lâu vẫn đang được Ban lãnh đạo, đội ngũ Phân bón Cà Mau triển khai bền bỉ, một mực hướng đến nông dân, giữ được quyền lợi của bà con giữa thực trạng tương quan chưa tương xứng của giá phân bón và giá nông sản hiện nay.

Chủ trương được cụ thể hóa bằng chiến lược thương hiệu đồng hành đang gấp rút triển khai. Hệ thống đại lý phân phối rộng khắp của Phân bón Cà Mau tận các vùng miền khẩn trương bám sát và cập nhật tình hình canh tác địa phương, kịp thời phản ánh và đề xuất phương án hỗ trợ phù hợp, hữu ích cho bà con.

Như vậy, PVCFC đang tổng hợp mọi nguồn lực để hỗ trợ nhà nông một cách nhanh chóng và đồng bộ. Phương án đồng hành với hệ thống phân phối thu mua nông sản cũng đang được nghiên cứu để triển khai trong thời gian sớm nhất.

Phương Phạm
https://nongnghiep.vn/