Yên Bái: Phát triển nông nghiệp, nông thôn theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả và bền vững

Tốc độ tăng tổng sản phẩm nông, lâm nghiệp và thuỷ sản bình quân tăng 4,70%/năm, (cao hơn so với mức tăng bình quân 3%/năm của cả nước). Cơ cấu nội ngành chuyển dịch theo hướng giảm tỷ trọng ngành nông nghiệp, tăng tỷ trọng ngành lâm nghiệp và thuỷ sản; giá trị và hiệu quả sản xuất trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản bình quân tăng khá, nhiều diện tích canh tác cho thu nhập khá cao, đảm bảo an ninh lương thực trên địa bàn tỉnh Yên Bái.

Sản phẩm hàng hóa từng bước đáp ứng được nhu cầu của thị trường trong và ngoài tỉnh; hình thành vùng sản xuất hàng hóa tập trung cho các sản phẩm nông, lâm nghiệp chủ lực. Bước đầu xây dựng và phát triển 30 dự án sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị; xây dựng, phát triển được 83 sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP. Thực hiện tốt công tác bảo vệ và phát triển rừng, hằng năm trồng trên 15.000 ha rừng các loại, nâng tỷ lệ che phủ rừng từ 62% năm 2015 lên 63% năm 2020, xếp thứ tư cả nước... Việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong các khâu sản xuất, bảo quản, chế biến sản phẩm nông nghiệp, việc xây dựng chỉ dẫn địa lý, thương hiệu, nhãn hiệu, quảng bá giới thiệu sản phẩm nông nghiệp của tỉnh đã được quan tâm đầu tư.

Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới đạt kết quả nổi bật, toàn diện, trở thành điểm sáng trong các tỉnh vùng Tây Bắc; với nhiều cách làm sáng tạo, hiệu quả, đã tạo thành phong trào thi đua sâu rộng, phát huy trách nhiệm cả hệ thống chính trị, huy động mọi nguồn lực xã hội và vai trò chủ thể, trực tiếp của nhân dân; thay đổi nhận thức của người dân về xây dựng nông thôn mới là của dân, do dân, vì dân và dân hưởng thụ; đổi mới phương thức tổ chức sản xuất nông nghiệp, kinh tế nông thôn theo hướng liên kết, gắn sản xuất với chế biến, tiêu thụ; từ đó, diện mạo nông thôn đã thực sự khởi sắc, đời sống của người dân không ngừng được nâng lên. Đến hết năm 2020, toàn tỉnh có 75 xã đạt chuẩn nông thôn mới, chiếm 50% số xã của tỉnh; thành phố Yên Bái hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, huyện Trấn Yên trở thành huyện miền núi đầu tiên của khu vực Tây Bắc đạt chuẩn nông thôn mới; thu nhập bình quân của người dân nông thôn năm 2020 đạt 32 triệu đồng/người, gấp 2 lần so với năm 2015.

Lãnh đạo tỉnh Yên Bái thăm mô hình khuyến nông trồng cây có múi theo tiêu chuẩn VietGAP tại Thị trấn nông trường Trần Phú, huyện Văn Chấn 

Bên cạnh những kết quả đạt được, sản xuất nông nghiệp của tỉnh vẫn còn nhiều mặt hạn chế: Tổ chức sản xuất thiếu bền vững, dễ bị tác động của thiên tai, dịch bệnh và biến động của thị trường; năng suất, chất lư­ợng, khả năng cạnh tranh của nhiều sản phẩm nông sản còn thấp; công nghệ bảo quản, chế biến sau thu hoạch còn kém phát triển; tổn thất sau thu hoạch còn cao; một số sản phẩm nông nghiệp chủ lực, sản xuất hàng hóa chưa gắn kết chặt chẽ với thị trường tiêu thụ; kết quả thu hút các doanh nghiệp có tiềm lực đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị còn hạn chế, giá trị gia tăng sản phẩm nông nghiệp còn thấp; xây dựng nông thôn mới tuy vượt mục tiêu nhưng một số chỉ tiêu chưa bền vững, nhất là tiêu chí môi trường.

Để thay đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp với ba yếu tố chủ đạo là nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại và nông dân văn minh, ngày 20/01/2021, Tỉnh uỷ Yên Bái đã ban hành Nghị quyết số 20-NQ/TU về phát triển ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả, giá trị gia tăng gắn với xây dựng nông thôn mới bền vững tỉnh Yên Bái giai đoạn 2021- 2025. Trên cơ sở Nghị quyết của Tỉnh uỷ, ngày 29/7/2021 UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1594/QĐ-UBND về việc phê duyệt Đề án cơ cấu lại ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới tỉnh Yên Bái giai đoạn 2021-2025. Với mục tiêu cơ cấu lại ngành nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới hiện đại, bền vững và đề ra 10 chỉ tiêu, nhiệm vụ chủ yếu gồm: (1) Tốc độ tăng tổng sản phẩm nông, lâm nghiệp và thủy sản (theo giá so sánh 2010) giai đoạn 2021 - 2025 bình quân đạt trên 4,5%/năm. Đến năm 2025, giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thuỷ sản (theo giá so sánh 2010) đạt 9.685 tỷ đồng. (2) Cơ cấu tổng sản phẩm nông, lâm nghiệp và thủy sản trong GRDP của tỉnh đạt 19,5%. Tỷ trọng ngành chăn nuôi chiếm khoảng 30%, ngành lâm nghiệp chiếm khoảng 37% trong khu vực nông, lâm nghiệp và thuỷ sản. (3) Tổng sản lượng lương thực có hạt đạt 321.000 tấn; (4) Tổng đàn gia súc chính đạt trên 950.000 con; (5) Sản lượng thịt hơi xuất chuồng các loại đạt trên 61.000 tấn, trong đó sản lượng thịt hơi xuất chuồng đàn gia súc chính 50.000 tấn; (6) Sản lượng nuôi trồng, khai thác thuỷ sản đạt trên 15.000 tấn. (7) Có thêm 51 xã đạt chuẩn nông thôn mới (luỹ kế đạt 126 xã, bằng 84% tổng số xã toàn tỉnh; có thêm 2 huyện Yên Bình, Văn Yên đạt chuẩn nông thôn mới và thị xã Nghĩa Lộ hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới). Đến năm 2025 có trên 30% số xã đạt tiêu chí nông thôn mới nâng cao, trên 10% số xã đạt tiêu chí nông thôn mới kiểu mẫu. (8) Trồng rừng hàng năm đạt trên 15.000 ha; đến năm 2025 toàn tỉnh có trên 40.000 ha rừng cây gỗ lớn; khoảng 100.000 ha rừng trồng được cấp chứng chỉ FSC hoặc chứng nhận hữu cơ (đối với cây quế). (9) Tỷ lệ che phủ rừng đạt 65%. (10) Tỷ lệ dân số nông thôn được cung cấp nước sinh hoạt hợp vệ sinh đạt 98%.

Đề án đã đề ra các nhiệm vụ và giải pháp về cơ cấu lại sản xuất theo lĩnh vực, sản phẩm, cụ thể:

Về trồng trọt: Phấn đấu tốc độ tăng giá trị sản xuất trồng trọt bình quân từ 1-2%/năm; giá trị sản xuất trồng trọt (theo giá so sánh 2010) đạt trên 3.530 tỷ đồng (tăng 174 tỷ đồng so với năm 2020); tỷ trọng trồng trọt và dịch vụ đến năm 2025 chiếm từ 29 - 30% trong cơ cấu giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thuỷ sản (năm 2020 chiếm trên 45%). Đến năm 2025, giá trị sản phẩm thu được trên 1 ha đất trồng trọt đạt 85 triệu đồng/ha (tăng 20 triệu đồng so với năm 2020).

Về chăn nuôi: Phấn đấu tốc độ tăng giá trị sản xuất chăn nuôi giai đoạn 2021 - 2025 đạt 7-8,3%/năm; giá trị sản xuất chăn nuôi (theo giá so sánh 2010) đạt trên 2.740 tỷ đồng (tăng 810 tỷ đồng so với năm 2020), tăng tỷ trọng chăn nuôi từ 24,2% năm 2020 lên 30% vào năm 2025 trong cơ cấu giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thuỷ sản. Tổng đàn gia súc chính năm 2025 đạt trên 950.000 con. Sản lượng thịt hơi xuất chuồng các loại đạt trên 61.000 tấn.

Về lâm nghiệp: Phấn đấu tốc độ tăng giá trị sản xuất lâm nghiệp giai đoạn 2021 - 2025 đạt 8-11,3%/năm; giá trị sản xuất lâm nghiệp (theo giá so sánh năm 2010) đạt trên 2.856 tỷ đồng (tăng khoảng 1.000 tỷ đồng so với năm 2020). Phát triển lâm nghiệp đa mục tiêu: Kinh tế - xã hội - môi trường; tăng nhanh tỷ trọng kinh tế lâm nghiệp trong toàn ngành lên 37% vào năm 2025.

Về  thuỷ sản: Phấn đấu tốc độ tăng giá trị sản xuất thuỷ sản bình quân từ 7 - 9%/năm; giá trị sản xuất thủy sản (theo giá so sánh 2010) đạt trên 485 tỷ đồng (tăng trên 178 tỷ đồng so với năm 2020); tỷ trọng thủy sản đến năm 2025 chiếm khoảng 4,5 - 5,0%. Phấn đấu giá trị sản phẩm thu được trên 1 ha mặt nước nuôi trồng thủy sản đến năm 2025 đạt khoảng 300 triệu đồng/ha, tăng gấp 1,5 lần so với năm 2020./.

Phạm Thế Ánh/http://www.khuyennongvn.gov.vn/