Nuôi dê sữa - tiền để đâu cho hết!?

Tôi lên thăm lại Trung tâm Nghiên cứu dê-thỏ Sơn Tây (Hà Nội), thật ngạc nhiên khi thấy người ta thu từ 1 con dê tới hơn 4 lít sữa/ngày. Trước đây, nghe nói họ thu 3 lít/ngày, tôi đã rất khâm phục…

Sữa dê rất quý, nó bổ hơn sữa bò. Giá sữa dê bao giờ cũng cao gấp rưỡi hoặc gấp đôi sữa bò. Pho-mát dê càng quý. Tại Trung tâm, họ sản xuất được bao nhiêu là các đại sứ quán và nhân viên ở các tổ chức quốc tế mua hết. Ta muốn có phải đặt trước và cũng chỉ được mua với một lượng vừa phải. Ngay trong sản phẩm sữa chua, bên cạnh sữa bò mà ta trộn thêm một phần sữa dê nữa thì sản phẩm ngon hơn hẳn. Nhưng sữa dê chưa bao giờ đủ…

Tôi nhẩm tính, nếu một gia đình nuôi từ 15-20 con dê sữa thì… tiền để đâu cho hết(!?). Nuôi nó có khó đâu! Ta cứ tính bình quân thu 2 lít sữa/ngày/con (trong chu kỳ cho sữa) thì cũng sẽ được một con số khổng lồ. Vì vậy, đây cũng là một nghề rất nên để mắt tới. Sao ta không bắt tay vào nuôi dê sữa(?!).

Con dê không xa lạ gì với bà con ta. Tuy nhiên, lâu nay ta chỉ nghĩ tới việc nuôi dê để lấy thịt. Ít ai nghĩ tới việc nuôi dê là để lấy sữa. Mặt khác, các giống dê sẵn có của chúng ta (như dê cỏ, dê núi) lại là các giống có cơ thể nhỏ, cho ít sữa. Ngoại trừ con Bách Thảo (là con dê đen, tai cụp) đó là giống dê lai với con Alpine. Nó to con và vào chu kỳ cho sữa cũng có thể thu được từ 0,8 – 1,2 lít/ngày.

Hiện nay, ở Trung tâm Nghiên cứu dê-thỏ này, người ta nhập vào nhiều giống dê chuyên sữa. Đặc biệt, giống Alpine và Saanen.

Con Alpine là giống dê của Pháp (được nuôi nhiều ở vùng Alpes). Nó có lông màu vàng, đôi khi có đốm trắng. Con cái nặng khoảng 40-42kg và con đực khoảng 50-55kg. Một chu kỳ sữa của nó kéo dài 240-250 ngày và cho ta sản lượng khoảng 900-1.000 lít sữa.

Còn Saanen là giống dê chuyên dụng sữa của Thụy Sĩ. Nó được nuôi ở nhiều nước châu Âu, có lông màu trắng, tai vểnh, năng suất sữa từ 1.000-1.200 lít/chu kỳ (290-300 ngày). Nó cũng đã được nhập vào nước ta. Hiện người ta lai nó với con Bách Thảo để tạo ra con lai có sản lượng sữa cao hơn từ 30-40%.

Nuôi dê sữa cũng không khác gì với nuôi dê thịt. Tuy nhiên, để đảm bảo cho đàn dê cho năng suất sữa cao thì chế độ dinh dưỡng phải đảm bảo hơn, khẩu phần giàu chất dinh dưỡng hơn.

Ta có thể nuôi chúng theo các phương thức khác nhau như: Nuôi thâm canh (tức là nuôi nhốt hoàn toàn). Hình thức nuôi bán thâm canh là phổ biến và phù hợp nhất.

Ai muốn nuôi, xin lên Trung tâm Nghiên cứu dê-thỏ Sơn Tây, tham quan hoặc liên hệ trực tiếp với Giám đốc – TS Ngô Thành Vinh (điện thoại: 0912.497.160).

Chuyên gia Nguyễn Lân Hùng
danviet.vn