“Nợ chuẩn” và “trả nợ chuẩn” nông thôn mới: Chuyện không dễ

Đến tháng 10/2016, tiêu chí số 6 về cơ sở vật chất văn hóa – cũng là tiêu chí duy nhất khiến xã Tiền Châu “nợ” chuẩn nông thôn mới năm 2015 đã được địa phương hoàn thành. Những ngày này, cùng với khí thế thi đua lao động, sản xuất lập thành tích chào mừng 20 năm tái lập tỉnh, Đảng bộ, chính quyền xã Tiều Châu, thị xã Phúc Yên còn thêm niềm vui lớn khi đang gấp rút hoàn thiện hồ sơ, thủ tục để được công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới. 

  Xã Vĩnh Sơn, Vĩnh Tường đang chờ tiêu chí Hệ thống tổ chức chính trị - xã hội vững mạnh được đánh giá vào cuối năm để trở thành xã NTM

Đại diện lãnh đạo UBND xã cho biết, so với nhiều địa phương khác, Tiền Châu không hề gặp khó khăn về nguồn lực đầu tư, bởi bên cạnh số tiền gần 130 tỷ đồng tiền hỗ trợ từ nguồn sách tỉnh, thị xã và ngân sách của xã, doanh nghiệp đóng trên địa bàn và nhân dân đã ủng hộ, đóng góp trên 77 tỷ đồng, tham gia hơn 1.000 ngày công, hiến 5.700 m2 đất các loại để thực hiện xây dựng nông thôn mới, đến hết tháng 10/2015, xã đã hoàn thành 18/19 tiêu chí nông thôn mới. Riêng tiêu chí về cơ sở vật chất văn hóa lại không thể hoàn thành theo đúng cam kết do khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai, xây dựng Trung tâm văn hóa thể thao xã. Nhiều hộ dân cương quyết không nhận tiền đền bù còn đòi nâng mức giá cao gấp đôi, thậm chí là gấp 3 so với quy định của Nhà nước…
Với quyết tâm không để tiếp tục lỡ hẹn nông thôn mới, bằng những bước đi phù hợp, nhất là sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương trong việc tuyên truyền, giải thích cho người dân hiểu và ủng hộ, đến nay, tiêu chí này đã cơ bản hoàn thành. Mới đây, trong cuộc họp Ban chỉ đạo Chương trình xây dựng nông thôn mới tỉnh, 100% thành viên Ban chỉ đạo đã bỏ phiếu đồng ý xét công nhận Tiền Châu đạt chuẩn nông thôn mới năm 2016.
Tương tự, đến thời điểm này, xã Vĩnh Sơn chỉ còn chờ tiêu chí Hệ thống tổ chức chính trị - xã hội vững mạnh sẽ đánh giá vào cuối năm; xã Vân Trục đang gấp rút hoàn thiện đường nội bộ và hệ thống điện chiếu sáng xung quanh khu vực chợ là đủ điều kiện xét công nhận đạt chuẩn nông thôn mới.
Trái với ba địa phương kể trên, từ đầu năm đến nay, cả 4 tiêu chí: Cơ sở vật chất văn hóa, chợ, y tế, văn hóa xã Đại Đình, huyện Tam Đảo đang nợ từ năm 2015 đều có tiến độ triển khai thực hiện rất chậm. Theo báo cáo của Ban chỉ đạo Chương trình xây dựng nông thôn mới tỉnh, đến ngày 26/10/2016, xã Đại Đình vẫn chưa thể khởi công xây dựng chợ nông thôn mới do còn 7 hộ dân chưa hợp tác trong công tác kiểm kê, bàn giao đất cho nhà thầu thi công; Trung tâm văn hóa xã và Trạm y tế xã vẫn còn ngổn ngang khá nhiều hạng mục. Riêng đối với tiêu chí văn hóa, Đại Đình mới có 1/15 thôn đạt danh hiệu thôn văn hóa liên tục trong 5 năm liền, đối chiếu quy định trong Bộ tiêu chí sẽ không thể đạt chuẩn.
Lý giải nguyên nhân dẫn tới tiến độ hoàn thành các tiêu chí còn lại chậm, đại diện lãnh đạo UBND xã khẳng định: Với quyết tâm sẽ hoàn thành xong 4 tiêu chí còn lại trong năm 2016, từ đầu năm đến nay, địa phương đã khẩn trương yêu cầu đơn vị thi công đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các hạng mục công; tập trung nguồn lực, chỉ đạo, thực hiện những tiêu chí mà khối lượng thực hiện còn lớn; tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia xây dựng nông thôn mới kết hợp với đẩy mạnh xã hội hóa, khai thác tối đa và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn. Tuy nhiên, do nguồn lực của địa phương có hạn, trong khi tiến độ giải ngân các nguồn vốn hỗ trợ chậm; công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng gặp nhiều khó khăn… khiến Đại Đình đang đứng trước nguy cơ một lần nữa “lỡ hẹn” nông thôn mới.
Nhằm đạt mục tiêu đến hết năm 2016 có thêm ít nhất 20 xã đạt chuẩn, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương, Ban chỉ đạo Chương trình xây dựng nông thôn mới các cấp kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, giúp các địa phương đẩy nhanh tiến độ hoàn thành từng tiêu chí. Theo đó, cùng với giải quyết dứt điểm công tác đền bù, giải phóng mặt bằng đảm bảo bố chí đủ diện tích xây dựng chợ nông thôn mới xã, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ phối hợp với chính quyền xã đôn đốc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, sớm hoàn thành Trung tâm văn hóa xã và Trạm y tế xã; đồng thời, đề xuất UBND tỉnh phương án giải quyết hợp lý đối với trường hợp xã không đủ tiêu chuẩn xét công nhận đạt chuẩn tiêu chí văn hóa. Tuy nhiên, nếu chỉ dựa vào sự hỗ trợ kể trên sẽ là chưa đủ, bởi qua thực tế triển khai, phát huy nội lực mới chính là yếu tố quan trọng quyết định sự thành công trong quá trình xây dựng nông thôn mới của mỗi địa phương. Và chỉ khi Đại Đình có được những giải pháp cụ thể nhằm huy động sự vào cuộc tốt hơn của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận cao của nhân dân, con đường về đích nông thôn mới sẽ không còn gian nan…
 

Theo Anh Tuệ/ntmoi.vinhphuc.gov.vn