Những năm gần đây, tỉnh ta đã nỗ lực trong việc qui hoạch và đào tạo đội ngũ cán bộ cấp xã nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị ở cơ sở, đồng thời góp phần thực hiện tốt tiêu chí cán bộ đạt chuẩn NTM. Tuy nhiên, vì nhiều lý do, nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh ta đang gặp không ít khó khăn trong thực hiện tiêu chí này, làm ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành 19/19 tiêu chí NTM trong năm 2013.

Trong bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới , tiêu chí về môi trường được đa số các địa phương đánh giá là một trong những tiêu chí khó thực hiện. Tuy nhiên, ở xã Thanh Lương của huyện miền núi Văn Chấn ( Yên Bái) , nhờ làm tốt công tác dân vận và phát huy nội lực nên đã thực hiện thành công tiêu chí này.

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) nếu các xã đã đạt được tiêu chí số 10 về thu nhập và tiêu chí số 12 về tỷ lệ lao động sẽ không khó để đạt được tiêu chí số 11 về tỷ lệ hộ nghèo. Tuy nhiên, với xã Đông La - một xã đa nghề, kinh tế phát triển bậc nhất huyện Đông Hưng lại không như vậy. Đây là vấn đề nan giải mà chính quyền địa phương nơi đây đang quyết tâm thực hiện để kịp về đích vào năm 2015.

Theo đúng lộ trình, cuối năm 2013 huyện Vĩnh Tường (Vĩnh Phúc) sẽ hoàn thành mục tiêu đưa 3 xã cán đích NTM. Đến nay, cả 3 xã đã đạt 14-15 tiêu chí trong đó có cả các tiêu chí khó nhất như: thu nhập, cơ cấu lao động… Các tiêu chí còn lại cũng đã hoàn thành về cơ bản và đang bước vào giai đoạn hoàn thiện.

Trong số 19 huyện, thị xã đang triển khai xây dựng nông thôn mới (NTM) trên địa bàn thành phố Hà Nội, Ba Vì là địa phương có số tiêu chí đạt thấp nhất. Hiện Ba Vì chưa có xã nào đạt đủ 19/19 tiêu chí và còn 29/30 xã đạt thấp, dưới 10 tiêu chí. Với kết quả trên, tiến độ xây dựng NTM của huyện đang rất chậm so với yêu cầu và kế hoạch đề ra.

Xã Thụy Hương (Chương Mỹ, Hà Nội) là 1 trong 11 xã được chọn làm thí điểm mô hình nông thôn mới (NTM), và nay đã có sự "thay da đổi thịt”. Tuy nhiên, những gì cán bộ xã báo cáo lên đã có phần quá so với thực tế. Gần đây nhất, UBND xã báo cáo đã đạt 19/19 tiêu chí. Nhưng báo cáo từ huyện Chương Mỹ lại cho hay, xã Thụy Hương còn "vướng” tiêu chí lao động. Huyện nhà đang chỉ đạo hoàn thành vững chắc một số tiêu chí, dự án và đến hết năm 2013 mới cơ bản hoàn thành.

Qua 2 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM), cấp ủy, chính quyền xã Nam Phú (Tiền Hải) đã nỗ lực huy động mọi nguồn lực để thực hiện các tiêu chí. Đến nay địa phương còn 8 tiêu chí đang tiếp tục thực hiện, trong đó có nhiều tiêu chí khó, đòi hỏi nguồn vốn đầu tư lớn.

1. Mé Pu (Đức Linh): Phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập, huy động sức dân xây dựng cơ sở hạ tầng

Theo Ban Chỉ đạo Tây Nguyên, các tỉnh Tây Nguyên đã huy động gần 32.300 tỷ đồng xây dựng nông thôn mới, chủ yếu là đầu tư xây dựng hạ tầng và phát triển sản xuất. Đến nay, các tỉnh Tây Nguyên đã có 2 xã đạt đủ 19 tiêu chí, 17 xã đạt từ 14 - 18 tiêu chí, 76 xã đạt từ 9 - 13 tiêu chí, còn lại các xã đều đạt dưới 8 tiêu chí.

Tính đến đầu năm nay, toàn tỉnh Thái Bình có mười xã đạt 15 đến 18 tiêu chí, 116 xã đạt 11 đến 14 tiêu chí. Trong số mười xã đạt từ 15 đến 18 tiêu chí có tám xã điểm. Thái Bình phấn đấu đến năm 2015, có 20% số xã hoàn thành xây dựng nông thôn mới.

Theo bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM, tiêu chí số 9 về nhà ở dân cư đảm bảo không có nhà tạm, nhà dột nát, phải có tỷ lệ nhà ở đạt chuẩn theo yêu cầu của Bộ Xây dựng. Điều này không quá khó với nhiều địa phương. Tuy nhiên, ở những vùng đặc thù với nhiều tập tục, thói quen riêng, việc chỉnh trang khu dân cư, chuẩn hóa tiêu chí nhà ở... là một nỗ lực không nhỏ.

Theo Bộ Công thương, về 2 tiêu chí do ngành công thương phụ trách (tiêu chí số 4 về điện nông thôn và số 7 về chợ nông thôn), đến nay vùng ĐBSCL có 489/1.299 xã đạt tiêu chí số 4, chiếm 37,6% tổng số xã của vùng, thấp hơn bình quân chung của cả nước (45%); 240/1.299 xã đạt tiêu chí số 7, chiếm 18,5% tổng số xã, thấp hơn bình quân chung của cả nước (16,87%).

Theo ông Lê Công Đoàn, Trưởng Ban đại diện Hội NCT thành phố Cần Thơ, một trong những hoạt động thiết thực được hưởng ứng sâu rộng tới các cấp Hội NCT thành phố, là tham gia phong trào xây dựng nông thôn mới. 36/36 xã hoàn thành việc xây dựng đề án, có 3 xã đạt từ 14 đến 19 tiêu chí, 12 xã đạt từ 9 đến 13 tiêu chí, 16 xã đạt từ 5 đến 8 tiêu chí và 5 xã đạt dưới 5 tiêu chí. Riêng 2 xã điểm của thành phố: Xã Trung An (huyện Cờ Đỏ) và Mỹ Khánh (huyện Phong Điền) chỉ còn thiếu 1 tiêu chí.

Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo xây dựng nông thôn mới Tiền Hải, hết tháng 6/2013, huyện có 2 xã (Đông Lâm, Tây Giang) đạt 15/19 tiêu chí, 5 xã đạt 14/19 tiêu chí, 17 xã đạt từ 11 - 13 tiêu chí, các xã còn lại đạt từ 7 - 10 tiêu chí.

Sau gần 3 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), huyện Yên Khánh đã huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc. Nhiều xã có cách làm sáng tạo, linh hoạt, huy động được nhiều nguồn lực, tạo được phong trào, khí thế thi đua xây dựng NTM…Đến nay, Yên Khánh đã có 6 xã đạt từ 10 tiêu chí trở lên; riêng xã Khánh Thành, Khánh Thiện, Khánh Phú đã đạt 15/19 tiêu chí và phấn đấu hoàn thành 19 tiêu chí trong năm 2013.

Hiện 19/19 xã thuộc huyện Hải Lăng (Quảng Trị) đã phát động xây dựng nông thôn mới (NTM) và xây dựng xã văn hoá NTM. Đến ngày 31/12/2012, đã hoàn thành phê duyệt đồ án quy hoạch và ngày 12/3/2013 hoàn thành phê duyệt đề án xây dựng NTM của tất cả các xã. Tính đến tháng 6/2013, toàn huyện có 1 xã đạt 11 tiêu chí; 2 xã đạt 10 tiêu chí; 1 xã đạt 9 tiêu chí; 9 xã đạt 8 tiêu chí...và không có xã đạt dưới 5 tiêu chí.

Theo thông tin từ UBND TP Cẩm Phả, đến nay 3 xã nông thôn mới trên địa bàn thành phố đã cơ bản hoàn thành các tiêu chí của nông thôn mới, cụ thể: Xã Dương Huy đạt 16/19 tiêu chí, 36/39 chỉ tiêu; xã Cộng Hoà 15/19 tiêu chí, 35/39 chỉ tiêu; Cẩm Hải 14/19 tiêu chí, 33/39 chỉ tiêu.

Mới đạt và cơ bản đạt 15/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới (NTM), nhưng theo kế hoạch, cuối năm 2013 xã Hương Ngải sẽ về đích. Trong số các tiêu chí chưa đạt, tiêu chí về hộ nghèo là khó khăn nhất.

Sau ba năm đưa vào triển khai Bộ tiêu chí quốc gia nông thôn mới (19 tiêu chí), nhiều địa phương đã bắt tay thực hiện và bước đầu đạt được những hiệu quả nhất định trong việc phát triển kinh tế, xã hội, giáo dục, môi trường… Có nhiều xã tại các tỉnh, thành phố đạt tới con số 19/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới, nhưng khi đề cập sâu, rộng đến tiêu chí văn hóa thì hầu hết còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc…

Đạt chuẩn tiêu chí y tế trong xây dựng nông thôn mới (NTM) có vai trò quan trọng, bảo đảm từng bước nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân, giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên. Theo lộ trình xây dựng NTM giai đoạn 2011- 2015, tỉnh ta phấn đấu có 7 xã điểm xây dựng NTM tại các huyện, thành phố hoàn thành 19/19 tiêu chí, trong đó có tiêu chí về y tế. Tuy nhiên, trong 7 xã điểm hiện mới có 2 xã đạt chuẩn về tiêu chí y tế là Mỹ Bằng (Yên Sơn), Kim Bình (Chiêm Hóa), các xã điểm còn lại để đạt tiêu chí y tế còn gặp nhiều không ít khó khăn và còn nhiều việc phải làm.