Sức bật mới cho kinh tế hợp tác

Gắn với chuỗi giá trị sản phẩm

Phát triển HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị sản phẩm hàng hóa chủ lực, quy mô lớn, có tính lan tỏa là khâu đột phá trong triển khai và thi hành Luật HTX 2012. Các đại biểu cho rằng, đây cũng chính là giải pháp thực hiện mục tiêu phát triển HTX bền vững trong giai đoạn 2016 - 2020. Theo Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Hà Tĩnh Nguyễn Trọng Quế, trong số 120 HTX điển hình tiên tiến có tốc độ tăng trưởng trên 12%/năm trên địa bàn tình thì có 83 HTX sản xuất theo chuỗi giá trị. Nhiều HTX trong lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, trồng rau củ quả công nghệ cao đã tổ chức sản xuất theo hướng liên kết chuỗi mang lại hiệu quả: Quy mô và giá trị sản xuất tăng nhanh; khối lượng hàng hóa lớn, chất lượng cao; thu nhập của các thành viên ổn định. Ông Quế khẳng định: “Việc sản xuất theo chuỗi giá trị chính là điều kiện tối ưu, là động lực thúc đẩy việc hình thành và phát triển bền vững của các HTX”.

Đại hội Đại biểu Liên minh HTX Việt Nam lần thứ V nhiệm kỳ 2016 - 2020

Việc tập trung phát triển, nhân rộng mô hình HTX kiểu mới gắn với các đăc sản của địa phương trên địa bàn tỉnh Bắc Giang đã giúp xây dựng thương hiệu, nâng cao giá trị kinh tế cho các sản phẩm nông sản như: Vải thiều, mỳ Chũ, bánh đa Kế, rượu Vân Hà, nấm, gà đồi… Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Hoàng Minh Tuấn chia sẻ kinh nghiệm: Chúng tôi luôn chú trọng nắm chắc các thế mạnh, sản phẩm chủ lực của từng địa phương. Trên cơ sở đó tập trung, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động các hộ dân hợp tác để phát huy sức mạnh, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh thông qua thành lập HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị vùng, liên vùng”.

Phát triển HTX gắn với chuỗi giá trị sản phẩm hàng hóa cũng chính là Đề án mà Liên minh HTX đang triển khai có hiệu quả. Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Võ Kim Cự cho biết, với sự đồng thuận phối hợp của các bộ, ngành, Trung ương, Liên minh HTX Việt Nam đang xây dựng 27 chuỗi giá trị sản phẩm chủ lực trên cả nước. Trong đó, điển hình là phối hợp với Công ty Fineton (Hồng Kông) triển khai chuỗi thịt ướp lạnh và bông cải xanh; tiến hành xây dựng ba chuỗi giá trị lợn, hươu và rau củ quả sản xuất công nghệ cao; đồng thời, thí điểm kết nối HTX, liên hiệp HTX tham gia chuỗi cung ứng nông sản thực phẩm an toàn Việt Nam. Ông Võ Kim Cự kỳ vọng, việc phát triển HTX gắn với chuỗi giá trị sản phẩm hàng hóa sẽ là động lực thúc đẩy sự phát triển bền vững của HTX gia tăng thành viên HTX, giải quyết việc làm cho khoảng 30 triệu lao động nông thôn, giúp xóa đói, giảm nghèo cho nông dân.

Đẩy mạnh ứng dụng KHCN

KHCN hiện được xem là quốc sách, công cụ chiến lược để phát triển KT - XH nhanh và bền vững. Thực tế này cũng đặt ra cho các HTX những yêu cầu bức thiết phải đổi mới công nghệ. Đây cũng chính là con đường ngắn nhất dẫn đến thành công của các HTX, nhằm nâng cao chất lượng, hạ giá thành sản phẩm, tạo được ưu thế cạnh tranh trên thị trường.

Nhận thức được tầm quan trọng của việc đẩy mạnh ứng dụng KHCN trong mô hình HTX, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Đồng Tháp Phạm Tấn Tho cho biết, những năm qua Liên minh HTX tỉnh đã tập trung củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động của HTX và tư vấn, hỗ trợ HTX thực hiện các chương trình chuyển giao ứng dụng KHCN vào sản xuất nông nghiệp. Trên địa bàn tỉnh đã xây dựng và hỗ trợ, chuyển giao KHCN cho 16 mô hình HTX tiên tiến gắn với vùng chuyên canh, xây dựng thương hiệu nông sản chủ lực của tỉnh như: Lúa, gạo, xoài, nhãn, hoa kiểng, cá tra, cá điêu hồng… mang lại giá tri kinh tế không nhỏ, đặc biệt giúp giải phóng sức lao động cho nông dân.

Trên thực tế, việc ứng dụng KHCN trong các HTX đòi hỏi người lao động phải có trình độ kỹ thuật và khả năng tiếp thu kiến thức mới. Do đó, khi tư vấn, hỗ trợ xây dựng các mô hình cần chú ý việc tập huấn, chuyển giao kỹ thuật. Đồng thời, có những giải pháp cụ thể để thu hút lực lượng lao động trẻ, lao động có tri thức tham gia vào hoạt động sản xuất nhằm phát huy tốt nhất việc ứng dụng KHCN vào sản xuất. Theo đó, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Văn Nghi kiến nghị các cấp, ngành cần có chính sách khuyến khích và tạo điều kiện cho các HTX mở mang ngành nghề ở nông thôn; hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao có khả năng tiếp cận, vận hành và ứng dụng kết quả chuyển giao công nghệ mới trong sản xuất và quản lý. Bên cạnh đó, khuyến khích nông dân, các cơ sở kinh tế hợp tác, HTX mạnh dạn áp dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất, bảo đảm cho nông nghiệp phát triển bền vững với trình độ cao.

Khẳng định tầm quan trọng của việc ứng dụng KHCN trong phát triển mô hình HTX, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Võ Kim Cự cho biết, giai đoạn 2016 - 2020, nhiệm vụ trọng tâm là nhanh chóng tổ chức lại mạng lưới các tổ chức hỗ trợ KHCN từ Trung ương đến địa phương để đáp ứng 70% nhu cầu chuyển giao công nghệ của các HTX; thực hiên chuyển giao thành tựu khoa học mới giúp HTX nâng cao năng suất, tạo ra sản phẩm chất lượng, hạ chi phí sản suất. Bên  cạnh đó, đề nghị Chính phủ đồng ý về nguyên tắc cho phép Liên minh HTX Việt Nam chủ trì, phối hợp với các bộ liên quan và các địa phương xây dựng thí điểm 1 - 2 khu nông nghiệp công nghệ cao để làm đầu kéo thu mua, chế biến, bảo quản, tiêu thụ sản phẩm cho HTX cả nước. Đây sẽ là bước đệm để hình thành tổ hợp nông nghiệp -công nghiệp - dịch vụ thương mại theo đúng Nghị quyết Đại hội XII của Đảng.