“Kiềng 3 chân” và thế đi lên của Quốc Oai

Những cung đường giao thông nội đồng sạch sẽ, phẳng lì bê tông trải dài giữa cánh đồng xanh dẫn chúng tôi về với trang trại chăn nuôi ấp nở gà công nghệ cao của anh Vương Xuân Hợi ở thôn 5, xã Cộng Hòa. Hòa chung niềm vui với ông chủ trang trại, chúng tôi nghe anh kể lại từ những ngày đầu gian khó. Anh trải lòng: "Ngay cả bây giờ khi đã hoàn thiện cơ bản các hạng mục trên diện tích gần 2ha, tôi vẫn không dám tin mình có một cơ ngơi thế này. Gần 20 năm gắn bó với công việc ấp nở gia cầm, gia đình tôi cứ loay hoay mãi vì phải làm nghề giữa khu dân cư. Lúc nào cũng chỉ mong có vài nghìn mét vuông đất, tách hẳn khu dân cư để làm nghề... Thế rồi, cơ hội cũng đến khi địa phương thực hiện dồn điền đổi thửa. Khu đất gò của xã vốn trồng khoai sắn cũng dở, mà trồng lúa cũng không xong, nay đã trở thành trang trại của gia đình tôi". Hồi ấy, nhận thấy tiềm năng của khu đất "xấu" này, gia đình anh Hợi đã mạnh dạn nhận và gom thêm ruộng của các hộ không có nhu cầu sản xuất nông nghiệp. Cùng chính sách hỗ trợ của địa phương, anh Hợi đã xây dựng thành công khu chăn nuôi, ấp nở công nghệ cao với mức đầu tư 13 tỷ đồng. Trang trại được thiết kế bài bản, xa khu dân cư cùng hệ thống cây xanh, vườn cây ăn quả, ao nuôi cá… với quy mô 1 vạn con gà bố mẹ, 14 máy ấp nở công suất lớn. Mỗi tháng, trang trại của gia đình anh Hợi xuất bán khoảng 120.000 con gà giống đi các tỉnh: Nam Định, Hải Dương, Thái Nguyên…

Tương tự, ông Nguyễn Đình Dự ở thôn Yên Nội, xã Đồng Quang cũng "dấn thân" làm nông nghiệp công nghệ cao từ những xứ đồng không mấy thuận lợi. Xứ đồng Mái Lềnh với đồng đất mấp mô không ai muốn nhận giờ đã biến thành mô hình trồng cây ăn quả tươi tốt nhờ áp dụng công nghệ tưới nhỏ giọt. Với quy mô 3ha, ông Dự chọn trồng cây ổi Đài Loan. Nếu bằng công nghệ tưới thông thường, diện tích này phải cần tới 30 công nhân thường xuyên làm mới đảm đương được khối lượng công việc, nhưng hiện giờ, ông Dự chỉ cần 6 lao động. Dù mới ra quả năm thứ 2, gia đình ông đã thu hoạch được từ 70 đến 80 tấn ổi/năm, dự kiến từ năm thứ 3, ông Dự có thể thu hoạch khoảng 100 tấn ổi. Ông Dự chia sẻ: "Ổi vào chính vụ thường giá rẻ, nhưng nhờ áp dụng công nghệ tưới nhỏ giọt nên tôi hoàn toàn chủ động được dinh dưỡng cho cây. Vì thế, tôi "lái" để cây ra quả trái vụ nên giá cả luôn ổn định, chủ động "đầu ra", thu hoạch tới đâu, thương lái thu mua hết tới đó. Ưu điểm của công nghệ tưới nhỏ giọt là phân bón các loại được hòa tan trong bể theo định kỳ, chỉ cần bật máy bơm là toàn bộ 3.000 gốc ổi sẽ được tưới đồng loạt, cây phát triển đồng đều nên cho ra sản phẩm cùng chủng loại, chất lượng cao".

Vững từ các "đòn bẩy"

Thực tế thành công của nhiều nông dân "làm ăn lớn", dễ dàng ứng dụng công nghệ cao trên mảnh đất Quốc Oai đều nhờ chính sách tích tụ ruộng đất qua dồn điền đổi thửa. Ở các xứ đồng xa, xấu, sản xuất khó khăn, được Nhà nước hỗ trợ giao thông thủy lợi nội đồng, đường, điện… đã tạo "đòn bẩy" để ngày càng xuất hiện nhiều "tỷ phú nông dân". Nhờ đó, không còn cảnh sản xuất manh mún, lệ thuộc thị trường mà hình thành nền nông nghiệp hiện đại, sản xuất sản phẩm chất lượng cao, chinh phục người tiêu dùng...

Trưởng phòng Kinh tế huyện Quốc Oai Nguyễn Quang Thắm khẳng định, khi nào phần lớn lao động nông thôn có việc làm, thu nhập ổn định từ các ngành nghề phi nông nghiệp thì việc tích tụ ruộng đất mới có thể diễn ra. Quả đúng vậy, khi đến thăm mô hình sản xuất của các nhà máy tại khu công nghiệp, khu du lịch nghỉ dưỡng trên địa bàn huyện mới thấy rõ điều đó. "Đòn bẩy" từ công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ - du lịch đã tác động tích cực đến sản xuất nông nghiệp trên địa bàn. Tất cả đã hỗ trợ, bổ trợ cho nhau để kinh tế địa phương có sự chuyển dịch tích cực và phát triển bền vững.

Đơn cử, tại Khu công nghiệp Ngọc Liệp (huyện Quốc Oai), ông Lê Tuấn - đại diện Công ty CP Tập đoàn Sunhouse - đơn vị chuyên sản xuất đồ gia dụng, cho hay, trong 10 năm qua, nhờ sự hỗ trợ tích cực của chính quyền địa phương, từ thủ tục mở rộng mặt bằng, thu gom nước thải tập trung tại khu công nghiệp… đến chiến lược phát triển theo hướng đầu tư công nghệ cao, đa dạng hóa các loại sản phẩm gia dụng mà Tập đoàn từ chỗ có 100 công nhân năm 2008, nay tăng lên 1.000 công nhân, doanh thu cán mốc 3.000 tỷ đồng trong năm 2017 và trở thành doanh nghiệp vững mạnh. Cùng với Tập đoàn Sunhouse, Tổ hợp Khu du lịch nghỉ dưỡng cao cấp Tuần Châu Hà Nội đã tạo việc làm cho hàng trăm lao động địa phương. Ngoài ra, các cụm, điểm công nghiệp tại các làng nghề với hàng trăm doanh nghiệp và các cơ sở sản xuất lớn - nhỏ cũng đã tạo việc làm cho hàng chục ngàn lao động nông thôn...

Để có thể tích tụ ruộng đất, chuyển đổi lao động từ nông nghiệp sang phi nông nghiệp, Phó Chủ tịch UBND huyện Quốc Oai Nguyễn Đức Phương cho rằng, quan trọng là hình thành được các cụm, điểm công nghiệp, khu du lịch - dịch vụ hoạt động hiệu quả. Ngành Công nghiệp của huyện hiện chiếm tỷ trọng lớn, giá trị sản xuất năm 2017 đạt gần 6.000 tỷ đồng, bằng 332% so với năm 2008, thu hút 20% lao động toàn huyện. Chuyển dịch lao động nông thôn rất rõ nét. Khi người dân làm việc tại các nhà máy, xí nghiệp, khu du lịch có thu nhập ổn định, họ sẽ sẵn sàng nhượng lại quyền sử dụng đất hoặc cho hộ khác thuê lại, tạo ra các mô hình nông nghiệp đầu tư công nghệ hiệu quả hơn. Theo đó, dịch vụ, du lịch, công nghiệp cũng có nguồn nhân lực ổn định, được đào tạo chuyên sâu, đáp ứng yêu cầu phát triển, mang lại nguồn thu nhập ổn định và ngày càng cao cho người dân. Năm 2017, thu nhập bình quân đạt 39 triệu đồng/người/năm (gấp 4,1 lần so với năm 2008); dự kiến, năm 2018 sẽ đạt 45 triệu đồng/người/năm... là những con số ấn tượng và tự thân nó đã nói lên được nhiều điều!