Lạ đời: Chủ vườn sầu riêng "hành tỏi" thương lái, vẫn thu 5 tỷ/vụ

Sầu riêng đang vào mùa thu hoạch rộ. Năm nay, các chủ vườn phấn khởi vì sầu riêng được cả giá lẫn năng suất cao. Đến thôn Bàu Nghé, xã Phước Tín (Phước Long, tỉnh Bình Phước) thời điểm này, không khí thu hoạch, mua bán của nông dân và thương lái rất khẩn trương, sôi động. Không chỉ thu hoạch đến đâu bán đến đó, những nhà vườn ở đây đã chủ động phòng ngừa trước rủi ro thị trường để cây sầu riêng ngày càng phát triển bền vững.

THU 3 TỶ ĐỒNG/VỤ

Đến thôn Bàu Nghé, những nông dân như ông Trương Văn Đảo (Ba Đảo), Trần Văn Đương (1965) được người dân biết đến như những “ông vua” trồng sầu riêng, với thu nhập mỗi vụ hàng tỷ đồng.

Ông Trần Văn Đương, Chi hội trưởng Chi hội nông dân thôn Bàu Nghé, có 8 ha sầu riêng trồng từ năm 2003. Ban đầu, kinh tế khó khăn nên mỗi vụ ông trồng một ít. Hiện ông có khoảng 350 cây cho thu hoạch từ năm 2009. Dự kiến đến năm 2021, có khoảng 1.300 cây nữa cho thu hoạch.

Ông Đương cho biết: “Năm 2009, giá sầu riêng chưa cao như bây giờ, nhưng lợi nhuận cũng hơn hẳn các loại cây trồng khác từ 3-4 lần. Năm nay, sầu riêng thu hoạch muộn hơn 1 tháng. Mỗi vụ thu hoạch làm 2 đợt chính. Giống J6 thu sớm hơn Monthong. Tuy nhiên, giá vẫn ổn định ở mức cao. Năm ngoái, sầu riêng giống J6 khoảng 35.000 đồng/kg, giống Monthong Thái Lan khoảng 43.000 đồng/kg; năm nay, giá lần lượt là 44 ngàn và 50 ngàn đồng/kg. Đây là giá bán sỉ cho thương lái tại vườn”.

Ông Đương hợp đồng bán cho thương lái ở huyện Bù Đốp, bán thị trường nội địa và Campuchia. Năm nay, 350 cây (tương đương khoảng 2 ha) của gia đình ông đã thu hoạch 35 tấn, dự kiến cả vụ sẽ thu khoảng 60 tấn, trị giá khoảng 3 tỷ đồng (bình quân 1 ha thu 1,5 tỷ đồng). Thương lái phải đặt cọc 10% trên tổng sản lượng dự kiến thu hoạch; đồng thời cam kết bảo vệ chất lượng, không dùng hóa chất và tác động gây hại đến sức khỏe người tiêu dùng để từng bước xây dựng thương hiệu sầu riêng của vùng chuyên canh này.

Ông Trần Văn Đương chia sẻ kinh nghiệm trồng sầu riêng với cán bộ Hội Nông dân xã Phước Tín

CHỦ ĐỘNG TRƯỚC THỊ TRƯỜNG

Được xem là người trồng sầu riêng đầu tiên ở Bàu Nghé, ông Ba Đảo hiện có 3 ha giống J6 và 7 ha giống Chín Hóa (Chín Hóa - tên của người trồng giống này đầu tiên bằng cây đầu dòng ở Cái Mơn, Bến Tre). Đây cũng là giống cho năng suất cao, cơm vàng, hạt lép nhưng điểm yếu là cơm nhão.

Vụ năm ngoái, ông Ba Đảo thu trên 100 tấn trái, bán ra Hà Nội 45 tấn. Năm nay gia đình đã thu trên 20 tấn, sản lượng cả vụ ước khoảng trên 95 tấn, trị giá gần 5 tỷ đồng. Với thế mạnh vượt trội về kinh tế, ông Ba Đảo cho biết, thời gian tới sẽ tiếp tục trồng mới khoảng 19 ha (khoảng 4.000 cây) thay thế cao su, gồm: 3.000 cây Monthong, 600 cây J6 và 400 cây giống Malaysia. Giống Malaysia mới nhập vào Việt Nam hạt lép, ít xơ và đặc biệt thơm, ngon; giá khoảng 500 ngàn đồng/cây giống, cao gấp 2 lần giống J6.

Anh Nguyễn Xuân Tịnh, Phó chủ tịch Hội Nông dân xã Phước Tín đánh giá cao năng suất vườn sầu riêng của ông Ba Đảo.

Ông Ba Đảo cho biết: “Vừa qua, Bàu Nghé được xã Phước Tín quy hoạch xây dựng vùng chuyên canh cây ăn trái; đã thành lập Hợp tác xã (HTX) với 11 thành viên, diện tích canh tác khoảng 85 ha. HTX hình thành đồng nghĩa với diện tích canh tác và sản lượng, đặc biệt là sầu riêng tăng nhanh.

Ngoài liên kết các thành viên trong sản xuất, thống nhất quy trình chăm sóc, sử dụng phân bón, phòng trừ sâu bệnh từng bước xây dựng thương hiệu sầu riêng Bàu Nghé thì vấn đề tìm kiếm đầu ra sản phẩm, tránh tình trạng bị tư thương ép giá được HTX đặc biệt quan tâm. Với trách nhiệm là Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc, tôi đang tiếp tục xây dựng phòng lạnh để bảo quản sầu riêng”.

Năm ngoái, ông Ba Đảo xây dựng phòng lạnh -40oC. Sầu riêng chín được vệ sinh sạch sẽ, tách vỏ, đựng vào hộp, hút chân không đưa vào kho lạnh lưu trữ. Khi đủ số lượng sẽ xuất cho thương lái theo hợp đồng hoặc chuyển về kho lạnh ở thành phố Hồ Chí Minh.

Hiện kho lạnh của gia đình ông Ba Đảo chỉ chứa được 25m3. Vì vậy, ông đang tiếp tục xây dựng diện tích lớn hơn. Theo ông, thời gian tới, việc đông lạnh không chỉ của gia đình mà của cả xã viên trong HTX khi có những biến động bất lợi của thị trường.

Ông Ba Đảo cho biết thêm, để không bị tư thương ép giá, trước mùa thu hoạch, HTX đã họp bàn để thăm dò thị trường, sau đó thống nhất giá bán đồng loạt. Các xã viên phải tuân thủ nội quy để đảm bảo lợi ích chung.

Năm 2007, tại Phước Long đã xảy ra tình trạng bảo kê thu phí thương lái trái pháp luật, phí này lại tính cho nhà vườn. Tuy nhiên, nhờ sự đoàn kết của xã viên, sự can thiệp kịp thời của cơ quan chức năng, chính quyền xã nên tình trạng nêu trên đã được ngăn chặn, an ninh trật tự đảm bảo, không xảy ra trộm cắp.

Năm nay, người trồng sầu riêng cơ bản thắng lợi. Đầu vụ xảy ra lốc xoáy gây rụng trái, giống Monthong xuất hiện bệnh thối trái nhưng thiệt hại không đáng kể.

Chủ tịch UBND xã Phước Tín Lê Đình Thiện cho biết: “Việc thành lập được HTX cây ăn trái Bàu Nghé là cơ sở để kinh tế tập thể phát triển, hướng tới vùng sản xuất chất lượng tốt, quy mô lớn. Áp dụng quy trình canh tác hiện đại gắn với chế biến, tiêu thụ và xuất khẩu sản phẩm, HTX sẽ liên kết những hộ nhỏ lẻ thành các đơn vị kinh tế lớn tạo đầu mối liên kết với doanh nghiệp đầu ra có sức cạnh tranh và đứng vững trên thị trường. Chúng tôi tiếp tục tạo điều kiện về hành lang pháp lý, đề nghị cơ quan chức năng đẩy mạnh tập huấn, hỗ trợ khoa học - kỹ thuật và nguồn vốn để HTX ngày càng phát triển”.