Sau 4 năm cả tỉnh chung sức xây dựng nông thôn mới: Nhiều làng quê khởi sắc

Muôn cách làm sáng tạo và hiệu quả

Những năm qua, trên địa bàn tỉnh ta ngày càng xuất hiện rất nhiều cách làm hay, sáng tạo và hiệu quả trong xây dựng NTM. Xin tóm lược một vài cách làm hay, hiệu quả mà chúng tôi từng biết tới trong nhiều chuyến công tác đến các địa phương trong tỉnh cũng như được trực tiếp tham gia khá nhiều buổi họp, làm việc của Ban chỉ đạo Chương trình MTQGXDNTM tỉnh:

Cuối năm 2011 và trong năm 2012, thời điểm mà không ít xã ở tỉnh ta vẫn đang "loay hoay" với việc tập trung nâng cao nhận thức cho mỗi một cán bộ, đảng viên, nhân dân hiểu đúng, hiểu rõ về bản chất, mục đích, ý nghĩa của việc xây dựng NTM thì tại thôn Sảo Phong (xã Phong Hoá, huyện Tuyên Hoá), xã Quảng Phương (huyện Quảng Trạch cũ)..., chính quyền nơi đây đã tiên phong phát động nhân dân tích cực tự nguyện hiến đất, tài sản, ngày công để mở rộng nhiều tuyến đường giao thông nông thôn ở địa phương mình.

Đặc biệt, xã Quảng Phương đã đưa ra cơ chế cộng thêm điểm ưu tiên (khi tiến hành đấu thầu xây dựng một số công trình ở xã-nếu có) cho những doanh nghiệp nào "dám" mạnh dạn bỏ tiền đắp đất cấp phối tại những tuyến đường mà nhân dân vừa mới hiến đất, tài sản xong. Nhờ đó, mặc dù chưa được bê tông hoá nhưng xã Quảng Phương sớm xuất hiện nhiều tuyến đường rộng rãi, được cứng hoá bằng đất cấp phối theo đúng yêu cầu về tiêu chí giao thông trong xây dựng NTM.

Bên cạnh đó, huyện Tuyên Hoá cũng khẩn trương thưởng nóng cho thôn Sảo Phong, xã Phong Hoá 100 tấn xi măng để động viên khích lệ, từ đó nhân rộng phong trào khắp toàn huyện... Chính những việc làm vừa kể trên, đã tạo nên sự lan toả rất mạnh mẽ cổ vũ, khích lệ nhân dân toàn tỉnh tích cực hiến đất, tài sản, công sức nhằm xây dựng đường giao thông theo đúng yêu cầu về NTM. Việc làm này cũng góp phần tiết kiệm được khá nhiều nguồn vốn cho Nhà nước trong vấn đề giải phóng mặt bằng... 

Tiếp đến, một cách làm rất hiệu quả trong xây dựng NTM mà huyện Bố Trạch sớm đưa ra, đó là ban hành thiết kế mẫu trong xây dựng công trình giao thông, thủy lợi nhằm tạo điều kiện cho các xã áp dụng triển khai thi công thuận tiện, tiết kiệm kinh phí, giảm được mọi khâu chi phí trung gian nhưng vẫn bảo đảm chất lượng công trình.

Nhân dân xã Lộc Thuỷ, huyện Lệ Thuỷ kiên cố hoá giao thông nội đồng.

Nhận thấy mô hình thiết kế mẫu công trình giao thông, thủy lợi phát huy tác dụng tốt, đầu tháng 4-2013, UBND huyện Bố Trạch lại tiếp tục ban hành quyết định phê duyệt thiết kế mẫu đối với một số hạng mục phụ trợ xây dựng trường học như: nhà vệ sinh, cổng, hàng rào, khuôn viên... Từ việc áp dụng mẫu thiết kế chung của huyện, nhiều địa phương ở Bố Trạch đã tiết kiệm được khoảng 40 đến 50% kinh phí nhờ khỏi phải thuê thiết kế, tư vấn, giám sát. Và mô hình này hiện đã được cả tỉnh triển khai, nhân rộng rất hiệu quả...

Vẫn còn rất nhiều cách làm hay, sáng tạo và hiệu quả trong xây dựng NTM của các tập thể, cá nhân mà chúng tôi không có điều kiện để kể hết trong phạm vi bài viết này, chẳng hạn như: chú trọng dồn điền đổi thửa để xây dựng mô hình cánh đồng mẫu lớn trồng lúa, sắn, ớt, khoai lang ở Lệ Thuỷ, Quảng Ninh, Bố Trạch...; mô hình "Thắp sáng đường quê" của lực lượng ĐVTN trong tỉnh; mô hình "Tổ phụ nữ tự quản đường giao thông nông thôn", "Phụ nữ chung sức xây dựng NTM" của các cấp Hội LHPN tỉnh; lực lượng Công an tỉnh phối hợp với các huyện, thị xã, thành phố nhân rộng mô hình "Cụm liên gia tự quản", "Tổ xung kích, an ninh tự quản"...

Xuất hiện ngày càng nhiều những "ngôi làng NTM"

Văn phòng điều phối Ban chỉ đạo Chương trình MTQGXDNTM tỉnh cho biết, toàn tỉnh hiện đã có 12 xã về đích NTM. Tại thời điểm này, cả tỉnh lại có thêm 16 địa phương được Ban chỉ đạo Chương trình MTQGXDNTM tỉnh lựa chọn  để tập trung chỉ đạo đạt xã NTM trong năm 2015...

Theo tìm hiểu của chúng tôi, mặc dù không được lựa chọn làm xã điểm của tỉnh, thành phố trong xây dựng NTM, nhưng bằng sự nỗ lực cao độ của toàn thể Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong xã, cuối năm 2013, xã Quang Phú (thành phố Đồng Hới) đã vươn lên đạt 19/19 tiêu chí, trở thành "quán quân" trong xây dựng NTM của tỉnh.

Việc Quang Phú về đích NTM sớm đã tạo nên một động lực rất mạnh mẽ để khích lệ, cổ vũ nhiều địa phương khác sớm vươn lên đạt xã NTM trong năm 2014 như: Lộc Thuỷ, Phong Thuỷ, Liên Thuỷ (huyện Lệ Thuỷ); Lương Ninh (huyện Quảng Ninh); Bảo Ninh, Thuận Đức, Đức Ninh (TP. Đồng Hới); Hải Trạch, Hoàn Trạch (huyện Bố Trạch); Quảng Hòa (thị xã Ba Đồn) Cảnh Dương (huyện Quảng Trạch). Văn phòng điều phối Ban chỉ đạo Chương trình MTQGXDNTM tỉnh cũng cho biết thêm, đến hết năm 2014, toàn tỉnh đạt tổng cộng 1.481 tiêu chí, tăng 284 tiêu chí so với năm 2013.

Trong điều kiện xuất phát điểm có nhiều khó khăn, tỷ lệ các tiêu chí đạt được chưa nhiều..., thế nhưng trong năm 2014, xã Hoá Tiến (Minh Hoá) đã tăng tới 8 tiêu chí và xã Quy Hoá (Minh Hoá) tăng 7 tiêu chí; các xã tăng 6 tiêu chí gồm Lương Ninh (Quảng Ninh), Cảnh Dương (Quảng Trạch), Hoá Phúc (Minh Hoá); xã Xuân Ninh và Hàm Ninh (Quảng Ninh) Hoá Hợp (Minh Hoá) đều tăng 5 tiêu chí. Đây quả là thành tích rất đáng được biểu dương, khích lệ kịp thời...

Nhìn lại chặng đường 4 năm toàn tỉnh bắt tay vào triển khai thực hiện Chương trình MTQGXDNTM trong điều kiện xuất phát điểm bình quân toàn tỉnh chỉ đạt 3,6 tiêu chí/xã (năm 2011), thế nhưng, trong "cái khó ló cái khôn", không ít địa phương ở tỉnh ta đã mạnh dạn dám nghĩ dám làm trong việc đưa ra những cách làm hay, sáng tạo và hiệu quả, nhờ đó mà bình quân số tiêu chí toàn tỉnh đạt được đến cuối năm 2014 đã tăng lên 10,9 tiêu chí/xã. Từ những con số nêu trên, có thể khẳng định, nhiều làng quê trong tỉnh đã thực sự khởi sắc nhờ biết chú trọng chung tay xây dựng NTM...

Vẫn còn những địa phương dẫm chân tại chỗ

Trong một buổi họp Ban chỉ đạo Chương trình MTQGXDNTM mới đây, đồng chí Trần Văn Tuân, Ủy viên Thường vụ Tỉnh uỷ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho biết, bên cạnh việc biểu dương, khen thưởng kịp thời đối với những tập thể, cá nhân tích cực vào cuộc để XDNTM đạt kết quả cao, tỉnh sẽ nghiêm túc phê bình những địa phương làm không tốt, thiếu sự vào cuộc tích cực trong xây dựng NTM...   

Xin nêu ra một vài số liệu từ báo cáo kết quả thực hiện Chương trình MTQG XDNTM năm 2014 và kế hoạch năm 2015 của Ban chỉ đạo Chương trình MTQGXDNTM tỉnh để dẫn chứng về tiến độ "rùa bò" của một số địa phương trong việc thực hiện các tiêu chí xây dựng NTM. Cụ thể, trong năm 2014, toàn tỉnh có 14 xã, gồm: Xuân Thuỷ, Hồng Thuỷ, Ngân Thuỷ (huyện Lệ Thuỷ); Lộc Ninh (TP.Đồng Hới); Xuân Trạch, Tân Trạch, Thượng Trạch (huyện Bố Trạch); Thạch Hoá, Nam Hoá, Hương Hoá, Hương Hoá, Thanh Hoá, Ngư Hoá (huyện Tuyên Hoá); Tân Hoá (huyện Minh Hoá) không hề đạt thêm một tiêu chí nào.

Đặc biệt, có 10 xã đang đạt dưới 5 tiêu chí, đó là: Lâm Thuỷ, Ngân Thuỷ, Kim Thuỷ (huyện Lệ Thuỷ); Trường Sơn (huyện Quảng Ninh); Tân Trạch, Thượng Trạch (huyện Bố Trạch); Lâm Hoá, Ngư Hoá (huyện Tuyên Hoá); Hoá Sơn, Dân Hoá (huyện Minh Hoá); 2 xã Tân Trạch và Thượng Trạch của huyện Bố Trạch mới chỉ đạt 2 tiêu chí (cả 2 xã này mới đạt tiêu chí quy hoạch và an ninh trật tự xã hội)...

Ông Nguyễn Quốc Út, Chi cục trưởng Chi cục phát triển nông thôn, Sở Nông nghiệp và Phát trển nông thôn cho biết, trong hướng dẫn phân loại 39 chỉ tiêu của 19 tiêu chí xây dựng NTM, có nhiều chỉ tiêu cần rất ít kinh phí, thậm chí không cần tới kinh phí vẫn làm được. Đơn cử như việc tập trung xây dựng Đảng bộ, chính quyền xã đạt tiêu chuẩn trong sạch, vững mạnh; các tổ chức, đoàn thể chính trị của xã đều đạt danh hiệu tiên tiến trở lên; an ninh trật tự xã hội được giữ vững... Nếu địa phương nào nhận thức không đầy đủ về nội dung, vai trò, ý nghĩa Chương trình MTQGXDNTM và thiếu sự chủ động, sáng tạo trong thực hiện thì ắt hẳn kết quả đạt được sẽ không cao.

Mỗi khi nhận thức không đúng, đầy đủ sẽ dẫn tới tư tưởng trông chờ, ỷ lại ngày một tăng, thậm chí xem đây là một chương trình, dự án do Nhà nước đầu tư hoàn toàn... 

Theo: baoquangbinh.vn