Đối phó với dịch cúm gia cầm: Trên "nóng", dưới "lạnh" (Bài 1): Thờ ơ với dịch!

“Đến hẹn lại lên”…

Trong hàng trăm ngàn hộ nuôi gia cầm, tỷ lệ gia đình thực hiện công tác tiêm phòng theo đúng quy định chỉ chiếm con số rất nhỏ. Thông thường, chỉ các hộ có trang trại, hoặc chăn nuôi tập trung quy mô lớn thì mới tổ chức tiêm phòng đầy đủ, còn các hộ nuôi nhỏ lẻ, việc làm này là rất hạn hữu, nếu chính quyền sở tại không thật sự quyết liệt.

Gà được bán ngay tại góc đường 26/3 cầu Sở Rượu (TP Hà Tĩnh)

Ông Trần Hùng - Phó Chi cục trưởng Chi cục Thú y tỉnh, cho biết: “Trong 6 năm gần đây (2008-2013), chỉ có 2 năm (2009, 2011) Hà Tĩnh không “dính” dịch cúm gia cầm”. Điều này cho thấy rằng, cúm gia cầm ở tỉnh ta gần như “đến hẹn lại lên”. Không ít đợt cúm gia cầm kéo dài và lan rộng, gây thiệt hại nặng nề về kinh tế cho hàng trăm gia đình; đe dọa đến tính mạng của hàng ngàn con người. Nhiều gia đình đã “khuynh gia bại sản” do dịch. Đặc biệt, từ năm 2012 đến nay, khi

vắc-xin phòng chống dịch cúm gia cầm không còn được Nhà nước hỗ trợ, tỷ lệ tiêm phòng gia cầm tỉnh ta đạt rất thấp (khoảng 20-30%), càng tăng thêm nguy cơ xuất hiện và bùng phát dịch.

Hiện tại, dịch cúm gia cầm đang diễn biến hết sức phức tạp khắp 3 miền Bắc - Trung -Nam. Trong đó, theo đánh giá của các nhà chuyên môn, khu vực Bắc Trung bộ cũng có nhiều diễn biến phức tạp, nên nguy cơ lây lan dịch tại tỉnh ta là rất lớn…

Thờ ơ với phòng chống dịch

Trước diễn biến phức tạp của dịch cúm gia cầm H5N1 ở nước ta và H7N9 ở nước láng giềng Trung Quốc, Chính phủ, Bộ NN&PTNT cũng như UBND tỉnh đã có nhiều công điện, chỉ thị xung quanh việc đẩy mạnh công tác phòng chống dịch. Tuy vậy, theo quan sát của chúng tôi, những ngày gần đây, khi cơ quan chuyên môn là Chi cục Thú y đang sốt sắng “rải quân” đi khắp nơi để nắm tình hình và thực hiện các công việc chuyên môn liên quan, thì người dân, chính quyền một số xã, phường và một số lực lượng chức năng khác lại tỏ ra rất thờ ơ với việc phòng chống dịch.

Trưa hôm qua (17/2), khi dịch lan đến 10 tỉnh, thành và đã có ít nhất 2 người tử vong do cúm A (H5N1), UBND tỉnh đã ra công điện, chỉ thị về phòng chống dịch cúm gia cầm, nhưng hoạt động buôn bán, giết mổ gia cầm trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là tại trung tâm TP Hà Tĩnh vẫn như không có chuyện gì xảy ra. Tại đường Xuân Diệu, ngay sát chợ Vườn Ươm (Bắc Hà - TP Hà Tĩnh), như thường lệ, vẫn rất nhiều người buôn bán gia cầm sống, mỗi người một vài lồng, số lượng khoảng 10-30 con, để trên xe máy rao bán cạnh lề đường. Cũng ngay sát chợ Vườn Ươm, tại góc bán gia cầm đã giết mổ, có đến 4-5 người vẫn vô tư bày bán những con gà đã làm sẵn mà không hề có sự kiểm dịch của cơ quan thú y.

Trong hàng trăm ngàn hộ nuôi gia cầm, tỷ lệ gia đình thực hiện công tác tiêm phòng theo đúng quy định chỉ chiếm con số rất nhỏ. Ảnh: Internet

Tại khu vực cầu Sở Rượu (gần chợ trung tâm TP Hà Tĩnh), tình trạng buôn bán gia cầm không qua kiểm dịch dọc đường còn diễn ra tấp nập hơn cả ở chợ Vườn Ươm. Khu vực này có khoảng 10 người buôn bán gia cầm dạo, mỗi người 1-2 lồng đặt sẵn trên xe máy để có thể vừa bán, vừa… chạy. Khi thấy chúng tôi chụp ảnh, họ nổ xe chạy trốn vào trong ngõ. Thế nhưng, chỉ dăm phút sau, họ quay lại chỗ cũ. Thậm chí, ngay cả lực lượng trật tự đô thị, các bà buôn bán gia cầm này cũng “không ngán”. Cũng vào trưa 17/2, trong khi có 3-4 người đang bán bên lề đường 26/3 thì bị lực lượng trật tự đô thị thành phố đến đẩy đuổi. Thế nhưng, khoảng 10 phút sau, khi chúng tôi quay lại, thì đâu lại vào đấy!

Người bán thờ ơ với dịch, người mua cũng chả thèm để ý. Gần như tất cả người mua gia cầm giết mổ sẵn đều hiểu rằng, nếu có dấu kiểm dịch của cơ quan thú y thì sản phẩm đó đã qua kiểm dịch, còn nếu không có dấu kiểm dịch của thú y, thì đó là sản phẩm không đảm bảo, chưa được kiểm dịch. Tuy nhiên, hiện nay, rất nhiều người mua với tâm lý dễ dãi, mặc dù đã nắm được thông tin về dịch ở một số tỉnh. Chị Hương (khối 3 - phường Nguyễn Du - TP Hà Tĩnh) mua gà làm thịt sẵn đoạn gần chợ Vườn Ươm, nói: “Tôi cũng nghe nói có dịch cúm gia cầm nhưng ở đâu trong miền Nam chứ không phải ở ta. Tôi thường về qua đây, dừng xe lại, mua về ăn chứ cũng không để ý đến chuyện kiểm dịch mà cũng có sao đâu…”.

Không chỉ ngoài đường, mà ngay cả trong chợ, gà, vịt, ngan đã làm thịt sẵn, không dấu kiểm dịch cũng được bày bán công khai và nhiều người vẫn vô tư mua!

Trong khi gia cầm bán trái quy định khắp nhiều nơi trên địa bàn thành phố, thì tại chợ buôn bán gia cầm tập trung (tại phường Văn Yên - TP Hà Tĩnh), chỉ được 6 hộ kinh doanh. Theo quy định, trên địa bàn TP Hà Tĩnh, tất cả đối tượng kinh doanh gia cầm sống chỉ được kinh doanh tại chợ này; các hộ giết mổ gia cầm buôn bán cũng chỉ được giết mổ và phải qua kiểm dịch tại đây… Nhưng, quy định đó, xem ra, không mấy ai thực hiện! Việc buôn bán gia cầm ở TP Hà Tĩnh lâu nay, có thể nói không ngoa rằng, bán hàng không cần qua kiểm dịch, không cần theo quy định. Thích đâu bán đó!

Cúm gia cầm đang diễn biến hết sức phức tạp. Các ngành và cơ quan chức năng không kịp thời tập trung chấn chỉnh tình trạng buôn bán, giết mổ gia cầm thì nguy cơ xảy ra dịch sẽ là rất lớn…

CHÍNH THU - NGUYỄN OANH

(Còn nữa)
Nguồn: baohatinh.vn