Sức lan tỏa từ cuộc thi Khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, vườn mẫu

Khu dân cư NTM kiểu mẫu đạt giai đặc biệt – Nam Trà, xã Hương Trà, huyện Hương Khê

Ngay từ khi mới triển khai, chủ trương xây dựng Khu dân cư NTM mới kiểu mẫu, vườn mẫu nhanh chóng được người dân hưởng ứng, tự giác tham gia và trở thành phong trào có sức lan tỏa nhanh, trên diện rộng. Từ xây dựng mô hình điểm vào năm 2014, đến nay có 1.116/1.802 thôn triển khai xây dựng (chiếm 62% tổng số thôn), trên 8.000 vườn triển khai thực hiện, trong đó có 228 Khu dân cư, 2.300 vườn mẫu đạt chuẩn, có trên 1.200 vườn doanh thu từ 500 triệu đồng/năm trở lên, trong đó có 261 vườn doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm; nhiều Khu dân cư kinh tế phát triển, môi trường tốt, cảnh quan đẹp, văn hóa được phát huy, đã trở thành vùng quê "Trù Phú - An lành", là "nơi đáng sống" như Nam Trà - xã Hương Trà, Hà Thanh - xã Tượng Sơn, Phong Giang – xã Tiên Điền, Châu Nội – xã Tùng Ảnh, Yên Mỹ - xã Cẩm Yên, Sơn Bình – xã Thượng Lộc ...

Để tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, đưa phong trào xây dựng Khu dân cư NTM kiểu mẫu, Vườn mẫu đi vào chiều sâu, Ban chỉ đạo NTM tỉnh đã phát động và tổ chức Cuộc thi “Khu dân cư NTM kiểu mẫu, Vườn mẫu lần thứ nhất”. Cuộc thi được tiến hành ở 3 cấp (xã, huyện, tỉnh) và nhận được sự hưởng ứng tích cực, tham gia đông đảo của người dân và cộng đồng thôn, xóm. Tại cấp xã có 1.015 Khu dân cư, 16.831 vườn tham dự; cấp huyện có 227 Khu dân cư, 1.086 vườn hộ tham dự. Tại cuộc thi cuộc thi cấp tỉnh, có 58 Khu dân cư tham dự; kết quả, có 34 Khu dân cư NTM kiểu mẫu đạt giải, gồm: 01 giải đặc biệt, 8 giải A, 10 giải B, 10 giải C và 5 giải khuyến khích; có 181 vườn đạt giải, gồm: 01 giải đặc biệt; 30 giải A; 50 giải B; 70 giải C và 30 giải khuyến khích với tổng kinh phí giải thưởng toàn tỉnh là 15.353 triệu đồng.

Cuộc thi đã phát hiện, tôn vinh những thôn và hộ gia đình tiêu biểu trong phong trào xây dựng Khu dân cư kiểu mẫu, vườn mẫu và qua đó giúp cho người dân, cộng đồng thôn xóm hiểu rõ hơn, sâu hơn nữa về ý nghĩa, tầm quan trọng, lợi ích thiết thực của việc xây dựng Khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu và tạo ra động lực trực tiếp cho người dân và cộng đồng, bởi lợi ích thiết thực mang lại. Qua đó, đã khơi dậy được tinh thần “Tự tôn, tự tin và tự chủ” của người dân và cộng đồng. Từ yêu cầu của Chương trình, trở thành nhu cầu đòi hỏi, khát vọng của người dân. Chính vì vậy, huy động được tối đa sự vào cuộc của người dân, từ đó quyền chủ thể của người dân và cộng đồng dân cư được phát huy một cách cao nhất.

Đặc biệt việc tổ chức cuộc thi đã tạo nên đợt tuyên truyền sâu rộng và phong trào thi đua giữa các hộ gia đình, các cộng đồng thôn xóm, các địa phương; tạo ra sự chuyển biến mạnh mẽ trong thực hiện chủ trương xây dựng Khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, Vườn mẫu trên địa bàn toàn tỉnh.

Với cơ cấu giải thưởng khá lớn, về thực chất là chính sách khuyến khích phong trào xây dựng Khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, Vườn mẫu, cuộc thi đã khơi dậy động lực, huy động được nguồn lực xã hội hóa khá lớn, trong một thời gian ngắn, góp phần đẩy nhanh tiến độ, tạo sự bền vững trong xây dựng NTM.

Qua phong trào xây dựng Khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu và tổ chức Cuộc thi đã phát hiện nhiều cách làm hay từ thực tiễn, định hướng cho việc thực hiện chủ trương này trong thời gian tới ngày càng hoàn thiện hơn, góp phần xây dựng nông thôn mới tiến tới xã nông thôn mới kiểu mẫu theo phương châm “thôn vững, xã chắc”, đảm bảo xây dựng nông thôn mới toàn diện, phát triển bền vững, gắn phát triển sản xuất với bảo vệ môi trường, gìn giữ bản sắc văn hóa vùng nông thôn.

Tại Hội nghị toàn quốc triển khai xây dựng Khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu, diễn ra từ ngày 14-15/4/2018, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ - Trưởng ban chỉ đạo Trung ương các Chương trình MTQG đánh giá: Thực tiễn hiện đã đi trước chính sách. Hà Tĩnh đã triển khai tiêu chí 20 – Khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu từ năm 2014, đây là cách làm sáng tạo, hiệu quả trong xây dựng NTM. Qua cuộc thi Khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu của Hà Tĩnh cho thấy vai trò chủ thể của người dân, sự chung tay vào cuộc của cả cộng đồng, cấp ủy chính quyền, tổ chức đoàn thể rất cao.

Để triển khai chương trình này trong thời gian tới Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ yêu cầu các Bộ, ngành cần xác định rõ nội dung, làm rõ nội hàm của xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu.  Phó Thủ tướng cũng đề nghị cần nghiên cứu đặc điểm vùng miền, khả năng kết nối giữa NTM với đô thị hóa để tránh tiêu tốn nhiều nguồn lực,... Phó Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành tổ chức triển khai nhân rộng việc xây dựng Khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu và đề xuất 2-3 năm tổ chức Cuộc thi Khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu 1 lần trên phạm vi toàn quốc.

Có thể khẳng định xây dựng các Khu dân cư NTM kiểu mẫu, Vườn mẫu sẽ tạo tiền đề vững chắc cho việc duy trì, nâng cao chất lượng và đẩy nhanh tiến độ xây dựng nông thôn mới tại các xã; tạo ra xã đạt chuẩn NTM thuyết phục hơn, là cơ sở quan trọng để Hà Tĩnh phấn đấu có nhiều xã đạt NTM kiểu mẫu, huyện đạt chuẩn NTM kiểu mẫu và Tỉnh đạt chuẩn NTM giai đoạn 2020-2025 một cách thiết thực, bền vững.

Minh Tâm