Xây dựng làng văn hoá đáp ứng yêu cầu xây dựng NTM

Can Lộc có 5 xã điểm của huyện về xây dựng NTM: Khánh Lộc, Quang Lộc, Đồng Lộc, Thanh Lộc, Thường Nga và xã Thiên Lộc là xã điểm của tỉnh chỉ đạo hoàn thành 19 tiêu chí NTM  về đích trước năm 2013. Đến nay, sau hơn 2 năm triển khai xây dựng NTM, 22/22 xã đã hoàn thành xong quy hoạch NTM  và tiến hành triển khai xây dựng các tiêu chí NTM. Để hoàn thành tiêu chí số 16, cơ sở vật chất văn hóa yêu cầu phải có khuôn viên diện tích 500 m², nhà văn hóa có từ 120 chổ ngồi trở lên, sân chơi thể thao có diện tích từ 2000 m² và tiêu chuẩn làng văn hóa được quy định theo 4 tiêu chuẩn của Quyết định 02/QĐ-UBND của UBND tỉnh Hà Tĩnh. Căn cứ các tiêu chí trên, các xã cần có lộ trình cụ thể trong xây dựng làng văn hóa, xây dựng nhà văn hóa, trang thiết bị dành cho các hoạt động văn hóa, thể thao.

Cùng với phong trào xây dựng NTM, trong những năm qua phong trào “ Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đã được Đảng bộ và nhân dân trong toàn huyện Can Lộc hưởng ứng tích cực. Phong trào xây dựng làng văn hóa đã trở thành phong trào thi đua của mỗi làng, mỗi xã. Trên tinh thần Nghị quyết TW 5 khóa VIII “ về xây dựng một nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc”, Chỉ thị 27của Bộ Chính trị, Chỉ thị 20 của Tỉnh ủy Hà Tĩnh “ Về xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội”, bám sát Quyết định số 02/QĐ-UBND của UBND tỉnh Hà Tĩnh về Quy chế công nhận “Gia đình văn hóa, Làng văn hoá, khối phố văn hóa” 23 xã, thị trấn đã thành lập Ban chỉ đạo phong trào “ Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, trong đó chú trọng xây dựng gia đình văn hóa, xây dựng làng văn hóa để đảm tiêu chí xây dựng NTM . Qua kết quả kiểm tra hàng năm, năm 2010, có 12 làng, khối phố được công nhận danh hiệu văn hóa; năm 2011, có 10 làng được công nhận làng văn hóa. Bằng sự nỗ lực của cấp ủy, chính quyền các địa phương, phong trào XHH về xây dựng thiết chế văn hoá được các tổ chức, cá nhân tham gia một cách nhiệt tình, tích cực và sự ủng hộ của con em xa quê,  điển hình như các xã:  Thiên Lộc, Thanh Lộc, Nhân Lộc, Khánh Lộc... đã huy động hàng chục tỷ đồng xây dựng những nhà văn hoá khang trang, đảm bảo quy chuẩn. Hương ước của xóm, làng cũng được điều chỉnh phù hợp với các nội dung xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội trong thời kỳ NTM.

Trước một thực tế, sau khi sáp nhập thôn, xóm từ 281 xuống còn 212 thôn kéo theo vấn đề, một số làng văn hóa đã được công nhận sáp nhập với làng chưa được công nhận làng văn hóa, thiếu nhà văn hoá chung mà lại thừa nhà văn hoá riêng. Tính đến năm 2011, Can Lộc có 111 làng công nhận làng văn hóa, sau khi sáp nhập còn 76 làng văn hóa do sự sáp nhập giữa làng chưa đạt văn hóa và làng đạt văn hóa. Những làng được công nhận danh hiệu làng văn hóa từ những năm 1997, căn cứ vào tiêu chí mới sau khi  phúc tra lại sẽ không đạt danh hiệu làng văn hóa, do thiết chế văn hóa và cơ sở vật chất văn hóa không đảm bảo điều kiện theo quy định về làng văn hóa hiện nay. Một số xã như: Trường Lộc, Khánh Lộc, Trung Lộc.... được công nhận xã văn hóa năm 1997, nhưng đến thời điển hiện tại xã Trường Lộc chưa làng nào được công nhận làng văn hóa, xã Khánh Lộc, Trung Lộc chỉ 1 làng được công nhận văn hóa. Bên cạnh đó, 137/212 thôn chiếm khoảng 65% số nhà văn hóa thôn bị xuống cấp, cần xây mới  hoặc tu sửa, chỉnh trang mới đáp ứng cơ sở vật chất văn hóa theo tiêu chí xây dựng NTM .Vì vậy, cần có sự quan tâm chỉ đạo quyết liệt của các địa phương để phấn đấu xây dựng làng văn hóa, làm nền tảng thúc đẩy hoàn thành các tiêu chí về xây dựng NTM.
 
Để xây dựng làng văn hóa đáp ứng yêu cầu xây dựng NTM  các địa phương cần phải chăm lo phát triển kinh tế, giảm tỷ lệ hộ nghèo, nâng cao mức sống cho nhân dân và tạo lập được các thiết chế văn hóa phục vụ sinh hoạt cộng đồng. Điều này đòi hỏi sự sáng tạo, linh hoạt trong cách làm của mỗi địa phương để mỗi người dân ý thức được mình vừa là chủ thể đi đầu trong xây dựng  vừa là chủ thể hưởng thụ các giá trị văn hóa do mình tạo nên.

                                                      Thu Hà

 Phòng Văn hóa &Thông tin huyện Can Lộc