Hươu sao Hương Sơn: Lợi thế và phát triển

Hươu sao được xác định là một trong những sản phẩm chủ lực của huyện Hương Sơn. Nhờ có lợi thế về tự nhiên và kinh nghiệm chăn nuôi từ bao đời nay, đàn hươu sao ở Hương Sơn trong những năm gần đây phát triển rất nhanh. Từ chỗ chỉ còn khoảng 4.000 con sau lũ quét năm 2002, sau 10 năm đàn hươu toàn huyện đã lên tới 30.000 con ( tăng 7,5 lần). Điều đặc biệt, nếu như trước đây, nhiều gia đình chung nhau nuôi một con thì nay một gia đình nuôi nhiều con. Theo thống kê, trên địa bàn huyện có tới 6.500 hộ gia đình nuôi hươu, trong đó có trên 2000 hộ nuôi từ 5-10 con, 125  hộ nuôi trên  10 con. Cá biệt có 9 hộ nuôi 50 – 70 con. Cứ mỗi con hươu đực từ 3 năm tuổi trỏ lên mỗi năm cho 0,5 – 1,2 kg nhung; mỗi con hươu cái  sau 2 năm tuổi, mỗi năm đẻ một con. Giá trị mỗi con hươu đực hàng năm cho 5 – 10 triệu đồng nhung hươu, mỗi con hươu cái hàng năm cho 2 – 3 triệu đồng (nếu sinh con cái), 7 – 15 triệu đồng (nếu sinh con đực). Như vậy, đàn hươu của Hương Sơn tại thời điểm năm 2013 mang lại giá trị sản phẩm cho người chăn nuôi trên 150 tỷ đồng. Không những góp phần xóa đói giảm nghèo, giải quyết việc làm trong khu vực nông thôn mà thực sự nhiều hộ gia đình trở nên giàu có từ chăn nuôi hươu.

Nhung hươu của Hương sơn chủ yếu tiêu thụ ở dạng thô. Tuy vậy, đã và đang có mặt trên khắp mọi miền đất nước, thậm chí  nhiều người Việt nam  học tập, công tác và làm ăn ở các nước ngoài đã mang theo nhung hươu sấy khô để tiêu dùng và làm quà. 
Xét ở góc độ tiêu dùng cũng như sức tiêu thụ trên thị trường, nhung hươu Hương Sơn rất được ưa chuộng. Đã có nhiều nghiên cứu về các đặc tính sản phẩm nhung hươu, giá trị y dược và dinh dưỡng của nó. Tuy nhiên, nét đặc trưng của con hươu ưa thích ăn các loại lá cây có nhiều nhựa mủ, nhiều lông (ráp), có vị đắng, chát; những cây có chứa nhiều chất độc gây chết người như: lá xoan, lá ngón, v.v…(mà ở núi rừng Hương Sơn các loại cây này có nhiều). Nhờ vậy, hươu ở đây rất khỏe mạnh, nhung to mập và có lẽ cũng là yếu tố nâng cao chất lượng nhung chăng.

 
Lá cây rừng - nguồn thức ăn chủ yếu để nuôi hươu