Đề nghị mở rộng mô hình Đỗ Động

Thống kê cho thấy các năm 2014, 2015, 2016 Hà Nội dùng tương ứng 251-287-316 tấn với chi phí ngoại tệ 1,8-2,2 triệu USD chỉ bằng 0,25-0,32% so với toàn quốc. Lượng thuốc BVTV sử dụng cho 1ha trồng cây nông nghiệp từ 1,67-2,1kg (trung bình toàn quốc gấp 4,8-6 lần Hà Nội), hàng năm tiết kiệm 190-201 tỷ đồng.

Có thể giảm tối đa lượng thuốc BVTV, phân hóa học mà lúa vẫn tốt

Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc năm 2016 tăng 10,1-25,5% so với năm 2014, 2015. Một số huyện lượng thuốc BVTV sử dụng cao (Mê Linh, Đông Anh, Hoài Đức, Ba Vì...); lượng thuốc BVTV sử dụng/ha gieo trồng cao (Mê Linh, Gia Lâm, Hoài Đức, Đông Anh, Đan Phượng).

Lượng thuốc BVTV có nguy cơ tăng cao trong thời gian tới do bất cập của qui định quản lý, chính sách cho con người và điều kiện thực hiện: Nhận thức, hiểu biết, trách nhiệm của nông dân, của tổ chức cá nhân kinh doanh, sử dụng thuốc, của chính quyền, cơ quan quản lý các cấp. Thiếu nguồn lực con người, kinh phí thực hiện. Ảnh hưởng cực đoan của biến đổi khí hậu. Sức ép khuyến nông của cửa hàng và các công ty thuốc BVTV. Tác động của danh mục thuốc BVTV…

Hà Nội và Chi cục BVTV đang gặp khó khi hướng dẫn nông dân lựa chọn thuốc do chưa có quy định chặt chẽ (hay tiêu chí) đăng ký thuốc BVTV: Số hoạt chất và tên thương phẩm thuốc BVTV quá nhiều, như hoạt chất Abamectin có 543 tên thương phẩm (đơn chất 305 tên thương phẩm, hỗn hợp từ 2 đến nhiều hoạt chất có 238 tên thương phẩm); sản phẩm hỗn hợp 2-3 hoạt chất gấp gần 5 lần sản phẩm 1 hoạt chất. Có nhiều tỷ lệ hoạt chất, như hoạt chất Abamectin (đơn chất) có 61 tỷ lệ hoạt chất. Cùng hoạt chất, cùng tỷ lệ hoạt chất, cùng dạng chế phẩm nhưng đăng ký đối tượng rất phức tạp.

Thêm vào đó, các công ty kinh doanh thuốc BVTV dành nguồn lực lớn cho công tác khuyến nông: Nhiều hình thức khuyến nông (tập huấn, hội thảo, trình diễn,…), liên tục quảng cáo trên báo (hình, nói, viết), tạp chí, tài liệu (sổ tay, tờ hướng dẫn), baner, bảng biển, mũ, túi, quần, áo…; chính sách chiết khấu cao, khuyến mại hấp dẫn cho sản phẩm sử dụng thử, ứng sản phẩm đầu vụ cuối vụ trả tiền. Thời gian tiếp xúc, mật độ tiếp xúc, phương pháp tiếp xúc trực tiếp của cửa hàng thuốc nhiều hơn cán bộ kỹ thuật và các thành phần khác. Trong khi đó các hoạt động khuyến nông nhà nước rất hạn chế, nhất là các lớp học đồng ruộng về IPM đó là sức ép lớn để nông dân ứng xử theo khuyến cáo của cửa hàng thuốc. Nhận thức, hiểu biết, trách nhiệm, xử lý nghiêm vi phạm kinh doanh và sử dụng thuốc BVTV của UBND cấp xã, cấp huyện rất hạn chế.

Bởi vậy mà việc nhân rộng mô hình nông dân không sử dụng thuốc BVTV như ở xã Đỗ Động, huyện Thanh Oai không chỉ có vai trò ở Hà Nội mà có thể mở rộng ra, giảm thiểu sử dụng thuốc BVTV trong toàn quốc bằng hàng loạt biện pháp do Chi cục BVTV Hà Nội đề nghị: Tổ chức lớp học đồng ruộng về quản lý dịch hại tổng hợp trên các cây trồng cho các tỉnh trên toàn quốc. Có chính sách để nông dân được học tập, tiếp cận với kỹ thuật mới không sử dụng thuốc BVTV. Qui định chặt chẽ về đăng ký thuốc.Tổ chức BVTV đồng bộ từ tỉnh, thành phố đến xã. Tăng cường trách nhiệm quản lý nhà nước về phát triển sản xuất, chất lượng vật tư nông nghiệp, ATTP của cấp huyện, cấp xã...