Đề xuất nâng tuổi nghỉ hưu lên 65 với nam và 60 với nữ

Sáng nay 23-4, Ủy ban Về các vấn đề xã hội đã có phiên họp toàn thể cho ý kiến về tình hình thực hiện chế độ chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH), quản lý và sử dụng Quỹ BHXH năm 2017.

Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung - Ảnh: Nguyễn Nam

Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) Đào Ngọc Dung cho biết tính đến cuối năm 2017, cả nước có 13,6 triệu người tham gia BHXH bắt buộc. Trong đó, có khoảng 230.000 doanh nghiệp (DN) đóng BHXH cho người lao động. Tuy nhiên, phía cơ quan thuế lại đưa ra con số cả nước có tới 600.000 DN đang hoạt động.

"Từ 2 con số trên cho thấy vẫn còn trên 300.000 DN chưa tham gia BHXH bắt buộc, Bộ LĐ-TB-XH tính toán có khoảng 3 triệu người chưa tham gia BHXH bắt buộc" - ông Đào Ngọc Dung công bố.

Bộ trưởng LĐ-TB-XH cho rằng số người tham gia BHXH hiện nay tương đương với số lượng người nhận BHXH một lần, tức là số vào tương đương với số ra.

"Đến thời điểm này, trên thế giới không có nước nào mà chính sách BHXH lại thông thoáng như Việt Nam. Đó là đóng ít nhưng hưởng nhiều, đóng thời gian ngắn nhưng lại hưởng dài, ngoài hưởng phần mình đóng lại còn hưởng thêm phần Nhà nước hỗ trợ. Rồi người lao động đóng BHXH rồi xin rút một lần, đến một thời gian sau có việc mới lại đóng và lại xin rút một lần..." - Bộ trưởng LĐ-TB-XH chia sẻ.

Từ đó, cơ quan tham mưu Ban Cán sự Đảng Chính phủ xây dựng đề án chính sách BHXH trình Trung ương xem xét, quyết định. Theo đó, đề án này phải phù hợp với thông lệ quốc tế, thiết kế chính sách công bằng, nếu người đóng BHXH rút ra sớm thì chỉ được nhận phần do mình đóng.

Vì vậy, người lao động có thể nhận lương hưu khi thời gian đóng thấp hơn mức quy định hiện tại, có thể dưới 20 năm và chỉ được nhận BHXH tương ứng với số tiền họ đóng.

Cụ thể, Bộ LĐ-TB-XH thiết kế 3 tầng: Tầng thứ nhất là Nhà nước đóng cho các đối tượng chính sách để họ hưởng lương hưu; tầng thứ hai là BHXH bắt buộc, giống như quy định hiện hành; Tầng thứ ba là bảo hiểm tự nguyện, người lao động đóng cao hưởng cao.

Với các phương án trình Trung ương được đồng ý sửa đổi thì phải tiến hành sửa đổi hệ thống pháp luật hiện hành.

Người đứng đầu ngành LĐ-TB-XH cũng cho hay hiện có 66% số lao động vẫn nằm trong khu vực phi chính thức thường điều kiện khó khăn, vì vậy nếu không có điều chỉnh chính sách BHXH thì rất khó đạt mục tiêu trên 50% người lao động tham gia BHXH.

Đối tượng trong khu vực phi chính thức có tỉ lệ hỗ trợ của Nhà nước rất thấp. Theo đó, bảo hiểm y tế đối với khu vực nghèo, vùng sâu, bãi ngang, Nhà nước đang áp dụng hỗ trợ 46%, một số đối tượng được hỗ trợ toàn bộ bảo hiểm y tế. Nếu Nhà nước cũng hỗ trợ tỉ lệ tương đương đối với BHXH, cộng thêm con cái, người thân họ hỗ trợ thì những người lao động ở khu vực nông thôn, vùng khó khăn mới có thể tham gia BHXH để nhận lương hưu khi về già.

Đặc biệt, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết về tuổi nghỉ hưu, đề án trình Trung ương đặt ra lộ trình để nâng tuổi nghỉ hưu của người lao động. Đề án này đã tiếp thu kinh nghiệm quốc tế để lộ trình thực hiện không gây sốc đối với người lao động.

Cụ thể, đề án trình hai phương án nâng tuổi nghỉ hưu của người lao động. Phương án một: nâng tuổi nghỉ hưu của lao động nữ lên 60 và nam lên 62, nhưng lộ trình mỗi năm chỉ nâng thêm 3 tháng; Phương án hai: nữ nghỉ hưu ở tuổi 60 nhưng độ tuổi nghỉ hưu của nam được nâng lên 65, lộ trình mỗi năm chỉ điều chỉnh nâng thêm 4 tháng.