Đưa thủy sản ở khu vực ĐBSCL lên vị trí số 1

Đó là nội dung mà Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đã nhấn mạnh trong buổi làm việc ngày 6/10 với các đơn vị thuộc Bộ khu vực phía Nam.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường chủ trì hội nghị
 

Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, nông nghiệp nước ta đang phải đối mặt với 3 vấn đề lớn. Trước hết là phải tái cơ cấu (TCC) lại một nền sản xuất dựa trên trụ cột là sản xuất nông hộ nhỏ lẻ sang nền kinh tế tập trung theo hướng hàng hóa, chuỗi giá trị… Thách thức thứ 2 là BĐKH. Thực tế cho thấy BĐKH ở nước ta đang diễn biến nhanh hơn so với những dự báo trước đây.

Thách thức thứ 3 là hội nhập quốc tế. Tháng 11/2007, chúng ta trở thành thành viên chính thức của WTO. Từ đó đến nay chúng ta đã ký kết, thực hiện 6 hiệp định thương mại tự do (FTA) với hầu hết các quốc gia lớn, các định chế tài chính lớn và hiện đang tiếp tục thương thảo để ký 6 FTA mới nữa.

Đây là những hiệp định thương mại tự do thế hệ mới với cấp độ tự do lớn hơn, mở rộng hơn, các yêu cầu tiêu chuẩn cao hơn... Điều này cho thấy nền kinh tế nói chung và nông nghiệp nói riêng đã hội nhập sâu vào kinh tế thế giới, với sự cạnh tranh hết sức khốc liệt.

Tháng 6/2013, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án Tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Sau 3 năm thực hiện TCC nông nghiệp, về tổng thể 63 tỉnh, thành đều đã vào cuộc chuyển đổi nhận thức để tập trung cho TCC.

Thu hoạch cá tra (Ảnh: Lê Hoàng Vũ)

thuy-sn-1183145656

Tùy từng tỉnh với đặc thù riêng đã có những cách làm khác nhau. Như ở Lâm Đồng, đã có 20 - 25% diện tích nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nhờ đó đạt giá trị sản xuất bình quân 243 triệu đ/ha. Vùng khó khăn nhất ở Kon Tum là Măng Đen cũng đang tập trung chuyển đổi sang sản xuất rau ôn đới. Ở đây đang hình thành dự án nuôi dê sữa với quy mô 100.000 con…

Riêng vùng ĐBSCL đang phải đối mặt với 3 thách thức lớn: BĐKH nhanh hơn so với dự báo; biến đổi một cách lịch sử ở thượng nguồn sông Mekong; thách thức từ chính các hoạt động kinh tế trên địa bàn. 3 yếu tố này đang dẫn tới nguy cơ ĐBSCL chìm ngập nhanh hơn dự báo.

Từ đó đặt ra vấn đề ngay trước mắt là phải thay đổi toàn bộ sản xuất truyền thống, thay đổi nhu cầu nước sạch, thay đổi cơ cấu kinh tế toàn khu vực ĐBSCL. Về sản xuất nông nghiệp, trước đây cây lúa là hàng đầu vì nguồn nước ngọt nhiều, rồi mới đến thủy sản và trái cây. Bây giờ, đứng vị trí đầu tiên phải là thủy sản. Cây ăn trái phải đưa lên hàng thứ hai. Còn lúa gạo phải quy hoạch lại, chỉ sản xuất ở cấp độ đủ nước ngọt một cách chủ động.

Như vậy, định đề đầu tiên trong tái cấu trúc nông nghiệp ĐBSCL là định dạng lại vị trí các nhóm sản phẩm chủ lực. Do đó, đề nghị các cơ quan quản lý nhà nước phải thay đổi lại cung cách chỉ đạo. Các cơ quan nghiên cứu phải thay đổi trong công tác nghiên cứu, đề xuất nghiên cứu để phù hợp với định dạng mới của ngành nông nghiệp ở ĐBSCL. Công tác đào tạo nguồn nhân lực cũng phải đáp ứng yêu cầu này. Đồng thời gắn các DN vào chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông nghiệp ở ĐBSCL.