Khuyến khích diêm dân sản xuất muối trải bạt

Muối trải bạt sản lượng cao

Vùng muối Tuyết Diêm rộng 143ha. Nhiều diêm dân ở đây đang hướng đến sản xuất muối trải bạt (muối sạch). Ông Nguyễn Hồng, một người làm muối ở Tuyết Diêm, cho biết: Tôi có 6 đám ruộng sản xuất muối. Nếu làm theo cách trải bạt thì trung bình 1 đám thu được 4 bao, còn nếu làm thủ công như trước đây chỉ thu 3,5 bao. Nguyên nhân là do làm muối thủ công khi cào có một lớp muối bị chôn dưới đất, còn trải bạt thì vét sạch muối. Hiện giá muối sạch cũng cao hơn muối làm thủ công 400 đồng/kg.

Thường thì sản xuất muối trải bạt không chỉ đạt sản lượng cao mà thời gian kết tinh cũng ngắn lại. Làm muối thủ công từ khi lấy nước vào phơi nắng rồi chờ kết tinh, cào dồn lại, mất từ 4-5 ngày (tùy theo nắng); còn làm muối trải bạt chỉ 3 nắng là có muối.

Theo bà Trần Thị Diệu, cũng ở thôn Tuyết Diêm, nếu 2 dây ruộng sản xuất muối liền kề nhau, một bên sản xuất muối trải bạt còn một bên làm muối thủ công, khi lấy nước vào cùng một lượt, nước vừa sắc, dùng bàn cào phả bọt cho tan, ruộng được trải bạt không có hơi đất nên “bắt” muối nhanh hơn 1 ngày. Chính vì vậy, làm muối thủ công 1 tháng thu 5-6 lứa muối, còn trải bạt thu trên 8 lứa muối. Tuy nhiên, làm muối trải bạt tốn chi phí, trung bình ruộng muối rộng 1 sào tốn 5 triệu đồng. Thường 1 dây ruộng có 6 đám chi phí lên đến 30 triệu đồng, thời gian sử dụng 4-5 năm. Vì chi phí cao nên nhiều người không có vốn đầu tư đành phải làm muối thủ công.

Muối trải bạt được thương lái mua mạnh. Bà Trần Thị Tuyết, một thương lái mua muối cho hay: Muối trải bạt không “lấm” đất nên hột muối trong suốt được nhiều người ưa chuộng. Còn muối thủ công thì đen hơn nên tôi chỉ mua muối trải bạt đưa đi nơi khác tiêu thụ. Còn muối thủ công thì chỉ bán lại tại chỗ cho lò muối hầm trong vùng, số ít bán cho các tàu đánh bắt gần bờ ướp cá.

Theo nhiều người làm muối, khó khăn hiện nay là do không có vốn đầu tư sản xuất muối trải bạt nên làm muối thủ công, thương lái mua chậm dẫn đến muối tồn. Diêm dân làm ra muối, lứa muối sau đổ chồng lên lứa muối trước, bờ ruộng thành nơi chứa muối. Có những đống muối chất ven đường chờ thương lái thành muối trầm mỡ (muối để lâu nhiều năm), nên có vùng diêm dân bỏ ruộng. Để diêm dân không bỏ ruộng thì các ngành chức năng cần hỗ trợ vốn để diêm dân làm muối sạch, thị trường tiêu thụ muối mạnh hơn.

Tạo thương hiệu muối Tuyết Diêm

Theo các ngành chức năng, để nâng cao giá trị, phát triển thị trường lâu dài cho sản phẩm, HTX Muối Tuyết Diêm vận động người dân đổi tập quán canh tác từ muối nền đất sang muối trải bạt và từ sử dụng nước biển bề mặt sang sử dụng tầng mặn của mạch nước ngầm trong sản xuất muối. Từ đó, muối Tuyết Diêm sạch hơn, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng.

Mới đây, Phòng Kinh tế TX Sông Cầu làm việc với HTX Muối Tuyết Diêm bàn việc phát triển nghề muối ở đây. Theo đó, HTX tiếp tục vận động diêm dân xây dựng mô hình sản xuất muối sạch và hỗ trợ người dân làm các thủ tục để khai thác, quảng bá muối Tuyết Diêm. Vụ muối năm 2018, Phòng Kinh tế TX Sông Cầu đã thực hiện mô hình muối trải bạt trên diện tích 1ha, nâng tổng số diện tích sản xuất muối trải bạt lên 5ha.

Cũng theo Phòng Kinh tế TX Sông Cầu, hàng năm, sản lượng muối Tuyết Diêm là 27.400 tấn muối hột và 1.820 tấn muối hầm. Từ đầu vụ đến nay, sản lượng muối đạt 1.360 tấn, trong đó muối thô 1.300 tấn, muối sạch 60 tấn. Ông Đỗ Văn Chính, Trưởng Phòng Kinh tế TX Sông Cầu cho biết: Để mở rộng thị trường tiêu thụ cũng như tạo thương hiệu cho muối Tuyết Diêm, chúng tôi đã có kế hoạch tái cơ cấu ngành muối theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, phát triển bền vững đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Mới đây, Phòng Kinh tế TX Sông Cầu đã hỗ trợ in bao bì, nhãn mác và vận động một doanh nghiệp đại diện tham gia chương trình “Khoa học và công nghệ phát triển nông nghiệp vùng duyên hải Nam Trung Bộ - Tây Nguyên năm 2018” tổ chức tại Khánh Hòa nhằm đẩy mạnh phát triển nhãn hiệu “muối Tuyết Diêm” đã được công nhận.

TRÂM TRÂN/ BÁO PHÚ YÊN