Xây dựng nông thôn mới: Có biểu hiện huy động quá sức dân

Xây dựng nông thôn mới không đồng đều

Theo báo cáo giám sát do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu trình bày nêu rõ, đến ngày 31/12/2015, cả nước có 1.526 xã chiếm 17,1% tổng số xã đạt tiêu chí nông thôn mới và đến tháng 3/2016, có 1.761 xã chiếm 19,7% đạt tiêu chí nông thôn mới. Trong 5 năm, cả nước đã huy động khoảng 851.380 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách Nhà nước bao gồm các chương trình, dự án khác là 266.785 tỷ đồng chiếm 31,34%, vốn tín dụng là 434.950 tỷ đồng chiếm 51%, huy động từ doanh nghiệp là 42.198 tỷ đồng chiếm 4,9%, người dân đóng góp là 107.447 tỷ đồng chiếm 12,62%.

Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu cho biết, ngân sách Nhà nước và nguồn lực xã hội huy động cho Chương trình còn thấp nhiều so với thực tế. Nhất là, một số địa phương có biểu hiện chạy theo thành tích nên huy động quá sức dân, nợ đọng xây dựng cơ bản không có khả năng thanh toán để lại hậu quả lớn và ảnh hưởng đến chủ trương xây dựng nông thôn mới của Đảng và Nhà nước. Theo báo cáo của Chính phủ, số nợ đọng của 35/41 tỉnh, TP khoảng 8.600 tỷ đồng.

“Kết quả xây dựng nông thôn mới không đồng đều. Số xã đạt tiêu chí nông thôn mới ở Đông Nam Bộ là 46,4%, Đồng bằng sông Hồng là 42,8%, miền núi phía Bắc chỉ đạt khoảng 8,2%, Tây Nguyên đạt 13,2%, Đồng bằng sông Cửu Long đạt 16,7%”, ông Nguyễn Văn Giàu nói.

Đề án tái Cơ cấu ngành Nông nghiệp đã được phê duyệt từ ngày 10/6/2013 triển khai đến các cấp quá chậm, thậm chí đến nay còn 9 địa phương chưa ban hành đề án, kế hoạch tái cơ cấu trên địa bàn là Cao Bằng, Thái Nguyên, Hà Nội, Hải Phòng, Thừa Thiên - Huế, Đắk Lắk, Bà Rịa - Vũng Tàu, Cần Thơ, Kiên Giang.

Đề nghị xóa nợ đọng cho hợp tác xã

Phát biểu tại phiên họp, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết, chủ trương thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp là hết sức đúng đắn và cần đi sâu hơn trong vấn đề tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, mở rộng mô hình hợp tác xã kiểu mới trong nông nghiệp.

Cho nên, cần nghiên cứu lí do tại sao hợp tác xã kiểu cũ không thể chuyển sang mô hình hợp tác xã kiểu mới được, có phải vì do nợ đọng cũ tồn đọng, mặc dù đã được xử lý nhưng vẫn còn tồn tại.

“Đề nghị Quốc hội ban hành nghị quyết cho phép Chính phủ nghiên cứu xóa số nợ đọng này. Chúng tôi chưa thống kê cụ thể nhưng số nợ nhỏ thôi, bởi về pháp lý nếu không giải thể được thì thành yếu kém”, Phó Thủ tướng đề xuất.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Phan Xuân Dũng thì cho rằng, vừa rồi có một phong trào khá lớn là các doanh nghiệp, nhà đầu tư Việt Nam đầu tư ra nước ngoài.

“Doanh nghiệp, nhà đầu tư báo cáo lại là quá trình đầu tư rất hiệu quả, đầu tư sang nhiều nước như Mỹ, Úc, Nga, Lào, ví dụ như đầu tư sang Nga hay Mỹ sau 5 - 6 năm đã thu hồi vốn. Do đó, trong báo cáo này cũng cần phân tích lại chính sách của ta và bạn có gì khác nhau để tính lại tác động chính sách”, Chủ nhiệm Phan Xuân Dũng cho biết.

Chốt thảo luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đề nghị đoàn giám sát tiếp thu các ý kiến góp ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, đặc biệt là chuẩn bị tốt một nghị quyết về vấn đề này, trong đó chỉ rõ những giải pháp khắc phục những tồn tại, đồng thời tiếp tục hoàn chỉnh báo cáo để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến vào tháng 9 tới, sau đó sẽ trình Quốc hội khóa 14 vào kỳ họp thứ 2 để tiến hành giám sát tối cao.

Ngoài ra, trong hôm nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nghe và cho ý kiến về báo cáo kết quả giám sát bước đầu chuyên đề Hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển khoa học, công nghệ nhằm thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa, giai đoạn 2005 - 2015 và định hướng phát triển giai đoạn tới, trong đó chú trọng đẩy mạnh công nghiệp hỗ trợ và cơ khí chế tạo.

Ủy ban Thường vụ cũng cho ý kiến về 2 dự thảo Nghị quyết về tiêu chuẩn và phân loại đơn vị hành chính; Nghị quyết quy định về phân loại đô thị và nghe Hội đồng bầu cử Quốc gia báo cáo sơ bộ kết quả bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021.