Tháng 7, trẩy hội Mộc Châu, thưởng thức đào ta ngon không kém ở Tây

Sơn La là một trong những vựa rau củ và cây ăn trái lớn nhất khu vực miền núi phía Bắc nước ta. Địa hình đồi cao, khí hậu mát mẻ quanh năm, kết hợp thổ nhưỡng thuận lợi cho cây trồng sinh trưởng và phát triển. Trong hàng trăm loại nông sản, đào Mộc Châu ngọt thơm là sản vật thơm ngon nổi tiếng của cao nguyên này.

Trái đào Sơn La nổi tiếng từ lâu nhờ hương vị thơm ngon, ngọt giòn. Ảnh: Bizmedia

Đào được trồng nhiều ở các huyện Mộc Châu, Vân Hồ với diện tích khoảng 1.000ha. Khác với nhiều vùng miền, cây đào đất Sơn La được sinh trưởng trong môi trường tự nhiên thuận lợi, hấp thụ khí trời, sương đêm và nắng nhẹ mà đơm hoa, kết trái. Cây đào cho quả sai, giòn, thơm, vị ngọt thanh lẫn chua dịu.

​Đào Mộc Châu cho sản lượng khoảng 15.000 tấn mỗi năm. Nông sản Sơn La theo chân thương lái đến góp mặt tại thị trường Hà Nội và các tỉnh lân cận. Mùa thu hoạch đào, Mộc Châu cũng đón tiếp lượng khách du lịch không nhỏ từ thủ đô đổ về đây. Du khách có thể trèo lên những cây cao cổ thụ, trẩy đào, chụp ảnh và mua về làm quà.

Sơn La có đào Pháp, đào mèo... Đào Pháp được người dân địa phương gọi là giống nghịch mùa, lai tạo từ giống đào nổi tiếng Micrets (Pháp) với Bắc Hà (Lào Cai). Cây trổ hoa từ mùa đông năm trước. Tới kỳ xuân sang, khi các giống đào khác chỉ mới kịp bung nở hoa, thì quả đào Pháp đã to bằng ngón tay. Đến cuối tháng 3 âm lịch thì chín rộ. Quả bao quanh bởi lớp lông mỏng, mịn. Khi chín, một bên quả chuyển thành màu đỏ đậm. Thịt có màu vàng, mềm, khi ăn thấy vị ngọt thanh dễ chịu.

Giống đào mèo truyền thống lâu đời của địa phương, phát triển xanh tốt trên nền thổ nhưỡng cao nguyên Sơn La. Cây có sức sống khỏe, khả năng kháng sâu bệnh tốt. Tuy nhiên, thời điểm cho thu hoạch khá muộn, vào khoảng tháng 6-7 hàng năm. Phần đầu của quả đào mèo hơi thon nhọn; cả phần đầu và cuống có màu đỏ nhạt. Khi chín, thân quả thường có những sọc đỏ chạy dọc, hoặc đôi khi xuất hiện những mảng đỏ ở bụng. Ruột đào mèo đỏ thẫm, róc hạt. Khi ăn, có vị ngọt mát, giòn tan, mùi thơm đặc trưng.

Ngoài các giống trên, bà con Mộc Châu, Vân Hồ còn tiến hành nhân giống, mở rộng các vườn đào lai. Người dân dùng mắt ghép của cây đào Pháp lai với gốc đào mèo, cho ra giống ưu việt về đặc tính sinh trưởng cũng như chất lượng quả thơm ngon, giòn ngọt. Cây đào hợp với khí hậu mát mẻ vùng cao nguyên nên dễ trồng. Sau 3 năm có thể cho thu hoạch.

Trong suốt quá trình chăm sóc, người dân không cần tưới nước hay chăm sóc đặc biệt cho cây. Ngoài ra, cũng không phải sử dụng bất kỳ loại thuốc trừ sâu hóa học nào. Tới kỳ thu hoạch, người dân mới lên đồi thu hái thủ công. Đào sau đó được đóng gói cẩn thận để hạn chế quả dập, vận chuyển tới tay người tiêu dùng, đảm bảo độ tươi ngon.