Xin hãy khoan định kiến, dành chỗ cho niềm tin

Trước khi bàn về gói hỗ trợ này, tôi xin được kể 3 câu chuyện để mọi người suy ngẫm.

1. Hồi năm 1999, chuyên gia kinh tế nông nghiệp Vũ Trọng Khải có dịp qua Canada tham quan một siêu thị của một Hợp tác xã. Ông Khải kể, vị giám đốc điều hành cho biết, mỗi thành viên khi vào đây được giảm 3%. Nhìn cái thẻ, chẳng có ảnh, có thông tin cá nhân gì cả. Thấy khác nhà mình quá, ông lẩm bẩm hỏi, nếu tôi không phải là xã viên, tôi mượn thẻ của người khác thì có được giảm trừ không? Ông giám đốc sững lại một lúc, nói như mắng: “Ở Canada không có văn hoá như thế”.

Tỷ lệ gia tăng của bệnh ung thư đang buộc người tiêu dùng cẩn trọng khi lựa chọn nông sản cho gia đình. Ảnh: Minh Dũng chụp tại AEON Long Biên.

2. Bà Vũ Kim Hạnh, Chủ nhiệm Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao kể về mô hình siêu thị “sản phẩm hữu cơ Whole Foods” của Mỹ là một trường học về sống khỏe sống vui, về gìn giữ thiên nhiên, sức khỏe cho người. Bên cạnh những gian hàng hoá trưng bày các sản phẩm hữu cơ tốt nhất là các bảng ghi những thông điệp giáo dục (nhẹ nhàng) người tiêu dùng, thể hiện rõ sự tin cậy hợp tác và tôn trọng lẫn nhau. Các sản phẩm của hệ thống siêu thị Whole Foods được yêu thích và tin cậy là bởi vì chúng đậm đặc tinh chất: Xanh, hợp thiên nhiên; tính bản địa; vì sức khoẻ; đúng tiêu chuẩn chất lượng.

3. Ở phía Nam Việt Nam, đại diện cho tập đoàn Lộc Trời, ông Huỳnh Văn Thòn, đã ký hợp đồng 93 ngàn ha lúa làm theo chuẩn Lộc Trời. Một nhà nông học hỏi, 93 ngàn ha ấy thấm tháp gì với đồng bằng Sông Cửu Long, ông có định mở thêm nữa không? Nhà nông học kia hỏi như vậy bởi nhìn thì biết, với 93 ngàn ha ấy, tập đoàn của ông Thòn sẽ phải ký hợp đồng với 30 ngàn nông dân, tức là phải kiểm soát 30 ngàn cái hợp đồng,…. Một khối lượng công việc cực kỳ đồ sộ. Thêm vào đó, cung cách làm ăn tự tung tự tác, không tuân thủ kỷ luật hiện nay của một bộ phận không nhỏ nông dân là cả một vấn đề cực lớn. Chỉ một ông nông dân mà mải bù khú, làm sai một khâu thôi cũng đủ để ông Thòn điêu đứng. Đó là lý do, ông Thòn thay vì trả lời, đã im lặng.

Ngay sau khi Thủ tướng tuyên bố nâng gói hỗ trợ tín dụng này từ 60 lên 100.000 tỷ đồng đã thổi “bùng” lên hy vọng không phải chỉ trong các doanh nghiệp làm nông nghiệp công nghệ cao, mà trong chính 90 triệu người Việt Nam hàng ngày mong ngóng những sản phẩm thiết yếu đáp ứng được các tiêu chuẩn an toàn, chất lượng. Ảnh: Minh Dũng chụp tại AEON Long Biên.

Cả ba câu chuyện không liên quan trên lại có một mối liên quan tới chữ tín và lòng tin, vốn là nền tảng thành bại trong hầu hết mọi câu chuyện ở đời. Lòng tin bắt nguồn từ một xã hội hướng đến cái thiện mà ở đó chữ tín - thuộc phạm trù đạo đức - phải trở thành kim chỉ nam trong các quan hệ ứng xử ở mọi lĩnh vực.

Quay trở lại với gói hỗ trợ 100.000 tỷ đang được dư luận quan tâm. Ngay sau khi Thủ tướng tuyên bố nâng gói hỗ trợ tín dụng này từ 60 lên 100.000 tỷ đồng đã thổi “bùng” lên hy vọng không phải chỉ trong các doanh nghiệp làm nông nghiệp công nghệ cao, mà trong chính 90 triệu người Việt Nam hàng ngày mong ngóng những sản phẩm thiết yếu đáp ứng được các tiêu chuẩn an toàn, chất lượng.

Hãy khoan lo ngại khoản hỗ trợ này sẽ bị rơi vào tay các nhóm lợi ích, các nhà tài phiệt. Bởi, nói cho sòng phẳng, bản chất của gói vay này, là nhà nước hỗ trợ một phần lãi suất, khi ngân hàng thương mại cho doanh nghiệp vay thấp hơn lãi suất thông thường 05-1,5% như chỉ đạo của Chính phủ.

Theo đó, Ngân hàng và doanh nghiệp phải “chốt” với nhau được, phải minh định rõ ràng, đó là dự án ưu đãi. Ngân hàng sẽ phải đánh giá dự án đó có hiệu quả hay không, có đủ trả lãi, gốc và an toàn vốn vay hay không. Còn doanh nghiệp cũng phải bỏ vốn đối ứng chứ không có chuyện vay 100%, TS Đặng Quang Vinh, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế T.Ư (CIEM) chia sẻ như vậy với truyền thông.

Khi trao đổi với báo Tiền Phong cuối tuần trước, một lãnh đạo NHNN cũng khẳng định về bản chất đây là gói vay thương mại và các ngân hàng sẽ phải xét trên các nguyên tắc thị trường, tất nhiên có sự ưu đãi về lãi suất thấp hơn các chương trình vay khác.

Cần làm gì để nông nghiệp Việt Nam sẽ là một hình mẫu vươn ra chứ không phải bị bỏ lại phía sau? Ảnh: Minh Dũng.

Trước sự quan ngại của dư luận về việc có thể “bùng” lên phong trào doanh nghiệp chạy đua gắn mác công nghệ cao để tranh thủ vay ưu đãi và có thể “đi đêm” với ngân hàng, vị này khẳng định đây là điều không dễ gì làm được. “Các ngân hàng cho vay sẽ phải chịu trách nhiệm nếu không đúng đối tượng. Sau này, gói vay này đi vào thực hiện, chúng tôi sẽ cho thanh tra kiểm tra, rà soát bất cứ lúc nào”, vị này khẳng định.

Nếu lợi nhuận của một chủ thể nào kiếm được quá cao thì còn có vai trò điều tiết của công cụ quản lý là thuế. Còn với ai làm ăn gian dối, chắc chắn sẽ bị luật pháp trừng trị, bị xã hội tẩy chay.

Kỳ tích Israel cũng đã bắt đầu từ tầm nhìn kiến tạo của một chính phủ. Tại sao một đất nước mà đất vốn không được cấu tạo để gieo trồng, nước vốn không đủ để tưới tiêu, diện tích không đủ để so sánh với những vùng nông nghiệp truyền thống, vậy mà chính quyền và cộng đồng doanh nghiệp đất nước đó “dám” tuyên bố “Israel là cánh đồng tương lai của thế giới”? Câu trả lời đến từ những cái đầu, những mắt nhìn xa trông rộng và niềm tin mãnh liệt kết nối những đôi tay của từng người nông dân, từng nhà sản xuất, từng kỹ sư, từng nhà đầu tư và doanh nghiệp. Và ông Huỳnh Văn Thòn cùng những doanh nghiệp như Lộc Trời cũng với tầm nhìn, với niềm tin đó mà bao nhiêu năm nay không bỏ cuộc, kiên định đồng hành với người nông dân trên con đường nông nghiệp công nghệ cao đầy gian nan thách thức.

Vậy nên quanh gói hỗ trợ 100.000 tỷ đồng, xin hãy khoan định kiến, để dành chỗ cho niềm tin.

Mỹ Hoà/vietnamnet.vn