Năng suất thấp, người dân nghi giống QR1 không đảm bảo chất lượng!

Hơn 2 tháng kể từ thời điểm bước vào thu hoạch lúa hè thu nhưng ông Đặng Quốc Minh ở thôn Trung Đoài, xã Cẩm Lạc (Cẩm Xuyên) vẫn chưa nguôi giận mỗi khi nhắc đến giống lúa QR1. Ông Minh cho hay, bước vào vụ sản xuất hè thu 2012, mặc dù lần đầu tiên nghe đến nhưng theo khuyến cáo của huyện, xã, gia đình đã mạnh dạn gieo giống lúa QR1 trên 4 sào trong tổng số một mẫu ruộng.

"Thời gian đầu thấy bộ lá phát triển kém tôi bắt đầu lo, nhưng đến giai đoạn trổ thấy bông không chín, lại có cây cao cây thấp thì biết là năng suất kém rồi. Kết quả khi thu hoạch chỉ đạt 1 - 1,2 tạ/sào, tức bằng 1/5 so với năng suất dự kiến của đơn vị sản xuất giống. Trước nay, chúng tôi sản xuất nhiều loại giống rồi nhưng chưa thấy giống nào thê thảm như QR1", ông Minh ngậm ngùi, bảo.

Đều là QR1 nhưng số giống cung ứng tại xã Cẩm Lạc (Cẩm Xuyên) lại đóng trong 2 mẫu bao khác nhau

Theo ông Nguyễn Đình Chức - Trưởng thôn Trần Phú, xã Cẩm Lạc, vụ hè thu 2012, toàn thôn sản xuất 35 ha trong đó 10 ha dùng giống QR1 theo chỉ đạo của xã. Dù người dân trong thôn đã thực hiện tốt kỹ thuật gieo trồng, chăm bón cũng như đảm bảo nước tưới nhưng lúa trổ cả một tuần vẫn không ngậm sữa, cây cao 2 - 3 tầng, còn năng suất bình quân của thôn chỉ đạt 1,1 tạ/sào.

Chủ tịch UBND xã Cẩm Lạc Nguyễn Viết Tuấn bảo rằng, biết giống QR1 ngắn ngày nên vụ hè thu vừa qua, xã cơ cấu giống QR1 trên diện tích hơn 40 ha. Tuy đơn vị sản xuất giống không tổ chức tập huấn kỹ thuật nhưng xã đã bố trí kỹ sư nông nghiệp phổ biến quy trình sản xuất cho bà con. Trong quá trình, từ khâu làm đất, gieo giống cho đến giai đoạn bón thúc thời tiết đều có mưa nhưng thấy cây nhỏ, phát triển kém; khi lúa trổ thì cây cao cây thấp. Với năng suất bình quân chỉ đạt 15 tạ/sào, xã bị mất hơn 68 tấn (tương đương trên 350 triệu đồng).

QR1 chỉ cho năng suất chưa đến 1 tạ/sào trên đồng đất Thiên Lộc (Can Lộc)

Không riêng gì Cẩm Xuyên mà ở nhiều địa phương trong tỉnh như: thành phố Hà Tĩnh, Can Lộc, Thạch Hà, Kỳ Anh, thị xã Hồng Lĩnh, giống lúa chất lượng QR1 cũng cho năng suất rất thấp, khoảng từ 1 - 2 tạ/sào. Cá biệt có: xã Thiên Lộc (Can Lộc) chỉ đạt xấp xỉ 1 tạ/sào; các xã Việt Xuyên, Ngọc Sơn, Thạch Điền, Thạch Hội (Thạch Hà) đạt từ 1 - 1,2 tạ/sào; một số vùng thuộc phường Văn Yên, phường Hà Huy Tập, xã Thạch Trung (thành phố Hà Tĩnh) đạt từ 1 - 1,2 tạ/sào…

Ông Lê Hữu Hùng - Phó Chủ tịch UBND phường Văn Yên (thành phố Hà Tĩnh) cho rằng, do nguồn giống QR1 không đảm bảo chất lượng, lẫn lộn các nguồn giống khác từ 15 - 20%, bộ lá thời kỳ làm đòng trổ bông có màu vàng, một số bông trổ không cúi, tỷ lệ hạt lép cao nên năng suất quá thấp. Để đảm bảo quyền lợi cho người dân, đề nghị đơn vị cung ứng giống đền bù cho nhân dân phần bị giảm năng suất.

Giám đốc Công ty TNHH Vật tư Nông nghiệp Hồng Quang cho rằng năng suất thấp do người dân chăm bón chưa phù hợp

Giải thích cho sự sụt giảm nghiêm trọng về năng suất thực tế ở một số địa phương của Hà Tĩnh so với năng suất dự kiến trên 60 tạ/ha, đại diện đơn vị cung ứng giống là ông Phùng Văn Quang - Giám đốc Công ty TNHH Vật tư Nông nghiệp Hồng Quang (thị trấn Yên Ninh, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình) cho rằng: Giống QR1 đã thực hiện kiểm nghiệm đầy đủ theo quy định. Từ năm 2009, Trung tâm Giống cây trồng Hà Tĩnh đã tiến hành khảo nghiệm và cho năng suất cao. Vụ hè thu 2011, giống tiếp tục được khảo nghiệm ở xã Cẩm Nam (Cẩm Xuyên) với năng suất khá, chịu bệnh tốt.

Theo ông Quang, QR1 là giống lúa chất lượng nên chịu thâm canh khá, song, thực tế, người dân chưa đầu tư nhiều về phân bón, bón phân không cân đối, chưa phù hợp nên dễ mất bộ lá, dẫn tới năng suất thấp. Ngoài ra, có thể còn do một số vùng chân đất không phù hợp, thời tiết khô hạn… Về tình trạng cây cao cây thấp không đều nhau là do bị lẫn nền bởi tàn dư của vụ trước để lại.

Được biết, vụ hè thu 2012, Công ty TNHH Vật tư Nông nghiệp Hồng Quang cung ứng 84 tấn giống QR1, trong đó 25 tấn cung ứng qua Trung tâm Giống Cây trồng Hà Tĩnh, số còn lại qua Phòng NN&PTNT các huyện, thị. Theo Phòng Quản lý chất lượng Nông - Lâm - Thủy sản (Sở NN&PTNT), việc lấy mẫu kiểm nghiệm chỉ được thực hiện ở lượng giống cung ứng qua Trung tâm Giống Cây trồng Hà Tĩnh nhưng khi phóng viên ngỏ hầu xem mẫu giống hoặc mẫu sản phẩm thì biết đơn vị này cũng không hề lưu lại.

Khi tiếp xúc với người dân xã Cẩm Lạc mới biết thêm, tại đây, đơn vị cung ứng giống cấp hai loại bao giống khác nhau. Lô giống đưa về có giấy chứng nhận chất lượng của phòng kiểm nghiệm trung gian nhưng Sở NN&PTNT Hà Tĩnh không được báo để kiểm nghiệm chất lượng!

Theo ông Nguyễn Tuấn Thanh - Chi cục trưởng Chi cục BVTV Hà Tĩnh, năng suất cây trồng phụ thuộc vào nhiều yếu tố, từ giống, kỹ thuật canh tác, thời tiết, sâu bệnh hại. Trong trường hợp cụ thể ở Cẩm Lạc (Cẩm Xuyên), chưa thể vội vàng kết luận do chất lượng giống nhưng cũng đừng đổ lỗi cho quy trình sản xuất của người dân. Việc cần làm ngay là Phòng NN&PTNT huyện, UBND xã cùng đơn vị cung ứng giống phải có đánh giá sát đáng để cơ quan chuyên môn có cơ sở kết luận vấn đề. Trước hết, hãy xem đây là một tai nạn trong sản xuất và đơn vị cung ứng giống phải có trách nhiệm với thiệt hại của người dân!
 

Hải Xuân
Nguồn:baohatinh.vn