Đẩy mạnh vốn cho chuỗi giá trị nông nghiệp

Ông Nguyễn Tiến Đông, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) cho rằng, chuỗi giá trị có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong sản xuất nông nghiệp, đặc biệt đối với Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.

Để nông sản có thể xuất khẩu, từng người nông dân hoặc các tổ hợp tác nhỏ lẻ không thể tự mình thực hiện được chuỗi sản xuất và tiêu thụ ở thị trường quốc tế mà cần thiết phải thực hiện mô hình liên kết giữa các nông hộ - tổ chức của nông dân - các DN thì mới có đủ năng lực để đưa sản phẩm của Việt Nam vươn ra thị trường quốc tế và góp phần gia tăng giá trị cho chuỗi sản xuất nông nghiệp.

Nhằm khuyến khích các địa phương hình thành và phát triển các mô hình liên kết chuỗi giá trị trong nông nghiệp, NHNN đã lựa chọn 28 DN đại diện cho 8 ngành nghề sản xuất nông nghiệp trên toàn quốc thực hiện 31 dự án tại 22 tỉnh, thành tham gia chương trình cho vay thí điểm.

Vốn NH giúp hình thành chuỗi nông sản

Thực tế cho thấy, chỉ sau một thời gian triển khai, chương trình cho vay thí điểm chuỗi liên kết trong sản xuất đã đáp ứng kịp thời yêu cầu thực tiễn trong sản xuất nông nghiệp hiện nay, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế tại địa phương, xây dựng nông thôn mới và thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo định hướng của Chính phủ.

Đây là mô hình mà người dân và DN cùng chia sẻ kinh nghiệm, phối hợp trong dây chuyền sản xuất - chế biến - tiêu thụ, còn NH là đầu mối cung ứng và phân phối vốn.

Thông qua chương trình cho vay thí điểm, các địa phương đã bước đầu hình thành các mô hình mẫu trong sản xuất nông nghiệp theo chuỗi liên kết như chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ rau màu Antesco của CTCP rau quả thực phẩm An Giang, mô hình liên kết dọc cá tra Tafishco của Công ty TNHH sản xuất thương mại dịch vụ Thuận An (An Giang), mô hình liên kết chuỗi trong sản xuất và xuất khẩu cá tra của nhóm Công ty Hùng Cá (Đồng Tháp), mô hình liên kết, ứng dụng công nghệ cao trong đầu tư dây chuyền sản xuất nước chanh dây cô đặc và đầu tư nhà kính trồng hoa lan hồ điệp của Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ Trường Hoàng (Lâm Đồng)…

Có thể nói, vai trò của ngành NH đối với sự phát triển các mô hình chuỗi là rất cần, góp phần quan trọng trong việc gia tăng giá trị và hiệu quả của mô hình. Do đó, sự tham gia của ngành NH cho sự phát triển các mô hình này đang được tích cực triển khai trên toàn quốc.

Theo TS. Nguyễn Thị Kim Thanh, Ủy viên HĐQT BIDV, NH đẩy mạnh cho vay lĩnh vực nông nghiệp nông thôn không chỉ giải quyết vấn đề về vốn mà còn định hướng sản xuất nông nghiệp từ nhỏ lẻ, manh mún sang sản xuất nông nghiệp hàng hóa, quy mô lớn, liên kết hiệu quả, có tính cạnh tranh cao.

Việc chuyển đổi mô hình sản xuất như trên đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn, có DN đầu tư… Hệ thống NH đã và đang thực hiện tốt vai trò cung ứng vốn này. Với việc hệ thống NH tích cực tham gia đầu tư chuỗi liên kết và cung ứng vốn đã thu hút được các DN đầu tư vào sản xuất nông nghiệp theo mô hình sản xuất lớn, giải quyết được vấn đề thị trường, đem lại hiệu quả cao cho DN và người dân.

Đơn cử như Dự án đầu tư mô hình liên kết chuỗi trong sản xuất và xuất khẩu cá tra của nhóm Công ty Hùng Cá, dư nợ của dự án là 1.174 tỷ đồng, đạt hơn 83% số tiền các NHTM cam kết giải ngân và chiếm hơn 60% tổng dư nợ của chương trình.

Mô hình này đã tạo thu nhập cho người nông dân tăng lên so với trước, ước tính tăng thêm khoảng 4,37%/ha/vụ so với trước khi thực hiện mô hình. Lợi nhuận của DN cũng được nâng lên rõ rệt, qua đó giúp DN có thêm tích lũy mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh, thu hút thêm lao động trên địa bàn.

Theo Th.s Võ Mười (NHNN Chi nhánh Quảng Ngãi), việc phát triển các mô hình liên kết trong chuỗi sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp đã tạo điều kiện thuận lợi cho nông dân, ngư dân mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao giá trị nông sản, góp phần giải quyết việc làm nâng cao đời sống.

Ông Nguyễn Tiến Đông, khẳng định, thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục các giải pháp nhằm hỗ trợ cũng như chỉ đạo các TCTD tập trung vốn cho lĩnh vực nông nghiệp nông thôn và tạo điều kiện cho các DN tiếp cận vốn tín dụng phát triển hoạt động sản xuất… nhằm tạo điều kiện cho DN, người dân tích cực tham gia vào mô hình này.