Thông tin sản xuất tiêu thụ gạo một số nước tuần cuối của tháng 5/2015

Giá gạo vào ngày 29/5/2015 của 5 nước xuất khẩu gạo chính so với tuần trước như sau:

Bảng 1: Giá gạo xuất khẩu của 5 nước vào ngày 22/5/2015 so với ngày 29/5/2015 (đơn vị: USD/tấn)

1.Thái Lan

Cục Lúa gạo Thái Lan đưa ra 7 giống lúa mới nhân ngày lễ hội đầu mùa (Rice and Farmer's Day) vào 05/6. Thái Lan hiện có 9,6 triệu ha đất trồng lúa của 17 triệu nông dân.

2. Việt Nam  

Xuất khẩu gạo của Việt Nam đã giảm 11,4% còn 2,4 triệu tấn trong 5 tháng đầu năm 2015 so với 2,7 triệu tấn xuất khẩu trong cùng kỳ năm 2014. Kim ngạch xuất khẩu gạo giảm 14,6% còn 1,05 tỷ USD so với 1,23 tỷ USD năm 2014. Giá gạo xuất khẩu trong năm 2015 đạt 436,7 USD/tấn, giảm 4,27% so với 456,2 USD/tấn năm 2014. Xuất khẩu gặp cạnh tranh gay gắt với Thái Lan, Ấn Độ và Pakistan cũng như giảm nhu cầu từ các nhà nhập khẩu. Trung Quốc, khách hàng lớn nhất của Việt Nam trong những năm gần đây, cũng giảm. Xuất khẩu gạo của Việt Nam sang Trung Quốc đã giảm 28% về sản lượng và 31% về kim ngạch so với năm 2014.

Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã phê duyệt đề án phát triển thương hiệu gạo quốc gia đến năm 2030 (National Rice Trademark Development Plan By 2030) nhằm tăng khả năng cạnh tranh của gạo Việt Nam trên thế giới và đạt thương hiệu chất lượng cao vào năm 2030. Chiến lược của chính phủ sẽ phát triển thương hiệu gạo Việt tập trung vào thị trường gạo chất lượng cao của Mỹ, Liên minh châu Âu và Nhật Bản. Đến năm 2020, xây dựng thương hiệu gạo Việt cho ít nhất 20 thị trường xuất khẩu tiềm năng trên toàn thế giới. Đến năm 2030, xuất khẩu gạo được có thương hiệu quốc gia cho 50 thị trường tiềm năng. Để đạt được chiến lược trên, đầu tiên chính phủ sẽ tập trung vào việc phát triển thương hiệu cho các sản phẩm gạo của vùng đồng bằng sông Cửu Long và khuyến khích các doanh nghiệp đăng ký xây dựng và bảo vệ thương hiệu. Chính phủ sẽ thực hiện các hệ thống quản lý chất lượng và áp dụng công nghệ tiên tiến.

3. Ấn Độ

Các` nhà xuất khẩu gạo Ấn Độ đang hy vọng diện tích giống lúa thơm basmati vụ mùa 2015 (tháng 6-12) tăng 5% lên đến 3,9 triệu ha mặc dù nhận được lợi nhuận thấp hơn so với năm 2014. Do giá lúa basmati cao năm 2013-14 (tháng 10/2013-9/2014), Nông dân đã tăng diện tích trồng giống lúa basmati niên vụ 2014-15 lên 31% đạt 2,1 triệu ha. Tuy nhiên, do giảm nhu cầu từ các nhà nhập khẩu lớn như Iran, giá gạo basmati của Ấn Độ đã giảm đáng kể trong năm ngoái. Giá lúa Basmati giảm từ 290 USD/tấn (6326 đồng/kg), gạo 580 USD/tấn gạo (12.652 đồng/kg)  năm 2013 xuống còn 266 USD/tấn (5802 đồng/kg), 454 USD/tấn gạo (9,904 đồng/kg) năm 2014.

Chính phủ Ấn Độ đã cho phép Tổng công ty Lương thực Ấn Độ (FCI) bán đấu giá 2 triệu tấn gạo cho chủ nhà máy và thương nhân, không cho phép cơ quan nhà nước tham gia đấu thầu. Tuy nhiên, FCI chỉ nhận được hồ sơ dự thầu có 350 tấn cho đến nay. Nguyên nhân giá gạo cấp thấp là 369 USD/tấn (8049 đồng/kg) và cấp cao là 375 USD/tấn 8.180 đồng/kg) cao hơn so với giá thị trường hiện hành. Kho dự trữ gạo của Ấn Độ đến ngày 01/5/2015 đạt  22.23 triệu tấn (bao gồm có 7,968 triệu tấn lúa), giảm 22% so với 28,41 triệu tấn cùng kỳ năm 2014.

Giá gạo bán sỉ tiếp tục tăng trong 3 tháng liên tục cho đến tháng 5/2015 do dự báo sản lượng thấp. Gạo hiện giá 456 USD/tấn (9.947 đồng/kg), tăng 1,3% so với 450 USD/tấn (9.816 đồng/kg) vào tháng 4/2015, và giảm 8% so với 494 USD/tấn (10.776 đồng/kg) tháng 5/2014.

4. Bangladesh

Chính phủ Bangladesh đang có kế hoạch tăng lượng thu mua lúa gạo nhằm tăng giá lúa. Chính phủ đã bắt đầu thu mua 1 triệu tấn lúa chính vụ năm 2015 và 100.000 tấn gạo từ 1/5/2015 đến 31/8/2015 với giá 283 USD/tấn lúa (6.173 đồng/kg lúa) và 412 USD/tấn (8.987 đồng/kg gạo). Giá lúa tuần này đã tăng lên 193 - 209 USD/tấn (4.210-4.559 đồng/kg) so với 161 - 177 USD/tấn (3.512-3.861 đồng/kg) tuần trước.

5. Indonesia

Bộ trưởng Thương mại Indonesia thông báo sẽ không nhập khẩu gạo cho đến tháng 7/2015 do dự  trữ gạo trong nước đáp ứng nhu cầu và có thêm 7,1 triệu tấn gạo sắp thu hoạch. Chính phủ Indonesia quyết tâm tăng sản lượng lúa năm 2015 lên 4% đạt 73,40 triệu tấn (48,44 triệu tấn gạo) so với 70,61 triệu tấn (46,65 triệu tấn gạo) vào năm 2014 và ngưng nhập khẩu. Indonesia nhập khẩu 425.000 tấn gạo từ Thái Lan và Việt Nam vào năm 2014.

Tuy nhiên, một số nhà phân tích đã cảnh báo chính phủ xem xét nhập khẩu gạo khi gạo dự trữ của nước này đã giảm từ mức 7,4 triệu tấn vào năm 2013 xuống còn 5,5 triệu tấn vào đầu năm 2015. Chính phủ đang xem xét các tình huống sản xuất lúa gạo và kho dự  trữ và có khả năng đưa ra quyết định về nhập khẩu vào tháng tới. Chính phủ cũng đang gia tăng nỗ lực thu mua lúa gạo trong mùa thu hoạch và tập trung vào tháng 6. Giá thu mua của chính phủ được ấn định là 550 USD/tấn (11.998 đồng/kg), lượng mua không giới hạn. Hiện nay, giá gạo đạt 751 USD/tấn (16.383 đồng/kg), giảm so với 770 USD/tấn (16,797 đồng/kg) vào tháng 4/2015.

Bộ Nông nghiệp Mỹ dự báo sản lượng gạo Indonesia đạt 36,3 triệu tấn (57,165 triệu tấn lúa) và nhập khẩu 1,25 triệu tấn gạo năm 2015

6. Philippines

Cơ quan Lương thực Quốc gia Philippines (NFA) đã kêu gọi thầu từ Việt Nam, Thái Lan và Campuchia để nhập 250.000 tấn gạo. Đấu thầu được tổ chức vào ngày 5/6/2015 loại gạo 25% tấm, giao hàng dự kiến ​​giữa tháng 7 và tháng 8 dự  trữ lúc giáp hạt (Tháng 7-9). Bộ trưởng Nông nghiệp lo ngại nhập khẩu có thể làm giảm giá lúa trong mùa thu hoạch, ảnh hưởng đến thu nhập của nông dân. Vì vậy, Bộ đang có kế hoạch thu mua lúa của nông dân để bình ổn giá.

Bộ Nông nghiệp Mỹ dự báo sản lượng gạo của Philippines đạt 12,2 triệu tấn gạo niên vụ 2014-15 (Tháng 7/2014-6/2015) và nhập khẩu 1,6 triệu tấn gạo trong năm 2015. Tổ chức Lương nông Quốc tế FAO  dự báo Philippines nhập khẩu 1,8 triệu tấn gạo năm 2015.

7. Campuchia

Chính phủ Campuchia hiện chưa sẵn sàng để tham gia đấu thầu cung cấp gạo cho Philippines do nước này thiếu khả năng xay xát và cung cấp lượng gạo lớn trong thời gian ngắn. Campuchia thiếu phương tiện bảo quản, xay xát cũng như chi phí sản xuất và vận chuyển cao. khó thể nộp hồ sơ dự thầu cạnh tranh. Quốc gia này sẽ cần ít nhất thêm hai năm để mở rộng quy mô công suất xay xát. Campuchia đã không tham gia đấu thầu đợt trước của Philippines hồi đầu năm 2015. Campuchia chỉ có thể cung cấp cho Philippines nếu hồ sơ dự thầu tách ra thành đơn hàng nhỏ hơn. Tuy nhiên, vận chuyển trực tiếp đến các cảng Philippines vẫn là một thách thức, phải nhờ tàu và cảng Việt Nam.

Campuchia đang tăng cường kiểm soát lượng gạo xuất qua các nước châu Âu nhằm loại bỏ gạo xuất xứ từ Thái Lan và Việt Nam trộn lẫn vào. EU yêu cầu phải có truy nguyên nguồn gốc để hưởng chính sách ưu đải miễn thuế

8. Myanmar

Bộ Nông nghiệp Mỹ dự báo xuất khẩu gạo của Myanmar sẽ tăng 10% đạt 1,85 triệu tấn vào năm 2015. X​xuất khẩu gạo qua biên giới sang Trung Quốc tăng mạnh như một kết quả của các thỏa thuận thương mại biên giới gạo gần đây giữa các Chính phủ của Trung Quốc và Myanmar, Trung Quốc mua 100.000 tấn gạo của Myanmar.

Sản lượng gạo của Myanmar sẽ tăng 5% đạt 12,6 triệu tấn năm 2015 so với 11.957 triệu tấn năm 2014, và 4% so với dự báo chính thức của USDA là 12.15triệu tấn. Sự gia tăng là do tăng sử dụng các giống lúa cao sãn và mở rộng diện tích lúa Đông xuân. Chính phủ đang có biện pháp để tăng sản lượng bằng cách hỗ trợ nông dân vay vốn ở Ngân hàng Phát triển Nông nghiệp Myanmar, phát triển cơ sở hạ tầng, cơ giới hóa và chuyển giao công nghệ.

Xuất khẩu gạo qua biên giới Myanmar sang Trung Quốc đã giảm kể từ lễ hội té nước vào ngày 19/4/2015 do giá gạo trong nước cao. Một số thương nhân nói với các nguồn địa phương rằng việc tăng giá gạo nội địa cũng đang có tác động đến giá xuất khẩu từ đó dẫn đến giảm lượng xuất khẩu qua biên giới'. Họ lưu ý rằng giá lúa thường tăng 14 USD/tấn sau khi lễ hội nước đạt 164 USD/tấn (3.577 đồng/kg). Giá lúa tại biên giới cũng rất cao, giá lúa thường 155 - 169 USD/tấn (3.381-3686 đồng/kg), giá lúa ngon 255 - 347 USD/tấn (5562-7570 đồng/kg), cao hơn những nơi khác 4,5 USD/tấn.

Phước Tuyên
Nguồn: bannhanong.vn