Đào tạo nghề cho lao động nông thôn: Chất lượng chưa theo kịp số lượng

Dự báo đến năm 2015, các khu kinh tế, các dự án trọng điểm này sẽ sử dụng hàng chục ngàn lao động kỹ thuật, trong đó lực lượng lao động nông thôn (LĐNT) được xác định là nguồn cung chủ yếu.

Kết quả điều tra, khảo sát nhu cầu học nghề (năm 2010) cho thấy có khoảng 130 nghìn LĐNT có nhu cầu học nghề. Trong đó số đăng ký học nghề nông - lâm - ngư nghiệp chiếm 64,1%, TM-DV chiếm 30,8%, công nghiệp - xây dựng chiếm 5,1%. Để đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực qua đào tạo, từ năm 2007 đến nay, hệ thống cơ sở dạy nghề trên địa bàn tỉnh đã có sự phát triển mạnh. Hà Tĩnh hiện có 37 cơ sở dạy nghề, 529 giáo viên nghề. Cơ sở vật chất, thiết bị dạy nghề ngày càng được tăng cường, nâng quy mô đào tạo lên 25.000 lượt người/năm...

Đào tạo nghề may tại Trường Trung cấp Kỹ nghệ Hà tĩnh cho lao động nông thôn. Ảnh: Quang Linh

Qua 3 năm thực hiện đề án đào tạo nghề cho LĐNT theo QĐ 1956-QĐ/TTg (2010-2012), Hà Tĩnh đã tổ chức được 496 lớp dạy nghề, với 14.799 học viên. Trong đó đã có 32,6% lao động thuộc diện hộ nghèo, gia đình chính sách, người bị thu hồi đất sản xuất, người tàn tật được đào tạo. Ngoài ra, các chương trình dự án thực hiện lồng ghép hỗ trợ LĐNT học nghề theo chính sách của Quyết định số 1956 cho 3.284 học viên. Trong đó, phần đa lao động được đào tạo nâng cao kiến thức, kỹ năng, số khác thực hiện chuyển đổi cơ cấu vật nuôi, cây trồng, thành lập các HTX sản xuất… Theo thống kê của ngành chức năng, có đến 75% học viên sau đào tạo tìm được việc làm.

Không thể phủ nhận những kết quả trong công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn trong nhiều năm qua. Tuy nhiên, mới đây, tại hội thảo chuyên đề “Công tác dạy nghề và GQVL cho LĐNT”, không ít đại biểu khẳng định: công tác dạy nghề cho LĐNT vẫn chưa đáp ứng yêu cầu CNH-HĐH nông nghiệp, nông thôn. Việc triển khai công tác này còn chậm, thiếu đồng bộ, một số nghề đào tạo chưa phù hợp với điều kiện của địa phương. Thậm chí, công tác đào tạo còn thiếu định hướng dài hạn, chưa gắn với quy hoạch tổng thể phát triển KT-XH, quy hoạch NTM, nhất là quy hoạch sản xuất nông nghiệp, CN-TTCN, dịch vụ và thị trường.

 

Ông Nguyễn Lương Lĩnh - Phó Chủ tịch UBND huyện Thạch Hà: Một bộ phận người lao động nhận thức về học nghề còn hạn chế. Thậm chí lao động cho rằng, sản xuất nông nghiệp chủ yếu theo kinh nghiệm, không phải học, nên công tác tư vấn, tuyển sinh gặp khó khăn. Nhiều học viên đi học để hưởng chế độ ưu tiên, không yêu nghề nên các học viên bỏ học, vắng học, cơ sở đào tạo phải tuyển sinh bổ sung, thực hiện tiến độ đào tạo có khi chưa phù hợp với kế hoạch đề ra, ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo…

Một số cơ sở dạy nghề còn coi trọng số lượng, chưa quan tâm đến chất lượng; đào tạo chưa phù hợp với nhu cầu của người học và người sử dụng lao động cả về chất lượng và cơ cấu ngành nghề. Công tác tư vấn, hướng nghiệp học nghề được thực hiện trên cơ sở điều kiện, khả năng của các cơ sở dạy nghề, chưa căn cứ vào nhu cầu của xã hội. Mạng lưới cơ sở dạy nghề còn một số bất cập, cơ sở vật chất, thiết bị chưa đáp ứng yêu cầu… Việc giới thiệu lao động sau khi học nghề đi làm việc tại các doanh nghiệp gặp khó khăn do tâm lý người lao động chưa thích ứng với điều kiện sản xuất công nghiệp.

 

Một trong những biện pháp khắc phục tình trạng trên được nhiều người đưa ra chính là việc đào tạo không chạy theo số lượng mà phải nâng cao chất lượng. Nếu các cơ sở dạy nghề không đảm bảo tiêu chuẩn thì cần phải sắp xếp lại và sẽ không được bố trí tham gia đào tạo nghề cho LĐNT. Cần có chương trình việc làm, vay vốn cho lao động; tiếp tục phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền địa phương, cơ sở đào tạo và các doanh nghiệp theo phương thức “đào tạo theo địa chỉ” đồng thời nâng cao trách nhiệm công tác quản lý nhà nước về dạy nghề nói chung cũng như các tổ chức đoàn thể, trách nhiệm của gia đình, bản thân người học. Mặt khác, cần bổ sung và nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên dạy nghề; tăng cường sự phối hợp chỉ đạo của các cơ quan liên quan đối với hoạt động của các trung tâm dạy nghề cấp huyện cũng như tăng cường nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy nghề...

DIỆP ANH
theo baohatinh