Xây dựng nông thôn mới trên quê hương 5 tấn

Tại xã Thanh Tân (huyện Kiến Xương) một xã thuần nông được tỉnh chỉ đạo làm điểm tuy có nhiều khó khăn, có nguồn thu chủ yếu từ sản xuất nông nghiệp, song trong những năm qua, Ðảng bộ và nhân dân trong xã đã quyết tâm, đồng lòng xây dựng nông thôn mới. Ðến nay, toàn bộ hệ thống giao thông trục xã với 8,4 km, đường trục thôn 10,3 km nhánh thôn cấp 1 là 9,5 km đều được trải bê-tông đến từng xóm ngõ, Hệ thống thủy lợi được hoàn chỉnh sáu trạm bơm nước tưới tiêu 12,4 km mương. Hệ thống hạ tầng như: trường học, trạm y tế xã, nhà văn hóa được xây dựng hoàn chỉnh đạt chuẩn quốc gia, thu nhập bình quân đầu người đạt 24,4 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo còn 3%, đến cuối năm nay sẽ phấn đấu giảm còn 2%. Chủ tịch UBND xã Bùi Mạnh Hà cho biết: Ðến nay, xã đã đạt 18/19 tiêu chí nông thôn mới, sáu tháng cuối năm 2013 sẽ hoàn thành một tiêu chí để đạt 19/19 tiêu chí đặt ra, do có chủ trương đúng, biết dựa vào sức mạnh của nhân dân, được nhân dân đồng tình ủng hộ, mặt khác trong chỉ đạo cần bảo đảm công khai, minh bạch với nhân dân, mạnh dạn phân cấp quản lý cho các thôn, nhân dân được trực tiếp bàn bạc, giám sát, người dân thật sự làm chủ trong xây dựng nông thôn mới thì mọi việc đều thuận lợi.

Tại xã Thụy An, một xã thuộc vùng chua mặn, canh tác thuần nông của huyện Thái Thụy, đời sống nhân dân còn khó khăn so với toàn huyện, khi bắt tay vào xây dựng nông thôn mới, vấn đề lớn nhất là làm sao chuyển biến được nhận thức trong nhân dân là khâu quan trọng nhất, khi nhân dân đồng lòng thì mọi việc thuận lợi. Phó Chủ tịch UBND xã Mai Công Hải cho biết: Khi xây dựng nông thôn mới, chúng tôi tập trung vào hai vấn đề chính là xây dựng mô hình sản xuất quy mô lớn, huy động nhân dân góp công, góp của xây dựng cơ sở hạ tầng. Ðến nay, chúng tôi đã hoàn thành việc dồn điền đổi thửa, quy hoạch thành các vùng sản xuất chuyên màu, VAC, cánh đồng mẫu, hạ tầng thủy lợi được cứng hóa, Thụy An đã xây dựng thành công cánh đồng mẫu lớn với diện tích 114 ha luân canh 4 vụ: màu xuân, màu hè, lúa mùa, cây vụ đông cho giá trị sản xuất hơn 400 triệu/ha/năm. Ðến nay, bình quân giá trị sản xuất trên 1ha canh tác của Thụy An đạt 132,1 triệu đồng/năm, cao nhất của huyện. Xã đã tập trung huy động sự đóng góp của nhân dân tập trung xây dựng tuyến đường liên thôn dài 2,2 km, cứng hóa 4,0 km kênh mương nội đồng, 3,5 km đường giao thông nội đồng, nhân dân trong xã đóng góp 3 tỷ đồng để xây dựng hạ tầng. Ðến nay, Thụy An đạt 14/19 tiêu chí, phấn đấu đến hết năm 2014 đạt 19/19 tiêu chí nông thôn mới đề ra.

Có thể nói, đi đến các xã trong tỉnh Thái Bình, chúng tôi đều thấy không khí xây dựng nông thôn mới trong tỉnh thật sôi động, đã ăn sâu vào tâm thức của mỗi người dân. Ở xã nào cũng thấy pa-nô, áp-phích, khẩu hiệu quyết tâm xây dựng nông thôn mới, thật sự đã trở thành phong trào sâu rộng trong quần chúng nhân dân. Ðiều dễ dàng nhận thấy là cơ sở hạ tầng đã làm thay đổi bộ  mặt của nông thôn Thái Bình rõ nét nhất. Hệ thống điện, đường, trường, trạm, thủy lợi, giao thông xã nào cũng được củng cố, tu bổ, làm mới thật khang trang đẹp đẽ với mục tiêu đạt 19 tiêu chí nông thôn mới đặt ra. Ði trên đường trục xã, trục thôn mà chúng tôi cứ nghĩ như đi trên trục đường của huyện, qua các trung tâm của các xã mà cứ nghĩ như thị trấn, qua các cụm công nghiệp vào giờ tan tầm có hàng vài trăm công nhân tỏa về các khu dân cư tạo không khí sôi động trong lao động sản xuất ở nông thôn, bộ mặt của nông thôn thật sự đổi mới.

Ðược hỏi về bài học kinh nghiệm xây dựng nông thôn mới trên quê hương 5 tấn, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn Thái Bình Vũ Công Bình vui vẻ trả lời: Thành công của Thái Bình chính là ở chỗ ý Ðảng hợp với lòng dân. Trong lãnh đạo, chỉ đạo bảo đảm dân chủ, công khai, minh bạch, huy động được sức mạnh tổng hợp của nhân dân, các tổ chức chính trị cùng vào cuộc. Ðiều cốt lõi là đã làm cho mọi người dân hiểu và thật sự là người chủ xây dựng nông thôn mới. Ở các xã Thanh Tân (Kiến Xương), Thụy An (Thái Thụy) khi triển khai thực hiện, Ðảng ủy đã chỉ đạo cho nhân dân ở các thôn, tổ dân cư bàn bạc thực hiện Nghị quyết của Ðảng ủy, các đề án xây dựng, sau đó tổng hợp ý kiến của nhân dân, những vấn đề đúng, mang tính xây dựng đều được tiếp thu và điều chỉnh.

Bài học kinh nghiệm rút ra từ những năm 1997 - 2000 khi đó tình hình nông thôn Thái Bình mất ổn định nghiêm trọng, có hàng trăm xã nhân dân tập trung khiếu kiện đông người đòi phải thanh tra, kiểm tra xây dựng cơ sở hạ tầng điện, đường, trường, trạm của xã, đòi phải công khai tài chính ngân sách xã, hợp tác xã, đòi phải lý: cán bộ xã hợp tác xã lợi dụng tham ô, tham nhũng, v.v. Phải mất gần hai năm chỉ đạo mới giải quyết ổn định tình hình trở lại. Chỉ đạo xây dựng nông thôn mới lần này Thái Bình tập trung thực hiện nghiêm túc việc dân chủ công khai, minh bạch ở tất cả các khâu: từ chủ trương Nghị quyết của Ðảng ủy, công khai các đề án quy hoạch xây dựng, đến công khai minh bạch các khoản đầu tư, thu chi tài chính và đóng góp của nhân dân, nhiều nơi còn phân cấp cho các thôn quản lý, hằng quý, sáu tháng, một năm ở các thôn nhân dân được nghe, thảo luận đóng góp ý kiến xây dựng, bảo đảm những nội dung công việc dân đều được biết, được bàn, được kiểm tra, giám sát, là người chủ thật sự, do vậy mọi người dân coi công việc như của chính mình, nên đã hạn chế đến mức thấp nhất những thắc mắc khiếu kiện của nhân dân. Nhân dân đã tích cực góp công, góp của, góp đất xây dựng nông thôn mới. Kết quả xây dựng nông thôn mới ở Thái Bình có yếu tố quan trọng là các địa phương đã biết huy động mọi nguồn lực đóng góp của nhân dân, sự hỗ trợ của cấp trên, của các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm, tập trung vận động các đoàn thể nhân dân, các tổ chức chính trị xã hội, các đoàn viên hội viên cùng vào cuộc xây dựng nông thôn mới tạo thành sức mạnh tổng hợp quyết tâm thực hiện nhiệm vụ. Tại xã Thụy An (Thái Thụy), Nguyên Xá (Vũ Thư), Thanh Tân (Kiến Xương) và nhiều xã khác khi được tiếp xúc gặp gỡ với các đồng chí Bí thư Ðảng ủy, Chủ tịch UBND xã đều có chung ý kiến như vậy.

Khi trao đổi ý kiến với đồng chí Phạm Văn Ca, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, chúng tôi được biết, mặc dù còn nhiều khó khăn, nhưng đến nay, Thái Bình đã đạt được những kết quả đáng phấn khởi trong việc thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới; cấp ủy và chính quyền các cấp từ tỉnh đến cơ sở đã chủ động tích cực, nghiêm túc thực hiện tuyên truyền nâng cao nhận thức cho nhân dân hiểu được trách nhiệm Nhà nước và nhân dân cùng thực hiện mục tiêu chung xây dựng nông thôn phát triển toàn diện, bền vững và ổn định, tránh được sự trông chờ, ỷ lại vào cấp trên. Tỉnh đã có nhiều cơ chế chính sách hỗ trợ nhân dân nên tiến độ và chất lượng xây dựng nông thôn mới trong tỉnh được nâng lên rõ rệt. Nhiều xã không nằm trong diện làm điểm nhưng đã năng động, sáng tạo khả năng hoàn thành 19 tiêu chí vào  năm 2013 - 2014 như Thụy Phúc, Thụy Văn (Thái Thụy), Vũ Tây, Vũ Ninh (huyện Kiến Xương) các xã làm điểm như Thụy An (huyện Thái Thụy), Ðông Phương (huyện Ðông Hưng), Quỳnh Minh (huyện Quỳnh Phụ), Thanh Tân (huyện Kiến Xương) sẽ về đích sớm vào cuối năm 2013, đầu năm 2014. Tỉnh đã hình thành một số vùng sản xuất hàng hóa quy mô lớn, có hiệu quả kinh tế cao, cơ cấu cây trồng và mùa vụ tiếp tục có chuyển biến tích cực, chăn nuôi trang trại, gia trại phát triển mạnh mẽ, đã du nhập và phát triển nghề, làng nghề truyền thống, thu nhập ở khu vực nông thôn không ngừng gia tăng, hệ thống chính trị không ngừng được củng cố, an ninh trật tự ở nông thôn được giữ vững, bộ mặt nông thôn từng bước thay đổi rõ nét. Chúng tôi có thể khẳng định mục tiêu đề ra đến năm 2015, tỉnh Thái Bình có 20% số xã đạt tiêu chí nông thôn mới là chắc chắn thực hiện được.