Vũ Quang: Giá lợn hơi tăng nhưng người dân chưa mặn mà tái đàn

Chỉ cách đây gần 2 năm, Khu chuồng trại chăn nuôi lợn quy mô 150 con chính là niềm hi vọng đổi đời của gia đình ông Nguyễn Đình Ninh, thôn Đồng Minh, xã Hương Minh, huyện Vũ Quang. Thực hiện chủ trương đầu tư phát triển chăn nuôi lợn theo hình thức liên kết, cũng như nhiều hộ nông dân khác trên địa bàn xã Hương Minh, ông Ninh mạnh dạn vay ngân hàng hơn 200 triệu đồng, cộng với được hỗ trợ 100 triệu đồng từ chính sách khuyến khích phát triển chăn nuôi của Nhà nước để đầu tư khai hoang, xây dựng khu chăn nuôi lợn này trong niềm vui khôn xiết. Tuy nhiên, chỉ qua chăn nuôi 2 lứa lợn đầu tiên trong năm 2017 đã khiến gia đình ông Ninh thua lỗ nặng bởi giá lợn tụt dốc kéo dài. Cầm cự không được, gia đình ông phải bán dần cả đàn lợn với giá thấp cho thương lái. Đến nay, mặc dù thị trường giá lợn hơi đã tăng cao, điều kiện cơ sở vật chất chuồng trại vẫn đảm bảo, nhưng gia đình ông vẫn chưa có ý định tái đàn.
Tổ hợp tác chăn nuôi lợn số 1 xã Hương Minh là một trong những Tổ hợp tác chăn nuôilợn theo hình thức liên kết được thành lập đầu tiên của Tỉnh, huyện và xã Hương Minh vào cuối năm 2013. Tổ với 11 thành viên , mỗi hộ chăn nuôi quy mô từ 25- 30 con lợn/ lứa, tổng giá trị đầu tư ban đầu gần 900 triệu đồng, trong đó Nhà nước hỗ trợtrên 300 triệu đồng xây dựng chuồng trại và hỗ trợ con giống ban đầu( Trung bình 30 triệu đồng/hộ). Tuy nhiên, đến nay qua gần 5 năm thành lập, Tổ hợp tác chăn nuôi lợn liên kết đã không còn hoạt động, phần lớn chuồng trại bỏ hoang hoặc các hộ chỉ chăn nuôi tự phát nhỏ lẻ từ 5- 10 con lợn giống địa phương, chủ yếu để cung cấp thực phẩm cho gia đình. Hiện tại mặc dù các hộ dân trong Tổ hợp tác rất muốn tái đàn để phát triển chăn nuôi nhưng tâm lý e dè bởi đợt thua lỗ trong năm qua đang là rào cản lớn cho việc đầu tư.

Mô hình chăn nuôi lợn quy mô 50 con của ông Nguyễn Đình Ninh, thôn Đồng Minh,
xã Hương Minh, huyện Vũ Quang đã bỏ trống hơn 1 năm nay.
 

Cũng gắn bó với nghề chăn nuội lợn đã gần chục năm nay với quy mô luôn duy trì 100 con lợn thịt, 6- 8 con lợn nái nhưng chưa bao giờ gia đình anh Phạm Khắc Hải, thôn 2, xã Sơn Thọ nghĩ lại phải bỏ trống chuồng trại như hôm nay. Vay mượn ngân hàng 100 triệu đồng để đầu tư hệ thống chuồng trại với quy mô lớn nhưng từ tháng 6 năm 2017 thì giá lợn hơi bắt đầu xuống thấp, gia đình anh đã phải bán toàn bộ số lợn thịt và lợn nái có trong chuồng. Đến thời điểm này, mặc dù giá lợn thịt tăng nhanh nhưng anh Hải vẫn phải xót xa để chuồng trại trốngkhông khi chưa thể tiếp tục tái đàn.
Xã Sơn Thọ là một trong những địa phương có tổng đàn lợn theo quy mô hộ gia đình và trang trại nhiều nhất huyện Vũ Quang. Theo đó vào thời kỳ cao điểm nhất, tổng đàn lợn của xã Sơn Thọ lên trên 4.500con, quy mô 10- 50 con/hộ/ lứa. Nhưng hiện nay, đàn lợn trên địa bàn chỉ duy trì ở mức khoảng hơn 3000 con. Hiện nay lợn đến kỳ xuất chuồng đã cơ bản bán hết và nhiều hộ có lãi lớn nhưng khi tái đàn, các hộ vẫn duy số lượng nuôi ít hơn so với quy mô chuồng trại.
Vòng luẩn quẩn tăng đàn - rớt giá, giảm đàn - giá tăng đã lặp đi lặp lại thời gian qua đã cuốn phăng chuồng trại, tiền bạc và khả năng tái đàn của đại đa số hộ dân nuôi lợn. Thêm vào đó, người nuôi lợn không đủ cơ sở, thông tin để đánh giá diễn biến giá cả và cũng không được cơ quan chức năng tư vấn, định hướng về đầu ra của thị trường chăn nuôi nên họ không dám mạo hiểm bỏ tiền đầu tư nuôi lợn thêm lần nữa…Và một thực tế đáng buồn hiện nay đó là mặc dù thị trường giá lợn hơi đã tăng ngưỡng kỷ lục nhưng nhiều chuồng trại đã được đầu tư quy mô, bài bản vẫn đang phải bỏ trống, hoặc chỉ nuôi theo quy mô nông hộ nhỏ.
Sau thời gian giá lợn khá ảm đạm, thời gian gần đây thị trường thịt lợn hơi đang tăng nhanh. Tại huyện Vũ Quang thời điểm này giá lợn hơi đã lên 50ngàn đồng/kg. Giá lợn hơi tăng cao đã khiến nhiều hộ dân phấn khởi vì chăn nuôi lợn có tín hiệu khả quan trở lại. Dù vậy, nhiều hộ vẫn rất lo lắng, chỉ chăn nuôi cầm chừng, để thăm dò thị trường.Mặt khác, do thời gian chăn nuôi kém hiệu quả kéo dài, việc tiêu thụ lợn giống cũng kém theo nên nhiều hộ đành phải bỏ đàn nái. Nay giá lợn tăng đột biến, lợn giống cũng khan hiếm nên giá lợn con cũng tăng theo. Với giá trung bình từ 180- 190 ngàn đồng/1kg lợn giống. Việc đầu tư chăn nuôi hiện nay của người dân gặp không ít khó khăn.Ông Nguyễn Thanh Sơn- Trưởng Phòng Nông nghiệp huyện Vũ Quang cho biết“Ngoài các cơ sở nuôi liên kết quy mô lớn thì đàn lợn Vũ Quang hiện có khoảng 30.000 con, trong đó có khoảng 2.000 con nái, gần 20.000 lợn con và hơn 8.000 lợn thương phẩm. Thời gian gần đây giá lợn hơi tăng nhanh nhưng huyện vẫn chưa có chủ trương khuyến khích người dân mở rộng đàn, chỉ định hướng nên dùy trì như hiện tại và nuôi gối lứa để vừa giảm rủi ro vừa tránh tình trạng trống chuồng”.
Với điều kiện khá thuận lợi trong chăn nuôi, thời gian qua chăn nuôi lợn ở huyện miền núi Vũ Quang là hướng đi giúp nhiều hộ dân phát triển kinh tế, vươn lên khá, giàu. Chăn nuôi lợn vừa giúp ngừoi dân tận dụng phụ phẩm nông nghiệp để giảm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất, vừa có tác động tích cực trở lại cho quá trình trồng trọt. Vì vậy phát triển chăn nuôi như thế nào để có sự ổn định bền vững đang là bài toán đặt ra cho cấp ủy chính quyền và nhân dân mỗi địa phương. Sự biến động trong giá cả thị trường là điều khó tránh khỏi nhưng có thể hạn chế tác động của nó đến đời sống của nhân dân vừa tránh lãng phí ngân sách Nhà nước.

Lê Thủy (Đài Vũ Quang)