Cuối năm 2011, số hộ nghèo toàn xã vẫn còn 39,9%. Nói về chuyện xóa nghèo làm giàu ở xã mình, ông Ma Tàm Hoa – Chủ tịch UBND xã Phù Lưu kể: “Phong trào trồng cam trên đất Phù Lưu có từ những năm 1990, ban đầu chỉ có khoảng 10 hộ trồng thử nghiệm trên những sườn đồi cheo leo nhưng cho trái rất ngọt.
So với trồng lúa nương, sắn, ngô… thì trồng cam đem lại giá trị kinh tế cao hơn hẳn. Vì vậy chính quyền và các đoàn thể xã đã tích cực vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đặc biệt tập trung vào phát triển cây cam sành”.
Từ diện tích nhỏ lẻ của ông Đặng Trần Hín, người Dao ở thôn Thôm Táu (cũng là người đầu tiên đưa cây cam về trồng trong thôn), đến nay cam đã trở thành cây trồng chính, giúp gia đình ông Hín có thu nhập gần 1 tỷ đồng/năm.
Học hỏi kinh nghiệm từ ông Hín, các hộ người Dao khác ở thôn Thôm Táu đều mở rộng diện tích trồng cam. Dần dần, những ngôi nhà tranh tre của bà con đã được thay thế bằng nhà xây kiên cố, tiện nghi sinh hoạt cũng đầy đủ hơn, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ cuộc sống của người dân trong thôn. Tỷ lệ hộ nghèo ở Thôm Táu từ 39,9% (năm 2011) nay đã giảm còn 13,15%.
Trò chuyện với PV, ông Hoa cho biết: “Khi cam sành Hàm Yên liên tiếp được bình chọn là top 10 thương hiệu, nhãn hiệu nổi tiếng nhất Việt Nam, tôi càng thêm trăn trở làm thế nào để giữ vững thương hiệu cam sành – cây trồng chủ lực của xã? Làm thế nào giảm chi phí vận chuyển cam do đường giao thông đi lại khó khăn...”.
Những trăn trở trên đã nhanh chóng được các ban ngành xã Phù Lưu chuyển thành hành động. Theo đó, xã đã vận động bà con sản xuất cam theo hướng an toàn, phun thuốc bảo vệ thực vật theo đúng hướng dẫn, chú trọng sản xuất cam theo tiêu chuẩn VietGAP, sử dụng giống được sản xuất tại cơ sở nhân giống cam sạch bệnh của Trung tâm Cây ăn quả huyện Hàm Yên, hạn chế sử dụng cành chiết làm ảnh hưởng tới năng suất và chất lượng sản phẩm...
Đến nay Phù Lưu đã có hơn 1.000 hộ trồng cam, với diện tích trên 1.870ha, sản lượng đạt hơn 16.000 tấn/năm. Năm 2014, tổng thu nhập từ cam của xã đạt gần 1.100 tỷ đồng, nhiều hộ thu nhập 1 - 2 tỷ đồng/năm. Xã Phù Lưu trở thành xã giàu nhất tỉnh với 41 tỷ phú và có 50% hộ gia đình là hộ giàu.
