Các tỉnh phía Bắc cần chủ động nắm bắt thời cơ để tăng diện tích và hiệu quả cây vụ đông

Chuyển dịch sang cây trồng có giá trị cao

Theo Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và PTNT), giá trị sản xuất vụ đông tăng hàng năm do có sự chuyển dịch từ nhóm cây trồng có giá trị kinh tế thấp sang cây trồng có giá trị cao hơn như: nhóm cây dược liệu; nhóm rau ăn củ, ăn quả, rau chất lượng cao; ngô thực phẩm, ngô sinh khối; hoa, cây cảnh giá trị cao; sản xuất trong nhà màn, nhà lưới gắn với sơ chế, chế biến đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm có thị trường đầu ra ổn định; trồng rải vụ,... đã góp phần gia tăng hiệu quả kinh tế trên đơn vị diện tích.

Năm 2021, Bộ Nông nghiệp và PTNT xác định phát triển vụ đông theo chủ trương tái cơ cấu ngành trồng trọt theo hướng sản xuất hàng hóa, chất lượng, hiệu quả, nâng cao chuỗi giá trị và phát triển bền vững. Vụ đông là vụ sản xuất quan trọng đối với tăng trưởng của toàn ngành cho năm tiếp theo, vì vậy, cần xác định rõ đối tượng cây trồng, cơ cấu giống cần tập trung phát triển, mở rộng diện tích gieo trồng, các biện pháp kỹ thuật, chế biến phù hợp để tập trung chỉ đạo.

Mục tiêu vụ đông 2021 là ổn định diện tích khoảng 400 nghìn hecta và sản lượng 4,6 triệu tấn. Cụ thể, vùng Đồng bằng sông Hồng gieo trồng 161.000ha, vùng Trung du miền núi phía Bắc 140.000ha, vùng Bắc Trung Bộ 105.000ha. Tập trung phát triển một số cây trồng có giá trị kinh tế cao, có hợp đồng bao tiêu sản phẩm cho bà con nông dân. Tổng giá trị sản xuất phấn đấu đạt khoảng 34 - 35 nghìn tỷ đồng. Trung bình giá trị sản xuất đạt khoảng 85 triệu đồng/ha. Trong đó, nhóm cây ưa ấm (ngô, khoai lang, đậu tương, lạc, rau ưa ấm) chiếm khoảng 55% tổng diện tích cây vụ đông; nhóm cây ưa lạnh (khoai tây, rau đậu ưa lạnh) khoảng 45% tổng diện tích cây vụ đông.

Năng suất cây vụ đông 2020 có sự biến động tùy từng nhóm cây so với vụ đông 2019.

Kết nối tiêu thụ 

Tại Hội nghị trực tuyến đánh giá kết quả sản xuất vụ đông năm 2020 và triển khai kế hoạch vụ đông năm 2021 các tỉnh phía Bắc, ông Trần Văn Quân, Phó chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương mong muốn Bộ Nông nghiệp và PTNT quan tâm về thị trường, rà soát, hỗ trợ địa phương về thị trường tiêu thụ; hỗ trợ về kỹ thuật để làm sao sản phẩm làm ra phải đảm bảo chất lượng.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Lê Quốc Doanh nhấn mạnh: Trong điều kiện dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, tác động toàn diện đến đời sống kinh tế - xã hội, song sản xuất nông nghiệp vẫn ổn định và duy trì đà tăng trưởng, tiếp tục là trụ đỡ cho nền kinh tế đất nước. Trong bối cảnh hiện nay, sản xuất nông nghiệp nói chung, sản xuất vụ đông nói riêng, góp phần quan trọng bảo đảm an ninh lương thực, thực phẩm cho đất nước và  trở thành vụ sản xuất chính của các tỉnh phía Bắc. Giá trị sản xuất vụ đông tăng nhanh, nhiều địa phương có kinh nghiệm trong xây dựng các chuỗi sản xuất vụ đông khép kín, kết hợp sản xuất và tiêu thụ, đa dạng hóa sản phẩm. 

Về triển khai kế hoạch sản xuất vụ đông năm 2021, Thứ trưởng đề nghị các tỉnh, thành phố tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thu hoạch nhanh diện tích lúa, rau màu hè thu, lúa mùa sớm theo đúng kế hoạch nhằm tạo quỹ đất trồng cây vụ đông. Chủ động nắm bắt, đón thời cơ về thị trường trong nước, quốc tế để tăng diện tích cây vụ đông phù hợp với khả năng của từng địa phương.

Căn cứ điều kiện thời tiết, khí hậu, đất đai, nguồn nước và thị trường, các tỉnh chủ động bố trí thời vụ, diện tích, cơ cấu giống cây trồng vụ đông; ưu tiên sử dụng các giống cây trồng có nguồn gốc rõ ràng, chất lượng, năng suất, tốt giống sạch bệnh, trẻ sinh lý.

Đẩy mạnh áp dụng tiến bộ kỹ thuật cho hiệu quả kinh tế cao. Mở rộng phát triển vùng trồng cây dược liệu có sự liên kết sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn với các doanh nghiệp chế biến dược liệu.

UBND các tỉnh, thành phố tích cực xây dựng, ban hành cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp liên kết với các tổ chức, HTX, nông dân tổ chức sản xuất theo chuỗi liên kết giá trị.

Trung tâm Khuyến nông Quốc gia tổ chức xây dựng, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật và nhân rộng các mô hình sản xuất đạt hiệu quả kinh tế cao, mô hình liên kết chuỗi; tổ chức tập huấn kỹ thuật, thực hiện các diễn đàn, tọa đàm, hội chợ giới thiệu các tiến bộ kỹ thuật mới vào sản xuất vụ đông. Xây dựng các tài liệu hướng dẫn kỹ thuật sản xuất cây vụ đông đối với các cây trồng chủ lực, góp phần thúc đẩy sản xuất cây vụ đông phát triển an toàn, hiệu quả, bền vững.