Hà Tĩnh: Chống hạn trên cây chè ở Kỳ Trung

Mới sáng sớm, ông Nguyễn Xuân Trình (thôn Bắc Sơn, Kỳ Trung) đã đưa máy nổ ra lắp để bơm nước tưới cho vùng chè mới trồng đang bị héo dần vì nắng hạn. Vừa hì hục lắp ống nối và thử máy, ông vừa nói: “Năm ni (năm nay) nắng quá, đợt nắng vừa rồi kéo dài nên chè xấu hẳn, không có nước tưới, gia đình tôi phải thuê máy múc đất tạo hồ để trữ nước, rồi tự đầu tư máy móc để tưới tạm cái đã. Nhìn đơn giản như ri (thế này) nhưng đã hết hơn 15 triệu đồng rồi đấy. Thế nhưng cũng chỉ tưới được phần diện tích chè mới trồng này cho nó bén cái đã”.

Gia đình ông Trình có 1,3 ha chè kinh doanh, nguồn thu chính của gia đình nhờ vào cây chè. Năm nay, gia đình ông  trồng mới thêm được 0,2 ha, có một số diện tích đã cho hái lứa đầu tiên. Thế nhưng, những ngày nắng nóng kéo dài, một số có biểu hiện héo lá rồi chết dần.

Những vùng chè trồng mới đang khô héo dần vì nắng hạn

Cũng vì còn khó khăn nên không chỉ ông Trình mà còn nhiều hộ dân khác trong vùng cũng đang chắt chiu, vay mượn để giải quyết khâu trước mắt, mong cho cây chè được tươi tốt trở lại. Thế nhưng, việc tưới tiêu cũng rất bất cập, hộ nào có điều kiện thì đầu tư máy và cả hệ thống tưới bằng loại béc nhỏ, vừa đỡ mất công lại tiết kiệm được nguồn nước, nhưng hộ nào khó khăn thì chỉ đầu tư được một béc lớn, rồi bằng cách tưới xong chỗ này lại phải di dời chỗ khác. Vì thế, có những dãy nước tưới không tới nơi làm chè khô héo dần.

Anh Nguyễn Văn Kiên – Phó giám đốc Xí nghiệp chè 12/9 là người gắn bó với cây chè hơn chục năm nay. Trước những khó khăn của người dân, anh Kiên cũng rất trăn trở và đang cùng xí nghiệp, chính quyền tìm mọi biện pháp để giúp cây chè phát triển bền vững hơn. Anh Kiên cho biết, trước mắt, Xí nghiệp chè đã kịp thời tư vấn cho bà con về công tác chống hạn cho cây chè. Tùy thuộc vào đặc điểm và khả năng nguồn kinh tế của từng gia đình mà xí nghiệp tư vấn cho mỗi hộ dùng hình thức bơm nước từ các khe suối, hồ đập hoặc bằng cách khoan giếng để lấy nước tưới cho cây chè; đồng thời hướng dẫn bà con về cách chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh để đảm bảo cây chè sinh trưởng tốt nhất trong thời gian này. Đến nay đã có hơn 40 hộ đã đầu tư lắp hệ thống tưới cho chè. Xí nghiệp chè cũng sẽ tiếp tục nỗ lực huy động mọi nguồn lực để đồng hành cùng người dân trong giai đoạn khó khăn này.

Đi theo con đường liên thôn, dưới cái nắng gay gắt của miền đất đỏ này làm chúng tôi càng cảm thấy sức sống của cây chè như cạn dần vì khô hạn. Đặt chân đến thôn Đất Đỏ, nhà ở thì thưa thớt, thay vào đó là những vườn chè đang gồng mình chống hạn. Ngay bên con đường chính của thôn, chúng tôi bắt gặp một vườn chè được trang bị hệ thống tưới bài bản. Hỏi ra thì mới biết đó là vườn chè của gia đình anh Nguyễn Văn Tiến. Đây cũng là một trong những hộ dân lắp đặt hệ thống tưới cho cây chè từ đầu mùa nắng, vì vậy, vườn chè gia đình anh vẫn đảm bảo xanh tốt hơn hẳn các vùng khác.

Anh Tiến chia sẻ: “Gia đình tôi có 5 sào chè nhưng chỉ mới đầu tư được hệ thống tưới cho 2 sào. Vì có sẵn hồ trữ nước gần vườn nhà nên cũng đỡ phải khoan giếng. Tuy vậy, nếu đầu tư để tưới hết diện tích thì cũng rất tốn kém. Vì thế, tôi cũng như những gia đình khác rất mong được nhà nước quan tâm hỗ trợ thêm để người dân đỡ vất vả”.

Hệ thống tưới bài bản cho vườn chè tại gia đình anh Tiến

Là xã miền núi của huyện Kỳ Anh, Kỳ Trung có điều kiện tự nhiên khá thuận lợi cho sự phát triển của cây công nghiệp, cây ăn quả và chăn nuôi gia súc, gia cầm. Song với quyết tâm cao của Đảng bộ, chính quyền xã Kỳ Trung là xây dựng các cây con chủ lực vừa tạo việc làm, vừa nâng cao nguồn thu nhập cho bà con nông dân. Xuất phát từ những tiềm năng về vùng đất đỏ và đồi núi, xã Kỳ Trung - huyện Kỳ Anh xem cây chè là cây phát triển chủ lực, tạo việc làm thường xuyên cho hàng trăm hộ dân. Vì thế, nhiều năm qua, diện tích trồng chè tại xã Kỳ Trung đã dần được mở rộng. Đến thời điểm này, xã Kỳ Trung đã phát triển được hơn 200 ha chè nguyên liệu với 70% hộ gia đình tham gia trồng chè, sản lượng bình quân từ 15 – 17 tấn/ha, sản lượng chè tươi hàng năm ước đạt 1.200 tấn. Tính đến nay, chè vẫn là một trong những cây trồng giải quyết việc làm cho lực lượng lớn và đem lại thu nhập khá cho người dân của huyện. Bình quân thu nhập người dân nơi đây đạt 15-20 triệu đồng/ha. Không chỉ góp phần cải thiện chất lượng kinh tế, bộ mặt kinh tế nông thôn, cây chè còn giúp phủ xanh đất trống đồi trọc, bảo vệ môi trường.

Ông Nguyễn Văn Dương - Chủ tịch UBND xã Kỳ Trung - huyện Kỳ Anh cho biết: “Với giá trị mang lại, cây chè thực sự là cây xóa đói giảm nghèo của địa phương, vừa mang lại giá trị kinh tế vừa giải quyết việc làm cho nông dân. Hàng năm, diện tích chè đều được tăng lên, hiện nay đã có  hơn 20 ha được cải tạo trồng mới và dự kiến đến cuối năm sẽ trồng thêm 20 ha. Tuy nhiên, việc phát triển cây chè bền vững cũng còn gặp rất nhiều khó khăn, nhất là những diện tích chè trồng mới đang đứng trước nguy cơ hư hỏng nặng do nắng hạn kéo dài. Chính quyền địa phương đã vận động người dân vừa trồng mới vừa lắp đặt các hệ thống tưới đảm bảo cho cây chè phát triển và bàn các giải pháp để đưa ra các chính sách hỗ trợ cùng người dân chống hạn cho cây chè. Tuy nhiên, với nguồn kinh phí còn hạn hẹp và những khó khăn nhất định của địa phương thì rất mong các cấp, các ngành quan tâm đồng hành cùng địa phương để giúp đỡ người dân trong việc lắp đặt hệ thống tưới cũng như về lâu dài có những chính sách hỗ trợ để năng suất chất lượng của cây chè được đảm bảo”.

Nguyễn Hoàn

Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh/ http://www.khuyennongvn.gov.vn/