Bệnh mới khác bệnh HIV/AIDS như thế nào?

Thứ ba - 28/08/2012 03:47

Căn bệnh mới đang gây hoang mang dư luận. Mặc dù không lây lan như HIV/AIDS song cũng khiến người bệnh mệt mỏi dai dẳng, dễ bị nhiễm trùng cơ hội.

Tiến sĩ - Bác sĩ Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới TP HCM đã trao đổi rõ hơn về căn bệnh này.

- Xin ông cho biết thực hư về bệnh lạ mà Viện Sức khỏe quốc gia Mỹ nói đến?

Bệnh mới khác bệnh HIV/AIDS như thế nào?

TS-BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu

- Theo tôi, trước khi nói đến bệnh mà Viện Sức khỏe quốc gia Mỹ đề cập, cần phải nói cho rõ về bệnh do suy giảm miễn dịch là bệnh như thế nào.

Khi hệ thống miễn dịch bị suy yếu, con người sẽ dễ dàng bị nhiễm trùng cơ hội. Tác nhân gây nhiễm trùng cơ hội thường gặp nhất thuộc nhóm mycobacterium không phải lao (nontuberculous mycobacteria).

Đây là nhóm vi khuẩn có quan hệ rất gần gũi với trực khuẩn gây bệnh lao (Mycobacterium tuberculosis), có thể gây viêm phổi nặng và gây nhiễm trùng lan toả ra ngoài phổi như viêm xương, nhiễm trùng nội tạng.

Những tác nhân gây nhiễm trùng cơ hội khác bao gồm vi khuẩn Salmonella non-typhi, một số loại vi nấm, virus Varicella Zoster gây zona hoặc thuỷ đậu nặng… Các tác nhân này không thể gây bệnh cho người có sức đề kháng (hệ thống miễn dịch) bình thường.

- Bệnh do suy giảm miễn dịch lâu nay thường được biết là bệnh AIDS, vậy bệnh mới này khác bệnh AIDS như thế nào?


	Do chỉ ghi nhận ở những người gốc Á và chỉ khởi bệnh sau một thời gian sống hoàn toàn bình thường nên các nhà khoa học hướng đến nguyên nhân di truyền phối hợp với sự tác động của môi trường.

BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu

- Có rất nhiều nguyên nhân gây suy giảm miễn dịch, bao gồm nguyên nhân bẩm sinh (bất thường về di truyền) và mắc phải (bị bệnh trong quá trình sống).

Nguyên nhân mắc phải thường gặp nhất là do nhiễm virus HIV (bệnh AIDS), ngoài ra còn có thể do virus Epstein-Barr, bệnh lý ác tính…

Ở bệnh AIDS, virus HIV tấn công và phá huỷ lympho bào TCD4, làm cho hệ thống miễn dịch bị suy yếu dẫn đến nhiễm trùng cơ hội. Người mắc sẽ tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

“Bệnh mới” theo nghiên cứu của Viện Sức khỏe quốc gia Mỹ là bệnh nhiễm trùng cơ hội do suy giảm miễn dịch, nhưng không có tổn thương của tế bào lympho mà do kháng thể tự miễn (autoantibodies). Các kháng thể tự miễn này xuất hiện và chống lại Interferon gamma - một hoá chất trung gian giúp loại trừ mầm bệnh xâm nhập vào cơ thể.

Bệnh này chỉ xuất hiện ở người lớn, đa số độ tuổi 50, chưa rõ nguyên nhân nên các nhà nghiên cứu tạm gọi tên là “hội chứng suy giảm miễn dịch khởi phát ở người lớn” (adult-onset immunodeficiency syndrome) để phân biệt với AIDS.

- “Bệnh mới” này xảy ra ở đâu, có lây không?

- Bệnh cho đến nay chủ yếu phát hiện được ở Thái Lan, Đài Loan và một số trường hợp người gốc Á sống ở Mỹ. Không có biểu hiện lây truyền từ người bệnh sang người tiếp xúc nên loại trừ nguyên nhân do vi sinh vật.

Do chỉ ghi nhận ở những người gốc Á và chỉ khởi bệnh sau một thời gian sống hoàn toàn bình thường nên các nhà khoa học hướng đến nguyên nhân di truyền phối hợp với sự tác động của môi trường. Tuy nhiên cụ thể là các gene nào và tác động gì của môi trường thì vẫn chưa biết.

- “Bệnh mới” đã có ở Việt Nam chưa, khi nào cần đi khám bệnh?

- Thường chỉ nên nghĩ đến khi có hội chứng suy giảm miễn dịch với tình trạng nhiễm trùng cơ hội do nontuberculous mycobacteria, lao ngoài phổi, nhiễm vi nấm… tái đi tái lại, dai dẳng kéo dài, chậm hoặc không đáp ứng với điều trị kháng sinh. Đây thường là các trường hợp bệnh nặng phải nằm viện điều trị.

Hiện nay tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới TP HCM, tất cả những bệnh nhân có biểu hiện như vậy đều do nhiễm HIV/AIDS. Trong thời gian tới bệnh viện sẽ tiếp tục tầm soát nhằm phát hiện trường hợp nhiễm trùng cơ hội nhưng không nhiễm HIV, gợi ý ban đầu của căn bệnh mới này.

Việc xác định “bệnh mới” sẽ được tiến hành bằng kỹ thuật xét nghiệm hiện đại phát hiện các tự kháng thể kháng interferon trong máu và những khảo sát chức năng miễn dịch chuyên biệt khác.

» TP.HCM chưa phát hiện ca bệnh mới giống AIDS
» Phát hiện bệnh mới triệu chứng như AIDS

Theo VNE